Kimyoviy xossalari. Karbon kislotalari kimyoviy xossasi kuchli qutblangan karboksil gruppa bor-ligi bilan ifodalanadi. Karboksil guruhda elektron bulut zichligi elektro manfiyligi katta element kislorod atomi tomon siljigan bo’ladi. Natijada O –H da kislorod va vodorod atomlari orasidagi bog’ zaiflashadi. Vodorod atomining ajralishini oson-lashadi. Kislotalar quyidagicha dissotsialanadi. R – COOH → R-COO- + H+ Dissotsialanish darajasi va konstantasi karboksil gruppaga bog’langan radikalga bog’liq. Dissotsialanish konstantasi qiymati radikal hajmi kattalishi bilan kama-yadi. Masalan chumoli kislota Kd =2,14.10-4, sirka kislota Kd =1,76.10-5 ga teng. 2. Karbon kislotalar ham miniral kislotalar kabi metallar, metall oksidlari va ish-qorlar bilan tahsirlashadi.
2R-COOH + 2 Na →2 R-COONa + H2 R-COOH + MgO → (R-COO)2Mg + H2O
R-COOH + NaOH → R-COONa + H2O
3. Karbon kislotalari gidroksil guruppani galogenlarga almashtirish mumkin. Bu-ning uchun fosfor (V) -xlorid yoki tionil xlorid ishlatiladi. Shu kislotaning galogen angidridlari hosil bo’ladi.
R-COOH + PCI5 → R-COCI + POCI3 + HCI
R-COOH + SOCI2 → R-COCI + SO2 +H2O
4. Karbon kislotalar spirtlar bilan reaktsiyaga kirishib, murakkab efirlarini hosil etadi. CH3-COOH + CH3OH → CH3-COOCH3 +H2O
R-COOH + HOR’→ R-COOR’ + H2O
5. Faqat chumoli kislotasi kumush ko’zgu reaksiyasiga kirishadi.
NCOOH + Ag2O ( NH4OH ) → CO2 + H2O + Ag
6. Chumoli kislota kontsentrlangan sulfat bilan qizdirilganda parchalanadi .
H-COOH → CO + H2O