Arktika sharoitlarida dvigatellami ishga tushirish uchun kiritish quvuri ga purkaladigan, oson alangalanadigan suyuqliklardan keng foydalaniladi. Masalan, Fransiyada — bu «Polyar - start» moslamasi, Angliyada — «Kalteks» suyuqligi va boshqalar. Rossiyada bunday moslama NAMI da ishlab chiqarilgan. Dizellar uchun ham va uchqundan o't oldiriladigan dvigatellar uchun ham ishlatish uchun yaroqli bo'lgan bu ishga tushirish tuzilmasi 5ПП—40 va 6ПП—40. Dizellar uchun Rossiyada ishlab chiqarilgan «Xolod D~40» quyidagi tarkibga ega, %: etil efiri - 58...62, izopropilnitrat - 13... 17, petroleyn efiri — 13... 17, gazturbinali dvigatellar uchun moyi — 10 gacha. Uchqundan o't oldiriladigan dvigatellar uchun shunga o'xshash suyuqlik «Arktika» tarkibiga kiradi, %: oltingugurt efiri — 45...60, gazli benzin — 35...55, izopropilnitrat — 1...6, yeyilishga qarshi qo'shilma — 2 gacha, oksidlashga qarshi qo'shilma — 0,5 gacha. 14.6-rasm. D izelni benzinda ishga tushirish
tu zilm asin in g sxem asi.
Dizellarni ishga tib- shirish uchun dekompres- sion tuzilma keng qo'llaniladi, ulardan bin ning konstruksiyasi 14.7- rasmda keltirilgan. Richag 3 ni «ishga tushirish» holatiga o‘matilganda sathida kesik boMgan val 1 buraladi va uning silindrik qismi shtanga 2 orqali koromis- loga kuchni uzatadi va u klapanni ochadi, klapan laming ochiq paytida dvi gatel valini aylantirishga en-
