-lik va forsiy
-dor affikslarining birikuvidan tashkil topgan
mazkur murakkab affiks iqtisodiy terminlar tarkibida ishtirok etmoqdaki, buni
quyidagi misollar tasdiqlay oladi:
mahsuldorlik, mulkdorlik, aksiyadorlik, samaradorlik, unumdorlik .
Xulosa qilib aytganda, hozirgi o„zbek tilining iqtisodiy terminologik tizimida
morfologik usul bilan terminlar hosil qilish anchagina faoldir, chunki bu jarayonda
xilma-xil affikslardan yoki affiksoidlardan keng foydalanib kelinmoqda. Demak,
bozor iqtisodiyotining o„tish davrida yangi-yangi terminlarning kirib kelishi
iqtisodiyot terminologiyasining boyib borishiga sabab bo„ldi.
O„zbek tilining iqtisodiyot terminologiyasida(atamashunosligida), boshqa
terminologik tizimlarda bo„lganidek, iqtisodiy tushunchalarni birikma vositasida
ifodalashning o„ziga xos bir yo„li qaror topdi. Bu hol o„zbek tilida yuzlab iqtisodiy
terminlarning paydo bo„lishiga olib keladi. Barcha terminologiyada ham ikki va
undan ortiq komponentli birikma terminlardan foydalanilmoqda.
Bu sohada ikki komponentli terminlar miqdor jihatdan ko„pligi bilan ajralib
turadi. Yana “Ishbilarmon” lug„ati”ga murojaat qilamiz. Lug„atda, yuqorida qayd
etilganidek, jami birikma terminga izoh berilgan bo„lib, uning ko„p qismi ikki
komponentlarni tashkil etadi:
tijorat hisobi, taftish dalolatnomasi, oltin g„amlamasi, omonat guvohnomasi, soliq imtiyozlari, tirikchilik qiymati va boshqalar.
Shu bilan birga, mazkur lug„atda komponentli
(narxning tashkil topishi, mas‟uliyati cheklangan shirkat kabi) to„rt va undan ortiq komponentli
(vekselni xatlab olish protsenti, o„zaro to„lovlarni hisobga olish, mumkin qadar qulaylik berish tartibi va boshqalar) terminlar mavjud.
Iqtisodiy terminologiyaning ko„p qismini ikki komponentli