Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6

ITIL/ITSM – 
İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİ XİDMƏTİ 
PROSESLƏRİNİN KONSEPTUAL TƏMƏLİ KİMİ 
 
İnformasiya sistemləri servislərinin idarə edilməsi sistemi 
olan 
ITSM (informasiya texnologiyaları servislərinin idarə 

---

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 159 ____________________________ 
edilməsi) modeli ikili xarakterlidir: bir tərəfdən 
ITSM 
informasiya sistemləri (İNSİ) xidməti proseslərinin hamısını bir 
küll halında təsvir edən modeldir, digər tərəfdən də 
informasiya texnologiyaları servislərinin idarə edilməsi 
müəllifləri informasiya texnologiyaları servislərinin idarə 
edilməsi proseslərini bilərəkdən istifadəcilərin müdaxiləsi, 
dəyişikliklər etməsi üçün açıq qoymuşlar. Bu sonuncu ida-
rəetmə sahəsində meydana çıxan bütün yenilikləri informasiya 
texnologiyaları servislərinin idarə edilməsinə daxil etməyə 
imkan vermişdir. Nəticədə məsləhətçi şirkətlər və informasiya 
texnologiyaları infrastrukturlarının idarə edilməsi üçün 
proqram təminatı istehsalçıları tərəfindən informasiya 
texnologiyaları servislərinin idarə edilməsinin çoxsaylı kommer-
siya 
modelləri 
yaradılmışdır. 
Nəticədə 
informasiya 
texnologiyaları servislərinin idarə edilməsi konsepsiyası 
yayğınlaşmış və birmənalılığını itirmişdir. Odur ki, informasiya 
texnologiyaları servislərinin idarə edilməsində informasiya 
sistemləri xidməti proseslərinin auditi üçün formal kriterilər 
yoxdur. Buna görə də informasiya sistemləri xidməti 
proseslərinin informasiya texnologiyaları servislərinin idarə 
edilməsi modelinə uyğun olub-olmamasına birqiymətli cavab 
vermək mümkün deyildir. Odur ki, informasiya texnologiyaları 
servislərinin idarə edilməsi proses modelindən həm kiçik, həm 
də böyükdür. Kiçikdir ona görə ki, informasiya sistemləri 
xidməti menecerinə birqiymətli təkliflər verə bilmir. Böyükdür 
ona görə ki, ümumi terminologiyalı və proseslər toplusunu 
güclü əhatə edən tam bir modellər ailəsini birləşdirir. Buna 
görə də informasiya texnologiyaları servislərinin idarə edilməsi 
xidmətinin tipik prosesləri modeli hesab edilir.