Dinamik makroiqtisodiyot

8-mavzu. PULGA TALAB FUNKTSIYASI

(2 soat)

1. 
   Pul tushunchasi va uning funktsiyalari. Pul agregatlari.
   
2. 
   Pulga talabning klassik nazariyasi.
   
3. 
   Pulga talabning keynscha nazariyasi.
   

Qo‘llaniladigan pedagogik texnologiyalar: “Aqliy hujum” usuli, “Insert” usuli.
8.1-ilova

8.2-ilova



Baholash ko‘rsatkichlari (ballda)

Guruh	Mavzuning yechimi	Tushuntirish (aniqlik, mantiq)	Guruh faolligi (qo‘shimchalar, savollar)	Jami ballar	Baho
	(1,2)	(1,2)	(0,6)	(3,0)
1.
2.
3.
4.

8.3-ilova

“Insert usuli”

Insert - samarali o‘qish va fikrlash uchun belgilashning interfaol tizimi hisoblanib, mustaqil o‘qib-o‘rganishda yordam beradi. Bunda ma’ruza mavzulari, kitob va boshqa materiallar oldindan talabaga vazifa qilib beriladi. Uni o‘qib chiqib, «V; +; -; ?» belgilari orqali o‘z fikrini ifodalaydi.

Matnni belgilash tizimi

(v) - men bilgan narsani tasdiqlaydi; (+) – yangi ma’lumot;
(-) – men bilgan narsaga zid;
(?) – meni o‘ylantirdi. Bu borada menga qo‘shimcha ma’lumot zarur.

Insert jadvali

Tushunchalar	V	+	-	?
Pul tushunchasi
Pulning funktsiyalari
Pul likvidliligi
Pul agregatlari

Pulga talab funktsiyasi
Pulga bo’lgan talab funktsiyasi
Fisher samarasi
Fisher tenglamasi
Kembrij tenglamasi

Tavsiya etilgan adabiyotlar

1. 
   Prezident Islom Karimovning 2015 yil 16 yanvardagi Mamlakatimizni 2014 yilda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish yakunlari va 2015 yilga mo’ljallangan iqtisodiy dasturning eng muhim ustuvor yo’nalishlariga bag’ishlangan vazirlar mahkamasining majlisidagi ma’ruzasi /Халқ сўзи газетаси, 17 январ/
   
2. 
   I.A.Karimov. “Asosiy vazifamiz – Vatanimiz taraqqiyoti va xalqimiz farovonligini yanada yuksaltirishdir” – Toshkent: «O’zbekiston», 2010. – 34-50 b.
   
3. 
   Агапова Т.А., Серегина С.Ф. Макроэкономика. Учебник. 7-е изд. - М.:
   

«Дело и Сервис», 2005. - 464 с.

4. 
   Axmedov D.Q., Ishmuxamedov A.E., Jumaev Q.X., Djumaev Z.A. Makroiqtisodiyot. - T.: «O’zbekiston yozuvchilar uyushmasining Adabiyot jamg’armasi nashriyoti», 2004 - 240 b.
   
5. 
   Vahobov A.V., Abdullaev Yo.A. Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va choralari asarini o’rganish bo’yicha o’quv-uslubiy qo’llanma. T: “IQTISOD - MOLIYA”, 2009
   
6. 
   Вечканов Г.С., Вечканова Г.Р.Макроэкономика; Учебник для вузов , 3-e изд., дополненное.-СПб.: Питер, 2009.- 350 с.
   
7. 
   Дорнбуш Р. “Макроэкономикс” - Бостон. Mкграв-Хилл, 2001.,- 574п.
   
8. 
   Менкью Н.Г. Принципы макроэкономики: 4-e изд./Пер. с анг.– СПв.:Питер, 2009. - 544 с.
   
9. 
   Самуэльсон, Пол E., Нордхаус, Вильям Д. Макроэкономика,18-e изд.: пер. с англ,-M.: OOO «И.Д.Вильямс», 2009, -592 с.
   
10. 
    Макроэкономика. Теория и Российская практика: учебник / под ред. A.Г.Грязневой и Н.Н.Думной.-5-e изд., перераб. и доп.-M.: КНОРУС, 2008.- 688 с.
    

9-mavzu. PUL TAKLIFI. PUL BOZORIDAGI MUVOZANAT

(2 soat)

1. 
   Pul taklifi. Bank multiplikatori.
   
2. 
   Pul taklifining kengaytirilgan modeli pul multiplikatori.
   
3. 
   Pul bozorida muvozanat.
   

Qo‘llaniladigan pedagogik texnologiyalar: test yechish orqali o‘tkaziladi, muammoli seminar
Testlar

1. 
   Majburiy zahiralash normasi 12%, ortiqcha rezervlar depozitlar summasining 3 %ini tashkil etadi. Agar jami rezervlar 45 mlrd so’mni, naqd pullar esa 150 mlrd. so’mni tashkil etsa, depozitlar hajmi teng bo’ladi:
   
   1. 
      300 mlrd. so’mga; c) 375 mlrd. so’mga;
      
   2. 
      363,75 mlrd. so’mga; d) 225 mlrd. so’mga.
      

2. Depozitlarni majburiy zahiralash normasining oshirilishi:

1. 
   pul multiplikartorining o’sishi hisobiga pul taklifini ko’paytiradi;
   
2. 
   pul multiplikartorining pasayishi hisobiga pul taklifini kamaytiradi;
   
3. 
   hisob stavkasining pasayishi hisobiga pul taklifini ko’paytiradi;
   
4. 
   tijorat banklarining kredit berish imkoniyatini kengaytiradi.
   

3. Depozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,25 ga teng. Ochiq bozordagi operatsiyalar orqali Markaziy Bank pul taklifini maksimal 440 mlrd. so’mga oshirishi mumkin. Bu uchun esa Markaziy Bank:

1. 
   110 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotishi lozim;
   
2. 
   440 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotishi kerak;
   
3. 
   1760 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotib olishi lozim;
   
4. 
   110 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotib olishi kerak.
   

4. Resurslar to’liq band bo’lgan iqtisodiyotda hukumat davlat xarajatlarini 15 mlrd. so’mga oshirishga qaror qildi. Daromadlarning muvozanatli darajasi 500 mlrd. so’m, iste’molga chegaraviy moyillik 0,75, davlat byudjetiga sof soliq tushumlari avtonom, ya’ni daromadlar darajasiga bog’liq emas. Ortiqcha yalpi taklifni yuzaga keltirmaslik va baholar darajasining barqarorligini saqlab turish uchun byudjetga soliq tushumlarini qanchaga ko’paytirish lozim?

   1. 
      25 mlrd so’mga; b) 20 mlrd. so’mga; c) 30 mlrd. so’mga; d) 35 mlrd. so’mga.
      

3.Depozitlarni majburiy zahiralash normasi 0,25 ga teng. Ochiq bozordagi operatsiyalar orqali Markaziy Bank pul taklifini maksimal 440 mlrd. so’mga oshirishi mumkin. Bu uchun esa Markaziy Bank:

1. 
   110 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotishi lozim;
   
2. 
   440 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotishi kerak;
   
3. 
   1760 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotib olishi lozim;
   
4. 
   110 mlrd. so’mlik obligatsiyalarni sotib olishi kerak.
   

9.1-ilova

Munozara qatnashchilariga eslatma Munozara munosabatlar yig‘indisi emas, balki muammo yechi-mi uslubiyatidan iborat. Ko‘p gapirmasdan boshqalarning so‘zlashiga imkon ber. Maqsadga erishish yo‘lida hissiyotlarni jilovlab, batafsil o‘yla-gan holda so‘zla. Raqiblaring vaziyatini o‘rganib, ularga hurmat bilan murojaat qil. Raqiblaring tomonidan aytilgan fikrlarga tanqidiy va mulohazali yondash. Munozara predmeti bo‘yicha chetga chiqmagan holda, to‘g‘ri yondashib gapir.