Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001
Yüklə 3,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
fəlsəfə açıq
xarakter daşımalıdır . 22 Fəlsəfi konsepsiyanın məzmunu nə qədər zəngindirsə, o, mədəniyyətin bir o qədər çox tərəflərini təhlil edir, onları dünyagörüşü baxımından mə‟nalandırır. Fəlsəfə ilə mədəniyyətin müxtəlif sferaları arasında olan bu münasibəti ağac ilə onun budaqlarının münasibəti timsalında göstərmək olar. Hər bir ağacın budaqları sanki mədəniyyətin müxtəlif sferalarının fəlsəfi öyrənilməsi sahələrinə bənzəyir: bu budaqların sayı az olduqca fəlsəfi konsepsiya daha dərin ixtisaslaşır, çox olduqda onun fəlsəfi məzmunu da zəngin, geniş olur. Fəlsəfənin mədəni- tarixi hadisə kimi götürülməsi ona qarşısında duran problemləri kompleks şəkildə (onlara xas olan dinamizm ilə birlikdə) əhatə etmək imkanı verir. Bu isə son dərəcə zəruridir. Belə ki, ictimai həyatın özü müxtəlif tarixi mərhələlərdə çoxtərəfli mədəniyyət sərvətlərinin yaradılması, saxlanılması, inkişaf etdirilməsi və gələcək nəslə ötürülməsini əhatə edən vahid və bütöv bir proses kimi çıxış edir. Bu proses insan fəaliyyətinin müxtəlif sahələrində köhnə tarixi təcrübə formalarının tənqidi surətdə mənimsənilməsi, vaxtını keçirmiş formaların aradan qaldırılması və yenilərinin yaradılması ilə bağlıdır. 2. Fəlsəfənin funksiyaları Fəlsəfənin cəmiyyətdə rolu onun funksiyalarında təzahür edir. Bu elm öz strukturuna uyğun olaraq iki qrup funksiya yerinə yetirir: dünyagörüşü və metodoloji . Fəlsəfənin dünyagörüşü funksiyaları sırasında birinci yerdə humanist funksiya durur. Bu onunla izah edilir ki, insan, onun humanist idealı fəlsəfi dünyagörüşünün mərkəzi məsələsidir. Həmin funksiya bunda təzahür edir ki, o insan həyatının mə‟nasını düzgün izah edir. Cəmiyyətdə azad və humanist formaların bərqərar olmasına çalışır. Bütün dövrlərdə mütərəqqi fəlsəfi fikirlər insanın öz fəaliyyətinin nəticələrindən, siyasi hakimiyyətdən özgələşməsinə qarşı çıxır. Bununla yanaşı fəlsəfə insanın mə‟nəvi azadlığını təbliğ edir. Müasir şəraitdə humanist funksiyanın əhəmiyyəti daha da artır. Çünki hazırda baş verən əsaslı dəyişikliklər, fəaliyyətin bütün sahələrində özünü göstərən ssiyentizm (elmiləşmə) və texnisizm insanın şəxsiyyət göstəricilərinə güclü mənfi tə‟sir edir. Nəticədə şəxsiyyətin mə‟nəvi kasadlaşması baş verir. Belə şəraitdə texniki və sosial inkişafa Yüklə 3,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|