MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 96 ____________________________
Şəkil 14. Marketinq-menecmentin funksional quruluşu
Kütləvi marketinqdə rəqabət üstünlüyü rəqiblərə nisbətən
daha az xərclər hesabına əldə edilir. Bu strategiyanı rəhbər
tutan firma geniş bazara və böyük həcmli eynicins məhsul
buraxılışına ümid edir. Bu halda fərz edilir ki, istehlakçılar hər
hansı məhsula üstünlük verməkdə çətinlik çəkərək, ümumi
üstünlüyə, məsələn qiymətin ucuzluğuna tabe olurlar.
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 97 ____________________________
Diferensial (dərəcələrə ayrılmış) marketinqdə rəqabət
üstünlüyü bir növ əmtəənin yarımnövlərə və modellərə
ayrılması hesabına əldə edilir. Çünki bu, istehlakçıların
üstünlükvermə imkanlarını genişləndirir. Belə ki, birini
keyfiyyət, digərini görkəm, başqasını material, bir başqasını isə
texniki xarakteristikalar özünə cəlb edir.
Bu halda firma bazarın çoxseqmentliliyinə və müxtəlif
seqmentlərdə aşkar edilən üstünlükvermə kriterisi üzrə malların
ixtisaslaşdırılmasına bel bağlayır.
Şəkil 15. M. Porterin rəqabət modeli
Təmərküzləşdirilmiş
sərrast
marketinqdə
rəqabət
üstünlüyü fokuslaşdırma hesabına əldə edilir (şəkil 16).
MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI
___________________________ 98 ____________________________
Şəkil 16. Marketinq strategiyaları və üstünlük qazanmaq
metodları
Burada, adətən, bazarın bir seqmentində istehlakçıya orta
qiymətdən xeyli yüksək qiymətə nadir mal təklif edilir. Ümid
edilən əsas motiv məhsulun yüksək şöhrətidir. Çünki bu,
istehlakçını uzun müddət istehsalçının təsir dairəsində saxlayır.
Marketinq strategiyasının yuxarıda göstərilən modelləri
belə bir fərziyyəyə əsaslanır ki: firma bazardakı mövqeyini iki
amildən istifadə etməklə: ya xərcləri azaltmaqla, ya da məhsul
üzrə ixtisaslaşmaqla idarə edir. Bu modellərdə kompleks
xidmətlər təklifi və istehlakçılarla qarşılıqlı münasibətlərin idarə
edilməsi yolu ilə bazara təsir etmək imkanları nəzərə alınmır.
Bizim fikrimizcə, müasir xidmət iqtisadiyyatı meyllərini və
içtehlakçılarla qarşılıqlı münasibətləri nəzərə alan təsnifat daha
faydalıdır (cədvəl 3).
|
