Dərslik II cild Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin

XIII fəsil
ŞAGİRD ÖZÜNÜİDARƏ ORQANLARI

Əhatə olunan məsələlər:
13.1. Şagird özünüidarə orqanları və onların təşkili metodikası.

13.2. Özünüidarə orqanlarının komissiyaları.

13.3. Sinif rəhbəri, məktəb uşaq və gənclər təşkilatı.
13.1. Şagird özünüidarə orqanları və onların

təşkili metodikası
Müasir məktəbdə kollektiv özünüidarəni həyata keçirmədən yeni nəslin təlim-tərbiyəsi sahəsində müvəffəqiyyət əldə etmək çətindir. Buna görə də şagird özünüidarəsinin təşkili məktəbin əsas vəzifələrindən biri olmalıdır.

Özünüidarəyə daxildir: işin planlaşdırılması, təşkili, nəzarət və hesabaalma.

Məktəbdə şagird özünüidarəsini həyata keçirmək üçün şagird komitələri yaradılmalıdır. Onlar məktəbdə özünüidarənin təşkilinin əsas və ən səmərəli yollarından biridir. Şagird komitələri ayrı-ayrı komis­siyaların işini özündə birləşdirir. Həmin komissiyaların rəh­bərliyi isə özünüidarə orqanları kimi fəaliyyət göstərir.

Şagird özünüidarəsinin təşkili sahəsində məktəblərdə bir sıra mü­vəffəqiyyətli nəticələr əldə olunsa da, bəzi məktəblərdə özünü­ida­rəetmə prinsipini praktik şəkildə lazımınca həyata keçiril­mir.

Bəzən şagird özünüidarə orqanları heç də bütün fəaliyyətinin bütün sahələrini əhatə etmir. Halbuki, şagird şəxsiyyətini hərtərəfli və ahəngdar inkişaf etdirmək vəzifəsini, tərbiyəyə kompleks yanaş­ma prinsipini həyata keçirmək məktəb rəhbərlərindən şagirdləri fəa­liy­yətin bütün növlərinə cəlb etmələrini tələb edir.

Şagird özünüidarəsini necə təşkil etmək olar? Bu məqsədlə si­nif rəhbəri şagirdlərin maraqlarını ətraflı öyrənməlidir. Bu zaman o, şagirdləri öyrənmə yollarından istifadə etməlidir. Bunun üçün mü­şa­hidə, müsahibə, anket sorğusu, şagirdin yaradıcı fəaliyyətinin öy­rə­­nil­məsi və s. kimi metodlardan istifadə etmək daha məqsədəuy­ğun­dur.