Ekolojik turiZMİn süRDÜRÜlebiLİRLİĞİ
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
1. EKOLOJİK TURİZM
Ekoturizm; ekolojik turizmin kısaltılmış halidir. Eko-turizm, doğayı bozmayan ve koruyan bir turizm anlayışını ifade etmektedir. Uluslararası Doğa Koruma Birliği’nin (IUCN) tanımına göre ekoturizm, eğlenmeyi, doğayı ve kültürel kaynakları anlayarak korumayı destekleyen, düşük ziyaretçi etkisi olan ve yerel halka sosyo-ekonomik fayda sağlayan, doğal alanlara karşı çevresel açıdan sorumluluk taşıyan seyahat ve ziyarettir (Kurdoğlu, 2001:4). Uluslararası Ekoturizm Topluluğu TIES (The International Ecotourism Society); ekoturizmi, çevreyi koruyan ve yerel halkın refahını gözeten, doğal alanlara karşı duyarlı seyahat şeklinde tanımlamıştır. Her iki tanıma da bakıldığında ekoturizm, doğal ve kültürel değerlerin sorumluluk duygusu içinde korunarak turizme açılmasını anlatmaktadır. Ekoturizm kavramı, içinde güçlü bir doğa bağlantısını ve sosyal sorumluluk duygusunu birlikte taşımaktadır. Ekoturizm, doğal çevre ile turizm faaliyetini bağdaştıran, çevrenin olumsuz etkilenmesi konusunda sorumluluk güdüsü ile hareket etme esasına dayalı bir turizm faaliyetidir (Turizm Bakanlığı, 1999:66). Ekoturizm kavramının son yıllarda adı sıkça anılmakla birlikte benimsenmesi oldukça yenidir. 1980’li yıllarda ortaya çıkmıştır; doğayı, kültürü, çevreyi korumayı ve gelecek kuşaklara bozulmadan aktarmayı amaçlamaktadır. İlk kez 1992 Rio Çevre Zirvesinde sürdürülebilir bir dünya ve çevre için ölçütler ortaya kondu. Bu ölçütler turizme de uyarlanarak, çevreye zarar vermeden, ondan yararlanma yöntemlerinin geliştirilmesi ve tüm yerli halkların kültürlerini yok etmeden, onların turizm faaliyetlerinden yararlanmalarının sağlanması şeklinde özetlenmişti (www.ekoturizmdernegi.org, 2009). Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Komisyonu, 2002 yılını “Uluslararası Ekoturizm Yılı” ilan etmiş ve bu konuyla ilgili olarak Dünya Turizm Örgütünü görevlendirmiştir. Aynı yılın Mayıs ayında, Kanada’nın Quebec kentindeki Dünya Ekoturizm Zirvesinde, tüm ülkelerin benimsediği 95 Ş.KAYPAK/Ekolojik Turizmin Sürdürülebilirliği…. ortak bir tanım saptandı. Buna göre ekoturizm, “yeryüzünün doğal kaynaklarının sürdürülebilirliğini güvence altına alan, yerel halkların ekonomik kalkınmasına destek olurken, sosyal ve kültürel bütünlüklerini koruyup gözeten bir yaklaşım” olarak benimsendi (www.ekoturizmdernegi.org, 2009). Ekoturizm konusundaki tanımların çoğunlukla dört öğeye sahip olduğu görülmektedir. Bunlar; -doğal çevre -ekolojik ve kültürel sürdürülebilirlik- eğitim ve konunun açıklanması-yerel düzeydeki ekonomik yararlardır. Dünya Turizm Örgütüne (UNWTO) göre ekoturizmin bileşenleri, biyolojik çeşitliliğin korunmasına katkıda bulunması, yerel halkın refahının gözetilmesi, turistlerin ve yerel halkın bilinçlendirilmesi ve turizm hakkında sorumlu hareket etmesinin sağlanması, küçük ölçekli işletmelerce küçük turist gruplarına hizmet verilmesi, geri dönüşü olmayan kaynakların düşük düzeyde tüketilmesi, turizm yönetimine yerel düzeyde katılımın önemsenmesi, iş fırsatlarının yerel halk lehinde gelişmesinin gözetilmesi olarak tanımlanmaktadır. Ekoturizm faaliyetleri, yörenin doğal, sosyal ve çevresel kapasitesini arttıracak ve yerel halkın geçimine katkı yapacak şekilde gelişimini sağlayacak, turizme katılanların yaşantısını doğrudan etkileme yeteneğine sahip eylemlerdir (www.world-tourism.org, 2009). Ekoturizmin doğaya dayanan bir turizm çeşidi olduğu herkes tarafından kabul edilmektedir. Ancak, yerel kültür, sürdürülebilirlik, eğitim ve yerel ekonomik yarar öğelerine farklı şekilde ağırlık verilebilmektedir. Uluslararası kuruluşlar, ekoturizmi, turistlerin ana amacının doğayı gözetmenin oluşturduğu doğal çevre ve kültürel miras üzerinde en az etki yaratan ve değerlerin korunmasına katkıda bulunan bütün turizm türlerine yansıtarak kullanmaktadırlar (Bakırcı, 2002:247). Ekoturizmi benimseyen ülkelerin Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|