Dilorom qosimova menejment nazariyasi

X u lo sa
M unozara 
deganda ikki va undan ortiq to m on larn in g kelish- 
m ovchiligi tu sh u n ila d i, b u lar aniq sh ax s yoki g u ru h la r bo 'lishi 
m um kin.
M u n o zaran in g to 'r tta asosiy tiplari mavjud: shaxs ichidagi m u ­
nozara; shaxs va g u ru h o 'rtasidagi m unozara; shaxslararo m u no ­
zara; guruhlararo m unozara.
134

---

M unozaralar funksional va disfunksional bo'lishi m um kin.
Vaziyatli munozaralarni boshqarishning bir qancha samarali usullari 
mavjud, ular 2 kategoriyali bo'lishi mumkin: tizimli va shaxslararo.
Tajribali ra h b ar o 'z in in g qo'l o stidagilarini keraksiz vaziyat- 
lardan him oya qilishi m um kin.
Tayanch iboralar
N iz o , q a ttiq x a y a jo n ( s tr e s s ) , n izoli v a z i y a t n i boshqarish,
n iz o la r turi, is h g a bo'lgan talabni tushuntirish usuli, k o o rd i­
n a ts iy a v a in te g r a ts iy a , m e x a n iz a ts iy a la r d a n fo y d a la n ish , umu­
m iy ta s h k iliy m a q s a d la r m ajm u ini b elg ila sh , r a g 'b a tla n tiris h
tizim i, q a ttiq h aya jo n n in g m ohiyati, ruxiy zarban i boshqarish.
M avzu bo'yicha atam alar va test savollari
Atam alarni tanlash. 
H ar qaysi 
A 
ustundagi atam ag a m os В 
ustundagi ta ’rifni tanlang.
A
В
1. M ojaro
a) tom onlar (guruhlar) o'rtasidagi kelishuv yo'q- 
ligi, masalan, kasaba uyushm asi va m a’m uriyat, 
chiziqli va funksional xodim lar o 'rtasid a
2. Ichki kechuvchi 
m ojaro
b) bu bir kishiga qaram a-qarshi vazifalar beri- 
lishi va undan natijalarni ziddiy talab qilish
3. Shaxslararo 
m ojaro
d) m ojaro sababini tu sh u n ish uchun va b ar­
cha tom onlarni qoniqtiradigan ishlarni qilish 
uchun fikrlar farqini tushunish va turli nuqtai 
nazarlar bilan tanishib chiqishni k o'rsatad i
4. Guruhlararo 
m ojaro
e) boshqa tom on nuqtai nazaridan qabul qilish 
bilan xarakterli, bu m ojarodagi ikki tom onni 
qoniqtiradigan yechim ga olib keladi
5. S haxs va 
g u ru h o 'rta sid a g i 
m ojaro
f) bu m enejerlar hokim iyat, resurslar, kapi- 
tal yoki ishchi kuchi uchun k u rashg and a yuz 
beradi. Bu, shuningdek, sh ax slar to 'q n ash u v i 
kabi ro 'y beradi
135

---

6. Kelishuv yoki 
m u ro sa
g) k is h i s o g 'lig i v a b ard .am lig ig a z a ra r 
keltiruvchi, k o ‘p uchrovchi hodisa
7. M uam m oni 
y ec h ish
h) sh ax sn i g u ru h d a n farq qiluvchi ho latni 
egallashi natijasida yuz beradi
8. S tress
i) o g ‘ish, m ajburlash (m u rosa yoki kelishuv) 
va m uam m oni yechish
9. P a st stressli 
hayot tarzi
j) xordiq chiqarish, d o 'stla r tan lash, o ‘zaro 
m unosabatlar o 'rnatish, charchoqlarni xordiq 
bilan yozish, yaxshi jism oniy holatda bo'lish, 
yaxshi shakllan g an xazilga ega bo'lish qo- 
biliyati
10. M ojaroni 
y ech ish y o ‘llari
k) to m o n lar yoki sh ax slar o 'rta sid a kelishuv 
y o ‘qligi, qachonki h a r qaysi tom on o ‘z n u q ­
tai nazari qabul qilinishi va qarshi tom onga 
xalaqit berishga h arak at qiladi