Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmi şdir. Baki 2001

əqidə və ideallar, 
idrak və fəaliyyət prinsipləri, dəyər oriyentasiyaları daxildir.
Heç elə bir adam tapmaq olmaz ki, o dünya və özünün burada yeri 
haqqında, bəşəriyyətin aqibəti, həyat və ölüm məsələləri barədə 
düşünməsin. Hər birimiz dünya binasının quruluşu, maddi ilə mə‟nəvinin 
münasibəti, dünyada baş verən dəyişikliklərin qanunauyğun və ya təsadüfi 
olması, xeyir və şər, həqiqət və yalan, həyatın mə‟nası, ölüm, insan 
ləyaqəti, məs‟uliyyət və sair fəlsəfi məsələlər üzrə müəyyən fikirlər irəli 
1
Швейцер А. Культура и этика. М.,1973, с.82- 83. 

---

7 
sürür və onları əsaslandırmağa çalışırıq. Deməli 
hər bir insan çox vaxt 
özü də hiss etmədən filosofluq edir, əsrlər boyu fəlsəfəni düşündürən 
məsələlər barədə fikirləşir. 
Fəlsəfə mə‟nəvi mədəniyyətin ən qiymətli və yüksək nailiyyətlərini 
özündə təcəssüm etdirir. O bəşər tarixində baş vermiş 
böyük mədəni 
çevrilişin 
ayrılmaz tərkib hissəsidir. Fəlsəfi təfəkkür dünyanı bütöv bir 
tam kimi izah edir. O, həm də insanın təbiəti, məqsədi və taleyi, həyatın 
ağıllı təşkili ilə bağlı məsələlərə geniş yer verir. Təsadüfi deyildir ki, 
qədim yunanlar fəlsəfəyə geniş mə‟nada, ayrı- ayrı sahələrə 
parçalanmamış, ümumi nəzəri fikir kimi yanaşırdılar. Cəmiyyət inkişaf 
etdikcə, mədəniyyət və praktika təkmilləşdikcə fəlsəfənin predmeti, onun 
spesifikliyi də dəyişilir. Bu hal tarixin xarakterli məqamlarında daha aydın 
özünü göstərir. Belə dövrlərdə fəlsəfənin elm, siyasət, sosial praktika və 
mə‟nəvi mədəniyyətlə qarşılıqlı əlaqəsi daha qabarıq nəzərə çarpır. Lakin 
bu dəyişikliklərə baxmayaraq fəlsəfə əsrlər boyu mə‟nəvi fəaliyyət tipi 
kimi öz müstəqilliyini qoruyub saxlaya bilmişdir. 
Fəlsəfə nəzəri elm kimi aşağıdakı məsələləri əhatə edir: insan