xarakter qobiliyat va harakat inson faoliyatining birligi sifatida
Xarakter
Xarakter – ijtimoiy muhit ta’sirida tarkib topib, shaxsning atrofidagi vokelik va uz-uziga bulgan munosabatda ifodalanadigan, uning muayan sharoitlardagixatti xarakatlarini belgilab beradigan barkaror individual psixik xususiyatlar yigindisi. Xarakterni tashkil kiluvchi xususiyatlarxarakter xislatlari deyiladi. Xarakter xislatlari ikki katta gruppaga bulinadi. 1 – xarakterning ma’naviy sifatlari - mexnatsevarlik, xalollik, rostguylik, mexribonlik, tashabbuskorlik, kamtarlik kabilar. 2 - xarakterning Irodaviy xislatlari – maksadga intiluvchanlikkatiyatlik, jasurlik, mardlik,matonatlilik, uz uzini tuta bilish kabi sifatlardan iborat.Odamning tabiati, xarakteri – tashki muxit ta’surotlariga ko‘rsatadigan ruxiy reaksiyalarning bolalik paytdan shakllanib boradigan tipdir.
Xarakter keyinchalik mustaxkamlanib, qaror topib boradigan va odamning yurish turishi xamda atrofdagilarga munosabatini belgilab beradigan temperamentga va tashqi ta’surotlarga qaratiladigan reaksiyalar shakliga qarab mujassamlanib boradi.
Xarakter keyinchalik mustaxkamlanib, qaror topib boradigan va odamning yurish turishi xamda atrofdagilarga munosabatini belgilab beradigan temperamentga va tashqi ta’surotlarga qaratiladigan reaksiyalar shakliga qarab mujassamlanib boradi.
Xarakter atrofidagi muhitga temperamentdan ko‘ra ko`proq darajada bog‘liq bo`ladi. Uning shakllanib borishi odamning butun umri bo`yi davom etadi. Shunga qaramay xarakter shaxsning barqaror xususiyatlarini tashkil yetadi. Odamning yurish turishi hamda uning atrofidagi muhitga o‘z-o‘ziga qanday ko‘z bilan qarash xususiyatlariga bog‘liq deb xisoblanadi.
Demak xarakter tug`ma va o`zgarmaydigan xususiyat emas. U kishining hayot sharoitlariga bog‘liq holda tarkib topib o`zgaruvchan va tarbiyalanuvchandir. Maxsus sharoitda maxsus ta’lim-tarbiya ta’sirida salbiy xarakter xislatlarini bartaraf qilish, ijobiy xarakter xislatlarini tarbiyalash mumkin.
Demak xarakter tug`ma va o`zgarmaydigan xususiyat emas. U kishining hayot sharoitlariga bog‘liq holda tarkib topib o`zgaruvchan va tarbiyalanuvchandir. Maxsus sharoitda maxsus ta’lim-tarbiya ta’sirida salbiy xarakter xislatlarini bartaraf qilish, ijobiy xarakter xislatlarini tarbiyalash mumkin.
