EK–I (Değişik: rg-2/4/2011-27893) konu başliklarina göre biLDİRİme esas bulaşici hastaliklar listesi
Yüklə 337,16 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Destekleyici
Klinik tanımlamaÖnceden normal gelişimi olan bir çocukta birkaç hafta – birkaç ay içinde gelişen;
Tanı için laboratuvar kriterleri Destekleyici:Rutin EEG’de aralıklı, yüksek amplitüdlü keskin-yavaş dalgalar olması ve Diazepam 5 mg I.V. yapıldıktan sonra baskılanmamaları. Doğrulayıcı:
Vaka Sınıflandırması: Olası vaka: Klinik tarife uyan ve destekleyici laboratuvar bulgusu olan vaka. Kesin vaka: Doğrulayıcı laboratuvar kriterlerinden biri ile uyumlu vaka. TETANOZ Klinik tanımlama Tetanoz tanısı klinik bulgulara dayalıdır. Kirli veya ezilmiş, nekroze dokuların olduğu ve/veya cam, metal parçası, diken gibi yabancı cisim içeren (tetanojen) bir yaralanmadan 2-60 gün (ortalama on beş gün) sonra; yutma güçlüğü ve trismus ve opustotonus (tüfek tetiği) postürü ve özellikle dış uyaranlarla artan ağrılı tonik-klonik kasılmalar ile karakterize hastalıktır. [NOT: Sekonder enfeksiyon gelişmediği sürece ateş yükselmez, bilinç kaybı veya bilinç değişikliği olmaz. Kısmi bağışıklığı olan kişilerde yara yeri çevresinde rijidite ile seyreden lokal tetanoz veya sefalik tetanoz görülebilir.]
Tanı klinik olarak konur, laboratuvar veya bakteriyolojik doğrulama gerektirmez. Vaka sınıflaması Kesin vaka: Klinik tanımlamaya uyan vaka. NEONATAL TETANOZ Klinik tanımlama Tanı klinik gözleme dayanır. Laboratuvar veya bakteriyolojik doğrulama gerektirmez. Vaka sınıflaması Olası vaka: - Doğumdan sonraki üç-otuz sekizinci günler arasında nedeni bilinmeyen yenidoğan ölümleri ve - Doğumdan sonraki üç-otuz sekizinci günler arasında neonatal tetanoza yakalandığı düşünülen ancak incelenmemiş yenidoğan.
- Yaşamın ilk iki gününde normal emen ve ağlayan bir yenidoğanda, 3-28 günler arasında emme güçlüğü ve katılık veya konvulsiyonların veya her ikisinin birden görülmesi veya - Hastaneden rapor edilmiş neonatal tetanoza yakalandığı düşünülen vaka.
İki-dört gün devam eden ateş, halsizlik, artralji, miyalji, baş ağrısı gibi gribal semptomlardan sonra ortalama bir hafta süren iyileşme dönemi ve sonrasında başlayan menenjit, ensefalit, miyelit veya radikülit bulguları. Tanı için laboratuvar kriterleri Daha önce TBE aşısı yapılmamış bir kişide;
gerekir. Vaka sınıflaması Şüpheli vaka: Klinik olarak uyumlu hastalık ve kene ısırığı olsun veya olmasın şikâyetlerin başlamasında dört hafta öncesine kadar endemik bir bölgede bulunma. Olası vaka: Şüpheli vaka ve bir kan örneğinde IgG pozitifliğinin saptanması. Kesin vaka: Bir olası bir vakada laboratuvar yöntemlerinden biri ile tanının doğrulanması. TOKSOPLAZMOZ Klinik tanımlama - Bağışıklık sistemi normal kişilerde başka nedenlerle açıklanamayan; semptomatik servikal LAP ve/veya üst solunum yolu enfeksiyonu ve/veya korioretinit (oküler toksoplazmoz), - Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde başka nedenlerle açıklanamayan; santral sinir sistemi semptomları ve/veya korioretinit ve/veya pnömoni, - Yeni doğan ve bebeklik döneminde (doğumda subklinik veya semptomatik) konjenital toksoplazmozis; beyinde kalsifikasyon ve/veya ventriküllerde genişleme ve/veya bilateral korioretinit, ile karakterize hastalıktır.
- Serolojik yöntemlerden biri ile (SF-DT, IHA, IFA, ELISA) önceden seronegatif olduğu bilinen bir olgunun son bir ayda seropozitif hale geldiğinin saptanması, - Çift serum örneğinde ToxoIgG’nin ≥4 kat titre artışının gösterilmesi, - Tek serum örneğinde capture veya double sandwich ELISA ile ToxoIgM’in pozitif bulunması, - ToxoIgG pozitif iken ToxoIgG-avidity testi ile düşük avidite saptanması, - Vücut sıvıları (amnion sıvısı, BOS, kan) veya doku kesitlerinde (plasenta, fetal dokular, v.b.) T.gondii takizoitlerinin gösterilmesi, - Konjenital toksoplazmoz kuşkusunda; (a) Yenidoğanda ToxoIgM-capture veya ToxoIgA-capture ELISA ile pozitif bulgu, (b) Amnion sıvısı, plasenta veya fetal dokuların hücre kültüründe T.gondii izolasyonu, (c) Amnion sıvısı, plasenta veya fetal dokularda T.gondii spesifik gen bölgesinin PCR ile gösterilmesi. Vaka sınıflaması Olası vaka: Yoktur. Kesin vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu bir olguda, tanı için geçerli laboratuvar tekniklerinden en az biri ile elde edilen pozitif sonuç. TRAHOM Klinik tanımlama Aşağıda gelişim sırasına göre verilen ve ilk ikisi aktif trahom evresi olarak kabul edilen beş ana evre ile karakterize kronik hastalıktır. - Trahomatöz inflamasyon-Folliküler (TF): üst tarsal konjunktivada, en az 0.05 mm çapında, 5 veya daha fazla follikül bulunması, - Trahomatöz inflamasyon-Intense (ağır) (TI): Tarsal konjunktivada inflamatuvar kalınlaşma, - Trahomatöz skar (TS): Tarsal konjunktivada kolayca gözlenebilen skar varlığı, - Trahomatöz trikiyazis (TT): Kirpiklerin içe dönmesi ve kapak deformitesi, - Korneal opasite (CO): Pupil üzerinde kolayca gözlenebilen korneal opasite, [NOT: Hastalık bildirimlerinde ilk iki evre (TF ve TI) istenmektedir]. Tanı için laboratuvar kriterleri - Konjunktival kazıntı yaymalarında, epitel hücreleri içinde sitoplazmik inklüzyon cisimciklerinin gösterilmesi (Giemsa boyama, DFA), - Klinik örneklerin hücre kültürlerinde C.trachomatis’in izole edilmesi.
Trichinella larvalarının ağızdan alınmasıyla oluşan bir hastalıktır. Hastalık çeşitli klinik görünümlere sahiptir. Semptomatik bireylerde, eozinofili, ateş, kas ağrıları ve periorbital ödem sık görülen belirti ve semptomlardır. Tanı için laboratuvar kriterleri - Kas biyopsisi ile elde edilen dokuda Trichinella larvasının gösterilmesi, - Spesifik Trichinella antikor yanıtının gösterilmesi.
Bir kene ısırığı bulgusuyla veya F.tularensis için konakçı bir memelinin dokularına ya da potansiyel olarak kontamine suya maruz kalma öyküsü ile beraber aşağıdaki formlardan herhangi biriyle seyredebilen, birçok farklı formla karakterize hastalıktır. - Orofaringeal (stomatit veya farenjit veya tonsillit ve servikal lenfadenopati),* - Ülseroglandüler (bölgesel lenfadenopati ile birlikte kutanöz ülser), - Glandüler (ülsersiz bölgesel lenfadenopati), - Oküloglandüler (periaurikuler lenfadenopati ile birlikte konjuktivit), - Pnömonik (primer pleuropulmoner hastalık), -Tifoidal (erken lokalize semptom ve bulgular olmaksızın ateşli hastalık; intestinal form bu bağlamda değerlendirilmektedir. Ateş, baş ağrısı, bulantı, kusma, ishal ve batında hassasiyet mevcuttur.). [*Yurdumuzda görülen vakalarda klinik daha çok orofaringeeal formda seyretmekte, daha az olarak ülseroglandüler form görülmektedir. Hastalık özellikle; penisilin ve türevleri ile iyileşmeyen kriptik tonsillit ve servikal lenfadenopati gelişmesi halinde akla gelmelidir.]
- Tularemi Mikroaglütinasyon Testi ile tek serum örneğinde F.tularensis’e karşı artmış serum antikor titresi - Çift serum örneğinde F.tularensis’e karşı antikor titrelerinin ≥4 kat artması, - Bir klinik örnek kültüründen F.tularensis izolasyonu [NOT: Tularemi incelemeleri yalnızca yetkili/referans laboratuvarda yapılır. Tularemi kuşkusunda bu laboratuvar ile bağlantı kurulmalıdır. Laboratuvar Rehberine bakılır.]
Bir kişide başka nedenlerle açıklanamayan halsizlik, çabuk yorulma, kilo kaybı, çocuklarda kilo almada duraklama, ateş ve gece terlemesi ile birlikte; - Uzun süreli öksürük (özellikle ≥üç hafta), kanlı veya kansız balgam ve/veya - Göğüs ağrısı veya sırt ağrısı veya yan ağrısı ve/veya nefes darlığı ile karakterize hastalıktır. Tanı için laboratuvar kriterleri - Balgam örneğinde yayma ile ARB gösterilmesi - Balgam kültüründe mycobacterium tuberculosis üretilmesi
(a) Klinik tanımlama ile uyumlu, (b) Radyolojik olarak tüberküloz ile uyumlu lezyonları olan, (c) En az bir hafta non-spesifik antibiyotik tedavisi almış olmasına rağmen klinik yanıt alınamayan, (ç) Ayırıcı tanı olanakları iyi olan bir hastanede tüberküloz tedavisine karar verilen vaka.
(a) En az iki balgam örneğinde ARB (+) olan vaka veya (b) Balgam yaymasında bir kez ARB (+) ve aktif akciğer tüberkülozu ile uyumlu radyolojik bulguları olan ve bir hekim tarafından tüberküloz tedavisi kararı verilen vaka veya (c) Balgam yaymasında ARB pozitif olsun olmasın kültüründe Mycobacterium tuberculosis üremesi olan vaka. 2. Solunum Sistemi Dışı (Organ) Tüberküloz Klinik tanımlama Bir kişide başka nedenlerle açıklanamayan halsizlik, çabuk yorulma, kilo kaybı, çocuklarda kilo almada duraklama, ateş ve gece terlemesi ile birlikte; tutulan organa (plevra, lenf bezleri, periton, genitoüriner sistem, cilt, eklem, kemik, tüberküloz menenjit ve benzeri.) göre değişen bulgularla karakterize hastalıktır. Tanı için laboratuvar kriterleri - Etkilenmiş organlardan alınan örneklerde ARB gösterilmesi, - Kültürde Mycobacterium tuberculosis üremesi, - Patolojik incelemede tüberkülozla uyumlu histolojik değişiklikler saptanması. Vaka sınıflaması Olası vaka: Akciğer dışı organ tüberkülozu için yapılmış klinik tanımlama ile uyumlu vaka. Kesin vaka: Laboratuvar kriterlerinden biri ile uyumlu olası vaka. VEBA Klinik tanımlama Bir kişide akut başlangıçlı ateş ve genel enfeksiyon bulguları ile birlikte; - Bubonik formda: Lenf nodlarının aşırı ağrılı şişliği (bubonlar) veya - Pnömonik formda: Öksürük, kanlı balgam çıkarma, zorlu solunum ve göğüs ağrısı ile karakterize hastalıktır. [NOT: Her iki form da toksemi ile birlikte septisemik forma ilerleyebilir. Bubon bulgusu olmaksızın sepsis nadir görülür.]
Destekleyici: - Klinik örneklerde DFA ile bakterinin gösterilmesi veya - Tek serum örneğinde, Y.pestis F1 antijenlerine spesifik antikor titresinde PHA ile gösterilen ≥1/10 titrede pozitifliğin HI testi ile teyit edilmesi. Doğrulayıcı: - Bubonlar, kan, BOS veya balgamdan Y.pestis’in izolasyonu veya - Çift serum örneğinde, Y.pestis F1 antijenlerine spesifik antikor titresinde PHA ile gösterilen ≥4 kat değişikliğin HI testi ile teyit edilmesi. [NOT: Laboratuvar tanısı yetkilendirilmiş merkezlerde konur.] Vaka sınıflaması Olası vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu ve destekleyici laboratuvar kriterlerinden biri ile pozitif olan vaka. Kesin vaka: - Klinik tanımlama ile uyumlu ve doğrulayıcı laboratuvar kriterlerinden en az biri pozitif olan vaka veya - Klinik tanımlama ile uyumlu ve bir kesin vaka ile epidemiyolojik olarak ilişkili vaka.
Bir kişide ani başlayan sarılık, koyu renkli idrar, iştahsızlık, halsizlik, bulantı, sağ üst kadran hassasiyeti, idrarda bilüribin artışı ve serum ALT düzeyinin yükselmesiyle karakterize hastalıktır. [NOT: Çoğunlukla asemptomatik ve/veya anikterik seyredebileceği hatırlanmalıdır.]
- Hepatit A tanısı için: Anti-HAV IgM pozitifliği, - Hepatit B tanısı için: HBsAg ve/veya anti-HBc IgM pozitifliği, - Hepatit C tanısı için: Anti-HCV pozitifliği ve tamamlayıcı testlerle (RIBA, HCV-PCR) doğrulama, - Hepatit D tanısı için: HBsAg ve/veya anti-HBcIgM pozitifliği ile birlikte Anti-HDV pozitifliği, - Hepatit E tanısı için: Anti-HEV IgM pozitifliği. Vaka sınıflaması: Olası vaka: Tanı için gerekli laboratuvar kriterlerinin araştırılamadığı veya tamamlanamadığı durumlarda; karaciğer fonksiyon testlerinde anormal değişikliklerle birlikte ve bu değişikliklerin başka nedenlerle açıklanamadığı durumlarda klinik ve geçiş uyumlu tüm vakalar "olası akut viral hepatit" olarak bildirilir. Kesin vaka:
VİRAL HEMORAJİK ATEŞ SENDROMU Klinik tanımlama Ani başlangıçlı, üç haftadan kısa süreli ateş, kırgınlık, halsizlik, yaygın vücut ağrısı ve baş ağrısı yakınması olan bir kişide; kırsal kesimde yaşama, son bir ay içinde kırsal kesime seyahat veya kene ısırması öyküsü varlığında; laboratuvarda başka bir nedenle açıklanamayan lökopeni ve trombositopeni saptanmış olması ve ek olarak aşağıdaki destekleyici bulgulardan en az ikisinin bulunması ile karakterize sendrom - Hemorajik veya purpurik döküntü, - Epistaksis, - Hemoptizi, - Gastrointestinal kanama, - Diğer hemorajik semptomlar.
- Kan, vücut sıvıları veya doku örneklerinden virus veya diğer etkenlerin izolasyonu, - Etkene karşı IgM antikor pozitifliği, - Akut ve konvalesan dönem serumlarında spesifik IgG titresinde ≥4 kat artış. Vaka sınıflaması Olası vaka: - Klinik tanımlama ile uyumlu vaka veya - Bir bölgede başka bir nedenle açıklanamayan birden çok vaka görüldüğü takdirde, destekleyici bulguları olmasa da, klinik tanımlama ile uyumlu vaka.
- Klinik tanımlama ile uyumlu ve tanı için laboratuvar kriterlerinden en az biri ile doğrulanmış vaka veya - Kesin tanısı konmuş bir vakayla epidemiyolojik bağlantısı olan olası vaka.
İshal, ateş, bulantı, kramplar ve tenezm ile seyreden değişken şiddette bir hastalıktır. Tanı için laboratuvar kriterleri Bir klinik örnekten Yersinia enterocolitica veya pseudotuberculosis izolasyonu. Vaka sınıflaması Olası vaka: Bir epidemiyolojik bağlantısı olan klinik olarak uyumlu vaka. Kesin vaka: Laboratuvarca doğrulanmış bir vaka. ULUSLARARASI ÖNEME HAİZ HALK SAĞLIĞI ACİL DURUMLARI Uluslararası Sağlık Tüzüğünde yer alan karar ağacında belirtildiği şekilde “uluslararası öneme haiz halk sağlığı acil durumları” uluslararası yanıtta bulunulmasının gerekli olduğu olağandışı olaylardır. Vaka tanımı ve bildirim için aşağıdaki algoritma kullanılır. Ulusal Sürveyans Sistemi Tarafından Tespit Edilmiş Olaylar 
Aşağıdaki hastalık vakaları alışılmadık veya beklenmediktir ve halk sağlığına etkisi ciddi boyutta olabilir, bu yüzden bildirilecektir. — Çiçek hastalığı(smallpox) — Yabani tip poliovirüsün yol açtığı poliomiyelit — Yeni bir alt tipte insan gribi(Human influenza) —Akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS)
Aşağıdaki hastalıkların yol açtığı bir olay her zaman algoritmanın kullanılmasınıa yol açacaktır. Çünkü bunlar halk sağlığına ciddi boyutta etki yapma ve süratle uluslararası yayılmaya neden olma kapasitesine sahip olduklarını göstermişlerdir: —Kolera —Akciğer vebası —Sarı humma —Viral hemorajik ateş (Ebola, Lassa, Marburg) — Batı Nil ateşi (West Nile fever) — Ulusal veya bölgesel özellikteki diğer hastalıklar, örn Deng ateşi, Rift Valley ateşi ve meningokok hastalığı.
Potansiyel uluslararası halk sağlığı kapsamındaki bilinmeyen neden veya kaynaklardan gelen sağdaki ve soldaki kutuların içinde listelenenler dışındaki hastalıkları veya olayları içerenler algoritmanın kullanılmasına yol açacaktır. 
Yüklə 337,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|