Ə. Q. Abbasov

Şəkil 23. Yerə nəzərən faz gərginliyinin dəyişməsi  
prinsipi əsasında işləyən mühafizə açma sxemi. 
 
Şəkil  23-dən  görünür  ki,  minimal  gərginlik  releləri 
(1P3;  2P3  və  3P3)  fazalarla  yer  arasında    birləşdirilmişdir  və 
bütün  fazaların  izolyasiyası  tam  yararlı  vəziyyətdə  olduqda 
onlara  tətbiq  olunmuş  faza  gərginlikləri  də  eyni  olur.  Hər 
hansı  bir  fazanın  izolyasiyası  zədələndikdə  və  ya  fazanın 
izolyasiya  müqaviməti  hiss  olunacaq  dərəcədə  azaldıqda 
(məsələn  adam  hər  hansı  faz  naqilinə  toxunduqda)  həmin 
fazada  əlavə  keçiricilik  (g
1
)  yaranır  ki,  bu  da  şəbəkədə  faz 
gərginliklərinin  simmetriyasının  pozulmasına  gətirib  çıxarır. 
Bununla  əlaqədar  olaraq,  izolyasiyası  zədələnmiş  və  ya 
keçiriciliyi artmış fazanın gərginliyi azalmış olur. 
Əgər  zədələnmiş  fazada  gərginliyin  azalması,  gərginlik 

---

93 
 
relesinin qoyuluş qiymətindən kiçik olarsa, onda rele işə düşür 
və  onun  normal  açıq  kontaktları  (n.a)  qapanaraq  kontaktorun 
(K)  dolağına  gərginlik  verir.  Ona  görə  də  kontaktor  şəbəkəni 
avtomatik olaraq açacaqdır. 
Şəbəkəyə  birləşdirilmiş  relelərdən  (1P3,  2P3,  3P3)  hər 
hansının  birinin  qida  dövrəsi  qırılarsa,  yenə  mühafizə 
kontaktoru (K) işə düşəcək və şəbəkəni açacaq. Ona görə şəkil 
23-də göstərilən sxem şəbəkəyə nəzarət funksiyasından yerinə 
yetirir. 
Rele gərginliyinin qoyuluş qiyməti  
x
g
U
U
5
,
0

 - şərtindən seçilir. 
Burada U
x
 – xətt gərginliyidir.