Effuziv togʻ jinslari Asosiy xususiyatlari. Magmatik tog’ jinslarining tasnifi

Mavzu: Effuziv magmatik tog' jinslari
Reja:

1. 
   Effuziv togʻ jinslari 
   
2. 
   Asosiy xususiyatlari.
   
3. 
   Magmatik tog’ jinslarining tasnifi
   
4. 
   Magmatik tog’ jinslarining turlari
   
   

Effuziv togʻ jinslari — yer yuzasida yoki Yer poʻsti qatlamining yuqori qismida lavaning sovishi mobaynida hosil boʻlgan magmatik togʻ jinslari; ularning maʼlum bir qismi suv osti vulkanlari otilib chiqqanda vujudga keladi. Lavaning tez qotishiga sabab boʻluvchi tarkibidagi vulkan shishasining mavjudligi, oʻziga xos porfirli strukturaga egaligi Effuziv togʻ jinslarij.ning xarakterli xususiyatlaridandir. Effuziv togʻ jinslarij.ning tarkibi keng koʻlamda oʻzgarib turadi. Eng koʻp tarqalganlari bazalt, andezit va ular oraligʻidagi jinslar; kamroq uchraydiganlari datsit va liparitlar boʻlib, ishqorli va ultraasoslilari yanada kamroq uchraydi. Asosiy minerallari: plagioklaz, K—№ dala shpati, ortopiroksen, klinopiroksen, amfibol, biotit va kvars. Aksessor minerallari: ortit, ksenotim, sirkon, apatit, ilmenit va magnetit. Effuziv togʻ jinslarij. paydo boʻlish sharoitlariga koʻra, 3 yirik guruhga — piroklastik jinslar, lava jinslari va ekstruziv jinslarga boʻlinadi. Effuziv togʻ jinslarij. Oyda ham topilgan.
Effuziv togʻ jinslarij. intruziv togʻ jinslarining aksi hisoblanadi (qarang Magmatik togʻ jinslari). Ular Oʻzbekistonda keng tarqalgan boʻlib, tokembriy va paleozoy yotqiziqlarida uchraydi. Effuziv togʻ jinslarij. bilan bir qancha qazilma boyliklar konlari bogʻliq.

Turli xil jinslar orasida biz bor magmatik jinslar. Sayyoramizning yuzasi toshlar va juda xilma-xil minerallarga to'la. Ammo magmatik tog 'jinslari katta ahamiyatga ega, chunki er po'stining yuqori qatlami 95 foizni tashkil qiladi. Ba'zilar granit va obsidian kabi juda yaxshi tanilgan, ammo magmatik tog' jinslarining juda xilma-xilligi siz bilasiz.

Shuning uchun biz ushbu maqolani magmatik jinslarning barcha xususiyatlari va kelib chiqishini aytib berish uchun bag'ishlaymiz.
Ular magmatik jinslar deb ham ataladi va magma shaklidagi eritilgan tosh soviy boshlaganda hosil bo'ladi. Bu minerallar kristallashib, o'zaro bog'liqliklarni boshlaganda, bu miqdor magma soviy boshlaydi. Magmani ikki usulda sovutish mumkin. Bir tomondan, bizda vulqon otilishi ta'sirida yuzaga keladigan er yuzidagi sovutish mavjud. Sovutishning yana bir usuli litosfera ichidadir. Litosfera - bu er yuzasining qattiq qatlami. Ushbu jinslarning katta qismi yer po'stining ostida hosil bo'lib, plutonik magmatik jinslar deb ataladi. Yer yuzida sovigan tog 'jinslari magmatik vulkanik jinslar deb nomlanadi.
Ushbu turdagi jinslar er qobig'ining yuqori qismida katta foizni tashkil etsa ham, odatda ular qatlam ostida Metamorfik jinslar va cho'kindi jinslar Ular geologiya sohasida katta ahamiyatga ega va ularning xususiyatlari va tarkibi Yer mantiyasini tushunishga yordam beradi. Yer mantiyasining tarkibi va o'tgan barcha tektonik elementlar sayyoramizning shakllanishi va xususiyatlarini tushunishga yordam beradi.