Dünya Cüzzam (Lepra) Günü

DÜNYA LEPRA GÜNÜ 

             Her yıl Ocak ayının son Pazarı "Dünya Cüzzam (Lepra) Günü " olarak ilan edilmiştir. 

Bu  haftanın  amacı,  toplumun  cüzzam  ve  cüzzamlıya  karşı  oluşan  yanlış  inançlardan, 

bilgisizlikten kaynaklanan korkularını önleyerek cüzzam hastalığının erken teşhis edilmesinin 

sağlanması, dünya standartlarına uygun bir şekilde tedavisi ve izlenmesiyle hastaları topluma 

kazandırmaktır. 

 

CÜZZAM (LEPRA) HASTALIĞI

 

     Cüzam  tanısı  kolay,  tedavisi  kesin,  erken  tanı  konduğunda  önlenebilir,  çağdışı  bir 

hastalıktır. Dünyanın geri kalmış ülkelerinde, açlık, yoksulluk, yaşam ve temizlik koşullarının 

kötülüğü,  sağlık  hizmetlerinden  yararlanamama,  iyi  beslenememe,  aşırı  üreme,  iç  savaşlar, 

sürekli göçler gibi nedenlerle kökü kazınamamaktadır. 

     Bu  haftanın  amacı,  toplumun  cüzam  ve  cüzamlıya  karşı  oluşan  yanlış  inançlardan, 

bilgisizlikten kaynaklanan korkularını önleyerek cüzam hastalığının erken teşhis edilmesinin 

sağlanması, dünya standartlarına uygun bir şekilde tedavisi ve izlenmesiyle hastaları topluma 

kazandırmaktır. 

     Dünya  Sağlık  Örgütü’nün  verilerine  göre,  dünyada  her  yıl  yaklaşık  200.000  yeni  Lepra 

vakası  tedaviye  alınmaktadır.  Lepraya  bağlı  olarak  çeşitli  sekel  ve  sakatlıklar  bırakabilen 

komplikasyonlar gelişmektedir. Ancak etkin tanı ve tedavi yöntemleri sayesinde, günümüzde 

Lepraya bağlı ağır sekeller önlenebilmektedir. 

    Ülkemizde  kayıtlı  Lepralı  hasta  sayısı  kümülatif  olarak  yaklaşık  1139  civarındadır.  Son 

yıllarda yapılan taramalarda yeni tespit edilen hasta sayısında azalma görülmektedir (ortalama 

1-5  vaka).  Lepralı  hastaların  ilk  tedavileri  Eğitim  ve  Araştırma  Hastaneleri  ve  Üniversite 

Hastanelerinin Deri ve Zührevi Hastalıklar ünitesinde yapılmaktadır. Ayrıca Deri ve Tenasül 

Hastalıkları  Dispanserlerinde  lepra  hastalarının  takiplerini  yapmaktadır.  Lepralı  hastalarla 

ilgili  her türlü izleme ve değerlendirmeler hastaların  yaşadıkları ildeki  sağlık kuruluşlarınca 

yürütülmektedir. Hastaların tedavi giderleri Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. 

 

      Lepralı Hastalar bizim toplumumuzun insanlarıdır. Onlarla ilişkiyi kesmek onları toplum 

dışına  itmek  yerine,  ihtiyaçları  olan  anlayışı,  yakınlığı,  destek  ve  sevgiyi  göstermek  önde 

gelen vatandaşlık görevidir. 

     Lepra  koruyucu  ve  tedavi  edici  sağlık  hizmetlerinin  hedefe  ulaşması  ile  yakın  zamanda 

dünyada ortadan kaldırılacağına inandığımız bir hastalıktır. 

 

 

 

 

 

 

 

CÜZZAM (LEPRA) NEDİR?

 

      Bu  sözcükleri  birçok  kez  duyduğunuza 

eminiz. Ama acaba bildiklerimiz doğru mu?  

Gelin  sizlerin  aklına  gelmesi  olası  soruları 

yanıtlayarak onu anlatalım: 

Başka adı var mı? Var

.  

     Biz  sağlıkçılar  ona  genellikle  ”LEPRA” 

diyoruz  Ama  ilk  kez  tanımlayan  kişinin 

adıyla  “HANSEN  HASTALIĞI”  olarak  da 

biliniyor. 

Bu hastalık mikrobik bir hastalık mıdır

? 

       Evet,  doğru,  etkeni  “verem”  yani  “tüberküloz”  hastalığını  yapan  basile  hemen  hemen 

aynı  türde  mikrop  olan  Mycobacterium  leprae  basilinin  yol  açtığı  kronik  bir  hastalıktır. 

M.Lepra  çok  yavaş  çoğalır  ve  hastalığın  inkübasyon  periyodu  beş  yıl  civarındadır.  Lepra 

yüksek oranda infeksiyoz (bulaşıcı) değildir. Tedavi edilmemiş, enfekte hasta ile çok yakın ve 

sık temas edenlerle ağız ve burun yolu ile damlacık enfeksiyonu şeklinde bulaşır. 

Tarihcesi 

   Lepra Çin,  Mısır ve Hindistan’da çok  eski  çağlardan beri  görülmektedir. Tarihte  Lepra ile 

ilgili kayıtlar M.Ö. 600 yılına aittir. 

Herkes bu hastalığa yakalanabilir mi? 

Hayır, hastalığın oluşması için 2 koşulun bir arada olması gerekir. 

1.  Bu  mikroba  karşı  (Mycobacterium  leprae)  doğal  bakışıklığın  bulunmaması  (insanların 

tümüne  yakınında  bu  doğal  bağışıklık  vardır.  Doğal  Bağışıklığın  olmaması  hali,  insanlara 

kendinden  önceki  soylardan  geçen  bir  özelliktir.  Bu  bağışıklık  halini  bir  testle  anlamak 

olasıdır). Bu bağışıklık Lepromin Testi (Mitsuda Testi) ile anlaşılabilir. 

2. Dışarıya basil çıkaran aktif durumda bir hastanın bulunması ve onunla uzun süreli ve çok 

yakın temas halinde olmak. Bulaşma genellikle aynı aile içindeki büyüklerden 10-11  yaşına 

kadar olan çocuklara yönelik olarak çıkmaktadır. 

Hastalık belirtileri hemen ortaya çıkar mı? 

       Birçok hastalıkta olduğu gibi bu hastalığında kuluçka süresi vardır. Yani belirtiler mikrop 

vücuda  girdikten  sonra  ortaya  çıkmaz.  Lepra  hastalığında  etken  vücuda  alındıktan  2-7  yıl 

sonra  ilk  klinik  belirtiler  ortaya  çıkar.  Kuluçka  süresinin  değişken  ve  uzun  olması  tanı 

koymayı güçleştirmektedir. 

Ne tür belirtiler görülür?

 

     Mikrop kollarımız ve bacaklarımızda bulunan ve duyuları beyne ileten duyu sinirlerinin ya 

da  beyinden  iletilen  emirleri  kaslara  götüren  motor  sinirlerin  çevresinde  bulunan  kılıfı 

oluşturan hücrelerin içine yerleşir. Bu hücrelerde yıkıma yol açar. Sinir yoluyla deriye kadar 

ulaşarak deride bazı belirtilere yol açar. Bu belirtilerin görünüşleri değişik biçimlerde olabilir. 

Deri  yüzeyinden kabarık ya da biraz daha büyük çok kabarık olmayan kırmızı  – mor renkli 

kabarıklıklar  (PAPÜL),  değişik  büyüklükte,  keskin  sınırlı,  yine  pembe-kırmızı-mor  parlak 

renkli deriden hafifçe kabarık kızartılar (PLAK), özellikle yüz, göz çevresi, yanaklar, dirsek 

ve dizlerin dış-ön yüzlerinde daha sık görülen nohut-ceviz büyüklüğünde topak ve kabartılar 

(NODÜL),  bu  lezyonların  bazılarının  açılmasından  oluşan  yaraların  izleri  (SKATRİS- 

SAKAR),  kol  ve  bacaklarda  his  kaybı  veya  azalması,bazı  hareketleri  yapmada  zorlanma  ve 

güç  kaybı,  burunda  tıkanıklık  ve  zaman  zaman  görülen  hafif  kanamalar,  kol  ve  bacak 

sinirlerinin  bulunduğu  yerlerde  duyarlık  ve  ağrı  genel  ve  sık  görülen  belirtiler  arasındadır. 

Ancak bu belirtilere benzer durumların olduğu çok sayıda hastalık olduğu unutulmamalıdır. 

Lepraya nasıl tanı konur?

   

Tanı koymak için öncelikle lepradan kuşkulanmak gerekir. Kuşkulanılacak kişiler 

öncelikle eski lepralı hastaların yakınlarındaki kişilerdir. Bunlarda lepra hastalığı mutlaka 

aranmalıdır. Genel olarak deri ve periferik sinir sistemi belirtileri olan kişilerde, uzun süreli 

kaşıntı, yanma, ağrı gibi subjektif yakınmaya yol açmayan, hatta duyu kusuru gösteren deri 

belirtileri olan kişilerde ayrıca tanı içine leprayı da eklemek uygun olacaktır. 

  Tedavisi var mı? 

   

 

Lepranın  tedavisinde  ilk  basamak  hastanın  hijyenik  ortamda  bulunması;  başarılı  bir 

lepranın tedavisi için ilk  en önemli koşul doğru tanı ve erken tedavidir. 

Aynı verem tedavisinde olduğu gibi en az  üç ilaçtan oluşan bir kombine tedavi ile en 

çok  6  ay/1  yıl  içinde  hastalar  tamamen  tedavi  edilmektedirler.  Üstelik  tedavi  için  gerekli 

olan ilaçları devlet ücretsiz sağlanmaktadır. 

Lepra  tedavi  edilebilir  bir  hastalıktır  ve  erken  evrelerdeki  tedavi  sakat  kalmayı 

önleyebilir.  Minimal  düzeydeki  bir  eğitimle,  Lepra  sadece  klinik  bulgulara  dayanılarak 

kolaylıkla teşhis edilebilir. 

Lepralı  Hastalar  bizim  toplumumuzun  insanlarıdır.  Onlarla  ilişkiyi  kesmek  onları 

toplum dışına itmek yerine, ihtiyaçları olan anlayışı, yakınlığı, destek ve sevgiyi göstermek 

önde gelen vatandaşlık görevidir. 

         Lepra  Temel  Sağlık  Hizmetleri  olarak  özetlediğimiz  koruyucu  ve  tedavi  edici  sağlık 

hizmetlerinin hedefe ulaşması ile yakın zamanda dünyada ortadan kaldırılacağına inandığımız 

bir hastalıktır. 

 

 

       TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ