Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

Zarrachalari kattaligi. 
Har bir sochiluvchan komponent asosiy 
mahsulot va begona aralashmalarning turli kattalikdagi hamda 
shakldagi zarrachalar aralashmasi ko ‘rinishida bo‘ladi. Omuxta yem 
sanoatida sochiluvchan xomashyo begona aralashmalardan asosiy 
ishchi organlari elak bo ‘lgan mashinalarda tozalanadi. Odatda, ikki 
xil elaklar o ‘rnatiladi: birinchisi-tasodifan tushgan aralashmalarni 
ajratish uchun katta yacheykali, ikkinchisi-asosiy mahsulotni 
y o ‘qotmasdan aralashmalarni maksimal darajada ajratish uchun 
(yoki asosiy mahsulotni ikki fraksiyaga ajratish) tanlanadi.
Xomashyoning strukturali-mexanik xossalari. 
Bu xossalar 
texnologik jarayonning borishiga katta ta ’sir ko ‘rsatadi. Bunday 
xossalarga xomashyoning shakli, namligi, mikroyoriqlar borligi, 
endosperm strukturasi, qobiqdorligi kiradi. Qobiqdorlik maydalashga 
sarflanadigan energiyani oshiradi. Agar bug‘doyni maydalash uchun 
energiya sarfi 100 % deb qabul qilinsa, javdar uchun 135 %, arpaga 
175 % va suliga 325 % ga teng bo ‘ladi.
264

---

Hajmiy og‘irlik. 
hajm birligida sochiluvchan xomashyo 
earrachalarining joylashish zichligini tavsiflaydi. Mashinalar 
unumdorligi va omborlar sig‘imi xomashyoning hajmiy og‘irligiga 
bogiiq.
Bo‘shliqligi. 
Xomashyo ombor yoki siloslarga joylashtirilganda, 
zich massa hosil qilmaydi.Uning qattiq komponentlari orasida erkin 
bo ‘shliqlar qoladi, qaysiki, bu oraliq havo bilan to ig an . Xomashyo­
ning joylashuv zichligi va ular orasidagi bo‘shliq massaning umu- 
miy hajmiga nisbatan foizlarda ifodalanadi. Xomashyo massasining 
joylashuv zichligi va ular orasidagi bo‘shliqning mavjudligi saqlash- 
da katta ahamiyatga ega. Qobiqli ekinlar eng katta bo‘shliqqa ega. 
Bu ko'rsatkich sochiluvchan massaning issiqlik o ‘tkazuvchanligi va 
sorbsion xossalarga katta ta ’sir ko ‘rsatadi. Xomashyoni saqlashda 
buni e ’tiborga olish lozim.