Dilorom qosimova menejment nazariyasi

Qonun
chiqaruuchi oliy ta sh k ilo t -
0 ‘z b e k isto n R e sp u b lik a si O liy M ajli- 
sidir. U x o ‘ja lik fa o liy a tin i ta rtib g a so lu v c h i q o n u n , q o n u n iy a k tlar- 
ni tasd iq lay d i. D a v la t rejala ri va b u d je tin in g bajarilishi h aq id a hisobot-
78

---

ni m u h o k a m a qilib tasdiqlaydi, iq tisodiyotni b o sh q a rish n in g ijroiya 
ta s h k ilo tla rin i sh a k lla n tira d i.
M illiy x o ‘ja lik n i b o s h q a ris h n in g ijro iy a ta s h k ilo tla r ig a u m u ­
m iy, ta rm o q va m a x s u s v a k o la tg a e g a ta s h k ilo tla r kiradi. U m u m iy
v a k o la tg a eg a ijroiya ta sh k ilo tla rig a O 'z b e k is to n R esp u b lik asi V azir- 
la r M a h k a m a s i, Q o ra q a lp o g 'is to n R e sp u b lik a si V a z irla r K en g ash i 
v a h o k im lik lar kiradi. M a x s u s v a k o la tli ta s h k ilo tla r ta rm o q la ra ro
x u s u s iy a tg a e g a v a z ifa la rn i b a ja ra d ila r. U la r q a to rig a v a z irlik la r v a 
D av la t q o 'm ita la rin i k iritish m u m k in .
U m u m d a v la t b o sh q a ru v ta s h k ilo tla rin in g a so siy v azifalari: fan- 
te x n ik a ta ra q q iy o tin in g a so siy y o 'n a lish la rin i b elg ilash , tab iiy m u h it- 
ni m u h o fa za qilish, pul va k re d it tiz im ig a rah b a rlik qilish, soliq va 
d a ro m a d la rn i b e lg ila sh , h iso b v a s ta tis tik a n i ta s h k il e tis h , n a rx , 
t a ’riflar belgilash, milliy x o 'jalik ta rm o q larig a rahbarlik qilish.
O 'z b e k is to n R esp u b lik asi V a z irla r M a h k a m a s in in g doim iy ish 
y u ritu v c h i ta sh k ilo tla ri faoliyati ta rm o q la ra ro ilm iy -tex n ik av iy ish- 
la rg a ra h b a rlik qilish, fan -tex n ik a so h a sid a ta n lo v , k o 'n g illi a so sd a
ish la rn i ta sh k il e tish kabi v a z ifala rn i bajaradi.
R esp u b lik a to v a r b irja la rin in g a so siy vazifasi k o rx o n a la r bilan 
h a m k o rlik d a m in ta q a d a m o d d iy -te x n ik a v iy t a ’m in o tn in g b a rq a ro r 
v a sa m a ra li tizim in i ta sh k il e tish , is te ’m olli v a ish lab ch iq aru v ch i- 
la r o 'r ta s id a b a rq a ro r m in ta q a v iy a lo q a la rn i o 'r n a tis h , m a h s u lo t 
y e tk a z ib b e r is h n i n a z o r a t q ilis h , k o r x o n a la r g a u la rn i m o d d iy - 
te x n ik a v iy t a ’m in la s h d a k o 'm a k b e r is h d a n ib o r a td ir . M o d d iy - 
te x n ik a v iy t a ’m in o t ta s h k ilo tla r i x o 'ja lik h iso b i a s o s id a is h la b
c h iq a ris h v o sita la rin i s o tis h n in g k o 'p tarm o q li sa v d o sin i t a ’m in lash
va m oddiy re s u rs la rd a n m aq b u l fo y d alan ish g a ra h b a rlik qiladi.
M oliya vazirligi va u n in g joylardagi tash k ilo tlari d av lat v a kor­
x o n a la r m a n fa a tla rin i h im o y a e tis h g a a s o s la n g a n b u tu n la y y a n g i 
m o liy av iy s iy o s a tn i a m a lg a o sh irad i, x o 'ja lik y u ritis h s a m a r a d o r ­
ligini s o 'm bilan n a z o ra t e tish n i t a ’m inlaydi, s h irk a t va individual 
m e h n a t faoliyatini m oliya-kredit v o sitasid a ta rtib g a solish b o 'y ich a 
c h o ra la rn i belgilaydi, aholi d a ro m a d la rid a n soliq olish, b o z o r iqti- 
sodiyotiga m os ish usullari va shakllarini joriy etadi, budjet tashkilotlari 
faoliyatini m o liy alash tirish tizim ini o 'z g a rtira d i, u n i iqtisodiy m e ’y o r 
v a n o rm ativ lar aso sid a ta sh k il etadi, ish sifatini o sh irish n i iqtisodiy
79

---

rag'batlantirish va ajratilgan m ablag'lardan m aqbul ravishda foydalanish- 
ni iqtisodiy ra g 'b a tla n tiris h u su llarin i k e n g q o 'llash n i t a ’m inlaydi.
R e s p u b lik a M a rk a z iy b a n k i iq tis o d iy o td a g i b a rc h a k re d it v a 
h iso b k ito b m u n o s a b a tla rin i ta s h k il e tu v c h i v a ta r tib g a so lu v c h i 
b o sh b a n k d ir.
T ijo ra t b a n k la ri tiz im i fa o liy a ti to 'liq x o 'ja lik h iso b i v a o 'z - 
o 'z in i m o liy a b ilan t a ’m in la sh a s o s ig a o 'tk a z ila d i.
M e h n a t v a ijtim o iy m a s a la la r b ila n s h u g 'u ll a n u v c h i d a v la t 
ta s h k ilo tla r i v a u la r n in g jo y la r d a g i b o 'lin m a la ri to 'liq b a n d lik n i, 
b a n d b o 'lm a g a n m e h n a t r e s u r s la r in i q a y ta ta y y o r la s h v a k a s b
o 'rg a tis h , k a d rla rg a b o 'lg a n ta la b n i q o n d irish n i t a ’m in lay d ilar.
R e s p u b lik a v a z ir lik la r i r e s p u b l i k a h u d u d id a g i k o n s e r n l a r , 
ta r m o q la r n i b o s h q a ris h n i a m a lg a o s h ira d i. T a rm o q n i b o s h q a ris h
tiz im ig a y a k k a ra h b a rlik a s o s id a ish y u ritu v c h i v a z ir b o sh c h ilik
qiladi. U q o 'l o stid a g i v a zirlik v a u n g a q a ra sh li k o rx o n a la r fa o liy atig a 
s h a x s a n ja v o b g a rd ir.
H a r b ir v a z irlik d a ta rm o q n i b o s h q a r is h n in g m u h im m a sa la - 
larin i k o lleg ial ra v ish d a k o 'rib ch iq ish v a a m a lg a o sh irish g a im k o n
b e ru v c h i m a s la h a t ta s h k ilo tla ri ta s h k il etilad i. B o sh m a s la h a t beru v - 
chi ta s h k ilo t - k o lleg iy a b o'lib, u n in g ta rk ib ig a v a z ir o 'rin b o sa rla ri, 
b o sh q a rm a b o sh liq lari, k o rx o n a la r ra h b a rla ri kiradi.
M illiy xo'jalik ta rm o g 'i tarkibida h am davlat, ham x u su siy k o rx o ­
n a, firm a, a k siy a d o rlik ja m iy a tla ri fa o liy at y u rita d i. K o rxona, fir­
m a, a k siy a d o rlik ja m iy a tla ri fa n -tex n ik a sa lo h iy a tid a n s a m a ra li foy­
d a la n is h , ish la b c h iq a ris h n i k o o p e ra ts iy a la s h v a u y g 'u n la s h tir is h
a so sid a m a h s u lo t ish lab c h iq a rish m a q sa d id a ta s h k il etilad i. U la r 
x o 'ja lik h iso b i a so sid a s a n o a t, q u rilish , tr a n s p o r t, sav d o v a b o sh q a 
s o h a la rd a fa o liy a t y u r itu v c h i ta r k ib iy q is m la rd a n ta s h k il to p a d i. 
T a rk ib iy q ism b a n k d a alo h id a b a la n s v a h iso b ra q a m ig a e g a b o 'lish i 
va ija ra p u d ra ti b o 'y ic h a , x u s u s iy so h a d a ish y u ritish i m u m k in .
K orxona, firm a, a k siy a d o rlik ja m iy a ti ta rk ib iy birlik k a q a ra sh li 
a so siy fond v a m a b la g 'la rn i b irik tira d i, ich k i x o 'ja lik m u n o s a b a t­
larini a m a lg a o sh irish , ta rk ib iy b irlik lar o 'rta s id a g i m u n o z a ra la rn i 
h al e tish , sh u n in g d e k , u la rn in g o 'z m a jb u riy a tla ri b o 'y ic h a ja v o b ­
g a r lik t a r tib in i b e lg ila y d i. T a rk ib iy b irlik q o n u n d a b e lg ila n g a n
h u q u q d o ira s id a u n g a b irik tirilg a n m u lk n i t a s a r r u f e ta d i, firm a,
80

---

a k siy a d o rlik ja m iy a tla ri n o m id a n b o sh q a ta s h k ilo tla r b ila n s h a rt- 
n o m a la r tu z a d i. K orxona, firm a, a k siy a d o rla rlik ja m iy a tla ri ta rk ib iy
b irlik k a o 'z n o m id a n s h a rtn o m a tu z is h v a bu s h a r tn o m a b o 'y ic h a
ja v o b g a r b o 'lis h h u q u q in i beradi.
K o rx o n a n i b o s h q a ris h k o rx o n a to 'g 'r is id a g i q o n u n g a a s o s a n
a m a lg a osh irilad i. B u q o n u n d a k o 'z d a tu tilg a n ta m o y illa rd a n biri 
b u tu n ja m o a n in g h a m d a u n in g ta s h k ilo tla ri m u h im q a ro rla rn i q ab u l 
qilish va uni b a ja rish n i n a z o ra t q ilish d a is h tiro k e tis h y o 'li bilan 
a m a lg a o s h irila d ig a n o ‘z-o ‘zin i b o sh q a rish ta m o y ilid ir.