Vaqt o‘tishi natijasida asosiy vositalarning dastlabki qiymati xuddi shunga o‘xshash zamonaviy asosiy vositalarning qiymatidan farq qila boshlaydi. Ushbu farqni tugatish uchun asosiy vositalarni ma’lum davrlarda qayta baholash amalga oshiriladi va ularning tiklash qiymati aniqlanadi.
Vaqt o‘tishi natijasida asosiy vositalarning dastlabki qiymati xuddi shunga o‘xshash zamonaviy asosiy vositalarning qiymatidan farq qila boshlaydi. Ushbu farqni tugatish uchun asosiy vositalarni ma’lum davrlarda qayta baholash amalga oshiriladi va ularning tiklash qiymati aniqlanadi.
Tiklash qiymati deb asosiy vositalarni xozirgi sharoitda amal qilayotgan bahoda hisobga olish, zamonaviy texnika va texnologiya bilan ko‘rish yoki ishlab chiqarish tushuniladi.
Respublikamizda asosiy vositalar O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining maxsus qaroriga ko‘ra 1995 yil 1 yanvarga oxirgi marta qayta baholandi.
Ushbu qarorga ko‘ra korxonalarning balansidagi imoratlar, inshootlar, uzatuvchi moslamalar, asbob uskunalar, transport vositalari va boshqa asosiy fondlarning texnik holatidan qat’iy nazar qayta baholandi.
Ushbu qarorga ko‘ra korxonalarning balansidagi imoratlar, inshootlar, uzatuvchi moslamalar, asbob uskunalar, transport vositalari va boshqa asosiy fondlarning texnik holatidan qat’iy nazar qayta baholandi.
Asosiy vositalarning qayta baholanishi ularning balans qiymatlarini belgilangan koeffitsentlarga ko‘paytirish bo‘yicha (indeksatsiya qilish orqali) amalga oshirildi.
Asosiy vositalarning hisob birligi bo‘lib alohida inventar ob’ektlar i hisoblanadi. Inventar ob’ektlar i deganda bitta funksiyani bajarishga mo‘ljallangan, to‘la ko‘rib bo‘lingan yoki ishlab chiqarilgan alohida predmet yoki predmetlar kompleksi tushiniladi.
Har bir inventar obektiga alohida inventar nomerlari belgilanadi va foydalanish jarayonida, tugatish, ta’mirlash jarayonida inventar nomerlari saqlanadi. Inventar nomerlari hisobga olinadigan predmetga biriktirib qo‘yiladi va tegishli xujjatlarda aks ettiriladi.
Har bir inventar obektiga alohida inventar nomerlari belgilanadi va foydalanish jarayonida, tugatish, ta’mirlash jarayonida inventar nomerlari saqlanadi. Inventar nomerlari hisobga olinadigan predmetga biriktirib qo‘yiladi va tegishli xujjatlarda aks ettiriladi.
Murakkab inventar ob’ektlar i u yoki bu inshootlar, alohida elementlari birligida bitta inventar obektni tashkil qiluvchi har biriga ushbu inventar obektning nomeri yozib qo‘yiladi.
Korxonadan chiqib ketayotgan asosiy vositalarning inventar nomerlari yangi kelib tushgan asosiy vositalarga berilishi mumkin.
