2015-də: Türkiyə, Almaniya,olke prezidentinin noyabr ayinda sefer etdiyi olkeleri ardicilligi Gurcustan,turkiye,fransa,mahiyyet ise:gursuatan is gorusu ,dovletlerarasi munasibet,Turkiye-g20 samiitinde istirak,fransa ise yuneskonun konfarnsinda istirak
51.2014cu il senaye ili.
Olkemizde demek olarki esas senaye sahesi neft-qaz senayesidir.oldugca da ugurludur. diger senaye sahelerinin de inkişafini suretlendirmek, Azerbaycanin guclu senaye merkezime cevrilmesi ucun movcud potensialindan daha semereli istifade etmek meqsedile 2014cu il senaye ili elan olunmuşdur.Senaye ili ile bagli heyata kecirilen tedbirler..Qusarda Sahdag qiş-yay turizm kompleksi, Rixos Quba Azerbaycan oteli acilib.Suraxanida Guneş Elektrik Stansiyasi acilib. qtisadiyyat ve Senaye Nazirliyinde xususi bolme- Senaye şobesi yaradilib. Azerbaycan Polad Istehsali QSC yaradilib, Sumqayit Kimya senaye parkinin erazisi genişlendirilib, olkenin diger regionlarinda da xususen iri şeherlerde- Gence, Sirvan ve Mingecevirde de senaye parklarinin yaradilmasi ile bagli işler gorulur. senaye mehelleerinin yaradilmasi nezerde tutulub.noyabr ayinda da senaye ile bagli beynelxalq forum kecirileceyi gozlenilir
52.Sahdeniz 2.
2013 cu il dekabrin 17 de Bakida Sahdeniz-2 layihesi uzre yekun investisiya qerari qebul edildi ve muvafiq senedler imzalandi. Dovlet başcimiz cenab Ilham Eliyev bu hadiseni 1994cu il 20 sentyabr hadisesi ile muqayise ederek bildirmişdirki eyer 1994-cu ilde esrin muqavilesi imzalanmişdirsa biz bugun 21ci esrin muqavilesini imzalayiriq. bununla da Azerbaycan qazinin 2018 den Turkiyeye, 2019 dan Avropa bazarina catdirilacagi gozlenilir. layiheye gore 16 milyard kub metr qazin ixraci nezerde tutulur.
53.Tap layihesi.
Məlum olduğu kimi, "Şahdəniz" Konsorsiumu Azərbaycan qazını Avropaya nəql edəcək layihə kimi Trans-Adriatik Qaz Kəmərini (Trans-Adriatik Pipeline (TAP)) seçib. Qeyd edək ki, TAP layihəsi Cənubi Qafqaz Qaz Kəmərinin (Bakı-Tbilisi-Ərzurum) və Trans-Anadolu Qaz Kəmərinin (TANAP) davamı olub, "Şahdəniz-2" yatağındakı qazın Yunanıstan və Albaniya vasitəsilə, Adriatik dənizi ilə İtaliyanın cənubuna, oradan da Qərbi Avropaya nəqlini nəzərdə tutur. Bu kəmərlə ilkin mərhələdə ildə 10 milyard, daha sonra isə 20 milyard kubmetrə yaxın qazın nəql edilməsi gözlənilir. Azərbaycan qazının bu kəmər vasitəsilə 2019-cu ildə Avropaya çatdırılması planlaşdırılır. Məlumatlara görə, Xəzər qazını Avropaya Adriatik dənizinin dibi ilə çatdırmaq ideyasını ilk dəfə 2003-cü ildə İsveçin "Axpo" şirkəti irəli sürüb. Beləliklə, 10 il ərzində aparılan araşdırmalar və danışıqlar nəticəsində ideya reallığa çevrilmək üzrədir. Layihe barede saziş 30 iyun 2013 cü ildə imzalanib. Hazirda TAP-ın 3 sehmdari var- Almaniya, Isvec, Norvec.
54.Nabukki- vest qaz kemeri
Nabukko-vest qaz kemeri Xezer bolgesi ve Orta Serq tebii qaz ehtiyyatlarininAvropa bazarlarina catdirmagi nezerde tutan qaz kemeri layihesidir . kemerin Turkiye-Bolqaristan serheddinden Avstriyaya kimi cekilmesi nezerde tutulub. kemerin cekilmesinde meqsed Avropanin Rusiyadan qaz asililigini azaltmaqdir. layihenin esas xammal tedarukcusunun Azerbaycan, Turkiye ve Misirin de hemcinin layihenin techizatcisi olmasi ehtimal edilir. xettin minimum 10 maksimum 23 milyard barrel illik daşima hecmine malik olmasi ve 2018den istismara verilmesi nezerde tutulur.
55.Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti.
1918ci il mayin 28de Memmedemin Resulzadenin başciligi ile Azerbaycanin dovlet musteqilliyi elan olundu.
1ci hokumet - 1918ci il mayin 28de Feteli xan Xoyskinin basciligi ile terkibi tesdiq olundu.
2ci hokumet- 1918ci il iyunun 17de. F.Xoyskinin başciligi ile
3cu hokumet- 1918ci il 26 dekabr.F.Xoyskinin başciligi ile
4cu hokumet- 1919cu il martinda Nesib bey Yusifbeylinin başciligi ile.
5ci hokumet- 1920ci il martin 30da istefa etdi. 5ci hokumete de Nesib bey Yusifbeyli başciliq edirdi.
56.AXC dovrunde parlament.
1918ci il noyabrin 20de "Azerbaycan Parlamentinin yaradilmasi" haqqinda qanun qebul edildi.qanyna esasen parlament 120 neferden ibaret olmali, 80 yer azerbaycanlilara, 21 yer ermenilere, 10 yer ruslara, yehudi,alman,gurcu,polyak xalqlarinin her birine 1 yer, hemkarlar ittifaqlari teşkilatlarina ise 5 yer verilmeli idi. qanunla her iki cinsin beraber secki huququ tesbit edilirdi.bununla da Azerbaycan Serqde qadinlara secki huququ veren ilk olke oldu.1918ci il dekabrin 7de parlament fealiyyete başladi.Elimerdan bey Topcubaşov sedr, Hesen bey Agayev ise sedrin muavini secildi. fealiyyetinin ilk dovrunde parlament 97 deputatdan ibaret idi.parlamentin qerarina esasen onun resmi dili Azerbaycan dili elan olundu.diger milletlerin rus dilimde cixişi meqbul hesab edildi.
56.AXC-nin xarici siyaseti.
AXC-nin xarici siyasetinde ilk ugurlu addim 1918ci il iyunun 4de Batumda Osmanli dovletile "Sulh ve dostluq" muqavilesinin imzalanmasi oldu.muqavile ile Azerbaycanin musteqilliyini taniyan ilk dovlet Osmanli oldu.muqavileye esasen ehtiyac olarsa Osmanli Dovleti Azerbaycana herbi yardim gostermesini oz uzerine goturdu.
1919cu il iyunundq Gurcustanla Azerbaycan arasinda herbi-mudafie muqavilesi baglandi (Denikin tehlukesine qarşi). Gurcustanda Azerbaycan sefirliyi acildi.
1920ci il martin 21de Iranla "Dostluq haqqinda" muqavile imzalandi. Tehranda Azerbaycan sefirliyi, Tebrizde baş konsulluq yaradildi.
1920ci ilin yanvarinda B.Britaniyanin Xarici işler numayendesinin teklifi ile AXC de-fakto seviyyede tanindi.
1918ci il noyabrin 1de herbi nazirlik yaradildi.Xoyski herbi nazir, Semed bey Mehmandarov onun muavini teyin edildi.
1918ci il dekabrin 25de S.Mehmandarov herbi nazir,Eliaga Sixlinski onun muavini, Suleyman bey Sulkevic baş qerergah reisi teyin olundu.
Xoyski-Nazirler Surasinin sedri, xarici işler naziri olmuşdur.
portfelsiz nazir-- her hansi nazirliye rehberlik etmeyen yalniz baş nazirin tapşiriqlarini yerine yetiren ve hokumetin iclaslarinda helledici sese malik hokumet uzvudur. Xelil bey Xasmemmediv,Musa bey Refiyev, Elimerdan bey Topcubaşov portfelsiz nazir olublar.
1920ci aprelin 28dş AXC legv olundu ve Azerbaycan SSR yaradildi.
57.Gumru muqavilesi.
1920ci ilin dekabrinda Turkiye ile Ermenistan arasinda Gumru sulhu imzalamdi. sulh muqavilesi hem de Aleksandropol sulhu kimi de taninir.sulhe gore Irevan ve Goyce golu istisna olmaqla butun Ermenistan erazisi texminen 10 min kvadrat km hududlarinda mueyyenleşdirildi.
58.Bişkek protokolu.
Qarabag muharibesi zamani cebhe bolgesinde ateşkesi nezerde tutan seneddir. 1994cu il mayin 8de imzalanmiş,mayin 12de quvveye minmişdir. Azerbaycan terefi senedin metnine 2 elave ile imza atmişdir. protokolun 5ci abzasinda "tutulmuş eraziler" ifadesi "işgal olunmuş" eraziler ifadesile evezlenmişdir.ateşkesden sonra cebhe xettinde yerleşdirilecek muşahidecilerin "beynelxalq muşahideciler missiyasi"olmasi xususi qeyd olunmuşdur. protokola esasen en.yaxin gunlerde işgal oluunmuş erazilerin boşaldilmasi,kockunlerin geri qaytarilmasinj nezerde tutan sulh sazişi imzalanmali idi.lakin buna hele de emel olunmur.
59.Tasis/ Traseka.
Avropa birliyinin MDB olkelerinde iqtisadi islahatlarin suretlenmesine yardim meqsedile 1991ci ilde TASIS proqramini tertib edib. TASIS proqrami cercivesinde TRASEKA layihesi ise 1993cu ilin mayinda tertib olunmuşdur.layihr dovletler arasinda iqtisadi,ticaret elaqelerini genişlendirmeyi ve proqramin marşutunun Avropa-Qafqaz-Asiya istiqametinde birleşdirmeyi nezerde tutur.layihenin heyata kecirilmesi sahesinde 1996ci ilin mayinda Serexsde Iran ve Merkezi Asiyanin demiryolu magistrallarinin birleşdirilmesi muhum addim oldu.1998ci il sentyabrin 7-8de Bakida umumilli lider Heyder Eliyevin teşebbusu ile tarixi Boyuk Ipek yolunun berpasi uzre TRASEKA proqrami cercivesinde beynelxalq konfrans kecirilmişdir.Tarixi ipek yolunun berpasi uzre aparilan işler Azerbaycanin dunya olkeleri ile inteqrasiyasinin daha da guclenmesine xidmet edir.
60.Mayndorf beyannamesi.
2008ci il noyabrin 2de Azerbaycan,Rusiya ve Ermenistan prezidentlerinin goruşlerinin neticelerine esasen qebul edilen Mayndorf beyannamesine gore Dagliq Qarabag munaqişesi hellini merheleli şekilde tapmalidir ve başga olkenin erazisinin işgali yolverilmez oldugundan Azerbaycanin torpaqlari azad edilmelidir.Beyannamede xususen qeyd edilibki munaqişenin nizamlanmasi beynelxalq huququn prinsipleri,elece de bu cercivede qebul edilmiş qerar ve senedler esasinda regionda iqtisadi inkişaf ve herterefli emekdaşliq ucun elverişli şerait yaradacaq.
61.Normativ huquqi akt.
NHA- Dovlet orqani terefinden ve ya referendum yolu ile qebul edilmiş,hami ucun mecburi davraniş qaydalarini eks etdiren, defelerle tetbiq olunmaq ucun nezerde tutulmuş resmi seneddir.
1.Konstitusiya
2.referendumla qebul olunmuş aktlar
3.qanunlar
4.AR-nin Prezidentinin fermanlari
5.NK-nin qerarlari
6.muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden qebul edilmiş normativ huquqi aktlar
Qeyri-normativ aktlar- konkret teşkilati,nezaret ve ya serencamverici tedbirlerin heyata kecirilmesi meqsedile qebul edilen, birdefelik tetbiq hallari ucun nezerde tutulan huquqi aktlar:
1.AR Milli Meclisin qerarlari
2.AR Prezidentinin serencamlari
3.AR Nazirler Kabinetinin serencamlari
4.Vetendaşliq veziyyeti aktlarinin dovlet qeydiyyatini heyata keciren orqanlarin aktlari.
Normativ xarakterli akt- dovlet ve ya yerli ozunuidare orqani terefinden qebul edilmiş,mehddud subyektler dairesi ucun mecburi davraniş qaydalarini eks etdiren ve defelerle tetbiq olunmaq ucun nezerde tutulmuş sened:
1.AR Merkezi Secki Komissiyasinin qerarlari, telimatlari ve izahlari
2.AR Merkezi Bankinin qerarlari
3.Mehkeme -Huquq Surasinin qerarlari
4.Milli televiziya ve Radio Surasinin qerarlari
5.Yerli ozunuidare orqanlarinin qerarlari
7.Yerli icra hakimiyyeti orqanlarinin qerarlari.
62.Referendum.
Latin sozu olub melumat verirem,meruze edirem demekdir ve ilk defe 1739-cu ilde isvecrede kecirilmisdir. Azerbaycanda referendum ilk defe 1991-ci il martin 17-de ssri-nin saxlanmasi ile elaqedar kecirilib. 1991-ci ilde dekabrin 29-da AR-sinin dovlet musteqilliyi ile elaqedar; 1993-cu ilde avqustun 29-da prezident Elcibeye etimad gosterilmesi ile bagli; 1995-ci il noyabrin 12-de AR-sinin Konstitutsiyanin qebulu ile bagli; 2002-ci avqustun 24-de ve 2009-cu ilin martin 18-de AR-nin Konstitutsiyasinda deyisikliklerle bagli.
63. Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti .
Azərbaycan SSR-in dağlıq Qarabağ bölgəsində 1923-1991-ci illərdə mövcud olmuş inzibati ərazi vahididir. 1923-cü il iyulun 7-də Azərbaycan SSR Sovetləri Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin dekreti ilə Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının tərkibində Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti yaradılır. 1981-ci il iyunun 16-da isə Azərbaycan SSR Ali Soveti "Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti haqqında" qanun qəbul edib və muxtariyyətin səlahiyyətlərində yeniliklər edilib. Dağlıq Qarabağdakı muxtariyyətin sonuncu rəsmi statusu da bu qanunla müəyyənləşib.1991-ci il noyabrın 26-da Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin qərarı ilə Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti inzibati ərazi vahidi ləğv olunub. Həmin gün müstəqil Azərbaycanın parlamentinin qərarı ilə həm 1923-cü il iyulun 7-də Azərbaycan Sovetləri Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin qəbul etdiyi dekret, həm də 1981-ci il iyunun 16-da Azərbaycan SSR Ali Sovetinin qəbul etdiyi "Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti haqqında" qanun qüvvədən salınıb. Ermənistan və Azərbaycan SSR arasında 1987-ci ildə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin başlanmasının ardından, bu münaqişə 1991-ci ilin sonuna tam miqyaslı müharibəyə çevrilmişdir. 26 noyabr 1991-ci ildə Azərbaycan Parlamenti DQMV-nin muxtariyyət statusu ləğv edir və onun ərazisini qonşu Xocavənd, Tərtər, Goranboy, Şuşa və Kəlbəcər inzibati rayonları arasında bölüşdürür.Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətində Əsgəran rayonu, Hadrut rayonu, Mardakert rayonu, Martuni rayonu, Şuşa rayonu və vilayət tabeli Stepanakert şəhəri daxil idi.
64.Milli Qehremanlarimiz.
211 Milli Qehremanimiz var. sonuncu Milli Qehremanlarimiz- Elton Xaləddin oğlu İsgəndərov (ölümündən sonra) — 25.06.2009; İbrahimov Mübariz Ağakərim oğlu (ölümündən sonra) — 2010 . Milli Qadin Qehremanlarimiz- Salatın Əsgərova(1992) ve Gültəkin Əsgərovadir. Elman Hüseynov ( ö.s.1995),Rövşən Abdullayev ( ö.s.1995), Əfqan Hüseynov (ö.s. 1995),Eldar Məmədov (ö.s. 1994), Rövşən Əbkərov(1994), Rasim İbrahimov (ö.s. 1994), Məzahir Rüstəmov (ö.s. 1993), Aqil Məməddov (ö.s. 1993), Asif Məhərrəmov (ö.s. 1992), Rövşən Əliyev (ö.s. 1992), Ələkbər Əliyev(ö.s. 1992).
65.AR KONSTITUSIYASI.
Müstəqil Azərbaycan dövlətinin Konstitusiyası 1995-ci il 12 noyabr tarixli referendumda qəbul olunub və 1995 il noyabrın 27-dən qüvvəyə minib.
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası preambula, 5 bölmə ( Ümumi müddəalar; Əsas hüquqlar, azadlıqlar və vəzifələr; Dövlət hakimiyyəti; Yerli özünüidarəetmə; Hüquq və qanun), 12 fəsil (Xalq hakimiyyəti; Dövlətin əsasları; Əsas insan və vətəndaş hüquqları və azadlıqları; Vətəndaşların əsas vəzifələri; Qanunvericilik hakimiyyəti; İcra hakimiyyəti; Məhkəmə hakimiyyəti; Naxçıvan Muxtar Respublikası; Bələdiyyələr; Qanunvericilik sistemi; Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər; Azərbaycan Respublıkasının Konstitusiyasına əlavələr), 158 maddə və keçid müddəalarından ibarətdir. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası Azərbaycan dövlətinin Əsas Qanunudur. Konstitusiya ilə Azərbaycanın dövlət quruculuğunun hüquqi əsasları müəyyən edilib. Azərbaycan demokratik, hüquqi, dünyəvi bir dövlət kimi ilk dəfə olaraq insan hüquqlarının prioritetini və hakimiyyətlər bölgüsünü özünün gələcək inkişaf yolu kimi seçib.
Hakimiyyətlərin bölgüsü prinsipinə uyğun olaraq Konstitusiya qanunvericilik hakimiyyətinin respublikanın Milli Məclisinə, icra hakimiyyətinin Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə mənsubluğunu, məhkəmə hakimiyyətinin isə məhkəmələr tərəfindən həyata keçirilməsini təsbit edir. Qanunvericilik hakimiyyətini təmsil edən Milli Məclis bir palatalı parlamentdir. Bütün xalqın təmsilçisi qismində çıxış edən Milli Məclis qanunvericilik orqanı olduğundan onun əsas funksiyası qanun yaradıcılığıdır. Milli Məclisdən başqa, heç bir orqan və ya şəxs qanunlar qəbul etmək səlahiyyətinə malik deyildir. Azərbaycanda parlamentin digər bir funksiyası da icra hakimiyyətinin fəaliyyəti üzərində nəzarətin həyata keçirilməsidir. Bu funksiya Nazirlər Kabinetinin parlament qarşısında məsuliyyətinin və Milli Məclisin ona etimadsızlıq göstərmək hüququnun olmasında, respublika Prezidentinin vəzifədən kənarlaşdırılmasının mümkünlüyündə, dövlət büdcəsinin icrası üzərində nəzarətdə və belə nəzarəti həyata keçirən orqanların yaradılmasında, beynəlxalq müqavilələri ratifikasiya etmək hüququnda ifadə olunur. Milli Məclis hər il iki - növbəti yaz və payız sessiyalarına yığışır. Onun iclasları 83 deputat iştirak etdikdə səlahiyyətli hesab olunur. Növbədənkənar sessiyalar Milli Məclisin sədri, Prezident və ya Milli Məclisin 42 deputatının tələbi əsasında çağırılır. Milli Məclisin deputatlarının toxunulmazlıq hüququ vardır və bu hüquqa o, yalnız cinayət başında yaxalandıqda Baş Prokurorun təqdimatına əsasən Milli Məclisin qərarı ilə xitam verilə bilər.
Azərbaycanda Prezident təsisatı ikili hüquqi təbiətə malikdir, yəni icra hakimiyyətini təmsil etməklə yanaşı, o həm də dövlətin başçısı funksiyasını yerinə yetirir. Prezident bütün seçki korpusu tərəfindən birbaşa seçildiyindən, o, Azərbaycan xalqını bütövlükdə təmsil edir və xalqın vahidliyinin rəmzidir. Eyni zamanda, Prezident dövlətin müstəqilliyinin və ərazi bütövlüyünün təminatçısı qismində çıxış edir. Bu öhdəliklər onun Ali Baş Komandan qismində funksiyasını şərtləndirir.
Naxçıvan Muxtar Respublikasının coğrafi xüsusiyyətləri, Azərbaycanın əsas hissəsi ilə Naxçıvanın ümumi sərhədinin olmaması bu bölgə üçün muxtar idarəetmə sisteminin təsis olunmasını tələb etmişdir. Ona görə də Azərbaycan Konstitusiyası Naxçıvan MR-ə Azərbaycanın tərkibində muxtar dövlət statusu vermişdir.
Konstitusiyaya ilk əlavə və dəyişikliklər 24 avqust 2002-ci ildə, son əlavə və dəyişikliklər isə 18 mart 2009-cu ildə referendum yolu ilə edilib. Naxçıvan Muxtar Respublikası Konstitusiyasına əlavə və dəyişikliklər isə 2009-cu il iyulun 30-da üçüncü çağırış Naxçıvan MR Ali Məclisinin yeddinci sessiyası zamanı qəbul olunub, Konstitusiyanın 10 maddəsinə 20 əlavə və dəyişiklik edilib.
2002-ci il avqustun 24-də referendumla Konstitusiyaya edilmiş dəyişikliyə görə majoritar və proporsional seçki sisteminin birlikdə tətbiqi ləğv edilmiş və ümumi majoritar seçki sistemi müəyyən olunub. Bundan əlavə, dəyişikliklərdə fövqəladə hallarda Prezident səlahiyyətlərinin Baş nazirə keçməsini, həmçinin Prezident seçkilərinin nəticələrinin sadə səs çoxluğu (50+1 faiz) prinsipi ilə hesablanmasını, hökumətin Milli Məclis qarşısında illik hesabatla çıxış etməsini, siyasi partiyaların ləğvi səlahiyyətlərinin Konstitusiya Məhkəməsindən alınaraq ümumi yurisdiksiyalı məhkəmələrə verilməsini, alternativ hərbi xidmət növünün formalaşdırılmasını, Respublika Prokurorluğuna və Ali Məhkəməsinə qanunvericilik təşəbbüsü ilə çıxış etmək səlahiyyətinin verilməsini, vətəndaşlara Konstitusiya Məhkəməsinə birbaşa müraciət etmək imkanının yaradılmasını nəzərdə tutulurdu. 2009-cu ilin martın 18-də keçirilən referendumla Azərbaycan Respublikası Konstitusiyanın 29 maddəsinə ümumilikdə 41 əlavə və dəyişiklik edilib.
66.Rüşvət.
Rüşvət vəzifəli şəxsin sırf "xidməti vəzifələrinin icrası" ilə əlaqədar aldğı və yaxud da istədiyi, yaxud ona verilən və ya təklif olunan maddi və ya sair nemət, imtiyaz və ya güzəştdir.. yəni vəzifəli şəxs yalnız dırnaqarası öz xidməti vəzifələrini yerinə yetirir. korrupsiya isə daha geniş anlayışdır.. bu zaman vəzifəli şəxs həm öz statusundan, həm təmsil etdiyi orqanın statusundan,həm vəzifə səlahiyyətlərindən, həm də həmin status və səlahiyyətlərdən irəli gələn hər hansı imkandan istifadə edir.
67.Konstitusiya nedir ve ne demekdir?
Latin sozu olub qurmag tesis etmek demekdir.
68.O hansi olkedir ki yazili Konstitusiaya malik deyil?
Boyuk Britaniya.
69.Konstitusiyada hansi əsas məsələlər öz əksini tapır?
- cəmiyyət və dövlət quruculuğunun əsas prinsipləri təsbit olunur.
- Dövlət hakimiyyətinin məxsusluğu və onu həyata keçirilməsi mexanizmi müəyyən olunur.
- Insan və vətəndaşın dövlət tərəfindən etiraf və mühafizə olunan hüquqları, azadlıqları və vəzifələri təsbit olunur.
70.AR Konstitusiyasina nevaxt elave ve deyisiklikler edilmisdir?
2002-ci ilin 24 avqustunda və 19 mart 2009-cu il tarixdə keçirilən referendum nəticəsində ona bəzi əlavə və dəyişikliklər edilmişdir.
71. AR Konstitusiyanın hüquqi xassələrinə neler daxildir?
- alilik
- ən yüksək hüquqi qüvvəyə malik olması
- hüquqi sistemin əsasını təşkil etməsi
- xüsusi hüquqi mühafizəsi
- qəbul edilməsi, əlavə və dəyişikliklər edilməsinin xüsusi qaydası.
72.Konstitusiyanin esas subyetktleri kimdir?
dovlet ve xalq
73. Konstitusiyanın 7-ci mad-nin 3-cü hissəsinə əsasən.
1) qanunvericilik hakimiyyətini Milli Məclis
2) icra hakimiyyəti AR prezidentin
3) məhkəmə hakimiyyətini AR məhkəmələri həyata keçirir.
Bu cür bölgü onunla əsaslandırılır ki, dövlət 3 əsas funksiyanı yerinə yetirməlidir.Bu funksiyalar hansilardir?
__ 1) qanunların qəbul edilməsi.
2) Qanunların icra edilməsi.
3) ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsi.
74.10 iyun 1997-ci il tarixli qanuna əsasən AR məhkəmə sisteminə hansi mehkemeler daxildir?
1) rayon( şəhər ) məhkəmələri.
2) Ağır cinayətlərə dair işlər üzrə AR məhkəməsi
3) Hərbi məhkəmələr
4) Ağır cinayətlərə dair işlər üzrə AR Hərbi Məhkəməsi
5) Yerli iqtisad məhkəmələri
6) Beynəlxalq müqavilələrdən irəli gələn mübahisələrə dair AR İqtisad Məhkəməsi
7) NMR-nın Ali Məhkəməsi
8) AR Apellyasiya Məhkəməsi
9) AR Ali Məhkəməsi.
75. Konstitusiyada səlahiyyəti, fəaliyyət istiqamətləri daha ətraflı şəkildə təsbit olunmuş yeganə məhkəmə hakimiyyəti orqan hansidir? Mehz hemin orqan vasitesile Konstitusiyaya nəzarət tənzimlənir.
konstitusiya mehkemesi
76.Vetendasliq dedikde ne basa dusursuz?
__Vətəndaşlıq dövlət ilə insan arasında davamlı hüquqi əlaqədir.
77. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyası müəyyən edir ki, hər bir kəsin doğulduğu andan toxunulmaz, pozulmaz və ayrılmaz hüquqları və azadlıqları vardır (24-cü maddə).Sualim beledir.Toxunulmaz,pozulmaz ve ayrilmaz dedikde ne basa dusursuz?
«Toxunulmaz» dedikdə demokratik, humanizm və ədalət prinsiplərinə arxalanan, Konstitusiya ilə vətəndaslara bəxs edilən hüquq və azadlıqları özündə əks etdirən insanlıq və xalqın əldə etdikləri dəyərlər əsasında insanın mənəviyyatını və sərəfini qoruyan amillər basa düsülür.
«Ayrılmaz» anlayısına gəlincə Konstitusiya hər bir vətəndasa ayrı-ayrılıqda qazandığı hüquq və azadlıqlardan onun təcrid edilməsinin qeyri mümkünlüyü kimi basa düsülməlidir. Yəni hər bir vətəndasın özünə məxsus ona verilən hüququn qanuni əsaslar olmadan əlindən alınmasına heç cür yol verilmir.
Hüquq və azadlığın «pozulmaz»lığı dedikdə qanunlar və Konstitusiya ilə müəyyən edilmis normalarla nizama salınan hüquq münasibətlərinin qanuni əsaslar olmadan hər hansı səxs və yaxud təskilat tərəfindən pozulmasına yol verilə bilməməsi anlasılmalıdır.
78.Konstitusiyanin muddealarina esasen qanunvericilik,icra ve mehkeme hakimiyyeti orqanlari qarsiliqli fealiyyet gosterirler ve oz selahiyyetleri cercivesinde musteqildir.Hakmiyyetin her 3 qolu ucun esas teleb nedir???
Cavab: hakimiyyetin her uc qolu ucun esas teleb qanunlara donmeden emel edilmesidir.
79. Konstiusiyada gosterilir ki,AR basqa dovletlerle munasibetlerini hamimiliqla qebul edilmis beynelxalq huquq normalarinda nezerde tutulan prinsipler esasinda qurur.SUAL:Respublika beynelxalq munasibetlerin duzgun qurulmasi ucun hanisi orqani ve onun strukturlarini yaradib?(asan sualdir)
Cavab Xarici ilser Nazirliyini ve onun muvafiq strukturlaini yaradir.
80. Dovlet ve Respublika deyende ne basa dusursuz?
Respublika hakimiyyet orqanlarinin xalq terefinden secildiyi idareetme formasidir. Dovlet mueyyen erazide yaşayan ali hakimiyyet orqanlarinda temsil olunan insanlarin birliyidir.
81. BMT Nizamnamesinde ve 1970 ci il tarixli "Beynelxalq huququn prinsipleri haqqinda" beyannamde xalqlarin huquq beraberliyi ve oz muqqedderatini helle etmek prinsipi oz eksini tapmsidir.Sualim beledir: Bu prinsip Dagliq Qarabaga da aid edilirmi? edilise niye edilmirse niye? izah edin:
Cavab beledir:qetiyyen Daglig Qarabaga tetbiq oluna bilmez.Evvela ona gore ki, Dagliq Qrabagda yasayan ermenilere xalq statusu verile bilmez. Onlar etnik cehetden ermeni etnik menseyine mensub Azerbaycan erazisinde mueyyen bir icmaya aid Azərbaycan əhalisinin bir hissəsidir.Ermeniler bir xalq kimi, beynəlxalq huququn qeyd olunan prinsipine uygun olaraq, oz muqedderatini teyin ederek musteqil dovletleri olan Ermenistani yaradiblar.Dagliq Qarabagda yasayan ermeniler ise oz muqedderatni serbest teyin ederek musteqil dovlet yaratmag hququqna malik deyiller.
82.Prezidentliye namizedliye yasi 35 den asagi olmayan ve 10 ilden artig Azerbaycan erazisinde yasayan sexs secile biler.niye mehz yas 35, 10 ilden artig yasamag izah edin?
CAVAB: ona gore 35 yasdir ki prezidentliye secilecek sexsin mueyen qeder heyat tecrubesi olmalidir.Azerbaycan erzisinde 10 il yasamlidir telebi ise ona goredir ki,prezidentliye namized verilmis sexs xalqın adetlerinii, enenelerinii bilmeli, ictimai-siyasi heyatdan bas acmalıdır.
83. Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti umumi,beraber ve birbasa secki huququ esasinda serbest,gizli ve sexsi sesverme yolu ile secilir.umumi,beraber,birbasa,serbest,gizli ve sexsi deyende ne basa dusursuz?
CAVAB: Umumi secki – secki sistemidir və secki huququ prinsipdir. Bu prinsiple olkenin butun secmek huququ verilen vetendaslarına fəal seçki huququ verilmisdir.
Dostları ilə paylaş: |