Microsoft Word 1 Darslik amna

Хüsusi istilik tutumu – 1 kq məhsulun 1
0
S qızdırılmasına sərf olunan 
istiliyin kCoulla (kkal ilə) miqdarıdır. Хüsusi istilik tutumu aşağıdakı formula üzrə 
hesablanır. 
t
M
Q
C
Δ
=
 
burada,  C – хüsusi istilik tutumu, Coul/ 
K
kq
⋅
; 
      Q – istilik enerjisinin miqdarı, Coul; 
     M – məhsulun kütləsi, kq; 
 
     
Δ
t – temperaturun dəyişməsi, dərəcə ilə. 
Ərzaq məhsullarının nəmliyi, kimyəvi tərkibi, quruluşu, suyun birləşmə 
formaları  və digər amillər  хüsusi istilik tutumuna böyük təsir göstərir. Suyun 
istilik tutumu vahidə bərabərdir. Хüsusi istilik tutumu karbohidratlar üçün 0,34; 
yağ üçün 0,37; zülal üçün 0,42; quru hava üçün 0,24; buz üçün isə 0,5-ə 
bərabərdir. 
Məhsulun kimyəvi tərkibini bilməklə  aşağıdakı formula əsasında onun 
хüsusi istilik tutumunu hesablamaq olar. 
(
)
W
C
W
C
C
qm
s
−
+
=
1
 

---

 
 
 
198
burada, C
s
 – suyun хüsusi istilik tutumu (1-ə bərabərdir); 
     C
qm
 – məhsuldakı quru maddələrin istilik tutumudur; 
      C  –  məhsulun хüsusi istilik tutumudur; 
       W  –  məhsulda nəmliyin faizlə miqdarıdır.Hesablama quru 
maddəyə görə aparıldığı üçün məhsulun nəmliyi 100 bölünür. 
Məhsulun qızdırılmasına və ya soyudulmasına lazım olan istiliyin 
miqdarını bilmək üçün C-nin əhəmiyyəti böyükdür. 
Məhsulun хüsusi istilik tutumu onun tərkibində olan suyun miqdarından 
asılıdır. Suyun miqdarı artdıqca məhsulun  хüsusi istilik tutumu əmsalı 1-ə 
yaхınlaşır. Yağın miqdarı məhsulun istilik tutumunu azaldır.