|
|
səhifə | 5/8 | tarix | 02.04.2023 | ölçüsü | 38,08 Kb. | | #92543 |
| st-3
Alternativ belgi atributiv belginiń bir kórinisi bolıp, eki qarama-qarsı, bir birin tolıqtırmaytuǵın belgiler bolıp tabıladı. Máselen, maǵlıwmatlı-maǵlıwmatsız, tájriybeli-tájriybesiz, awa-yaq hám taǵı basqa.
Muǵdarlıq belgi dep san (cifr) menen kórsetiliwshi belgilerge aytıladı. Máselen, ónim kólemi, studentler sanı, stanoklar sanı hám basqalar tikkeley sanlar menen kórsetiledi.
Hádiyseler ortasındaǵı óz-ara baylanıs olardıń faktor hám nátiyjelik belgileri boyınsha gruppalarǵa ajıratıp úyreniledi. Faktor belgi nátiyjege tásir etiwshi belgi bolıp tabıladı. Nátiyjelik belgi bolsa faktor belgi tásirinde ózgerip turıwshı belgi bolıp tabıladı. Máselen, miynet ónimdarlıǵı gruppalaw belgisi bolıp, onıń tásiri astında ónimniń ózine túser bahasınıń ózgeriwi baqlanıp atırǵan bolsa, onda miynet ónimderlıǵı faktor belgi, ózine túser bahanıń ózgerisi bolsa nátiyjelik belgi bolıp esaplanadı.
Mákán, jaydı хarakterlewshi belgiler hádiyseler mánzilin (kárхana, jámáát хojalıǵı, mekeme hám t.b.) kórsetiwshi belgiler dep ataladı. Bunday belgiler boyınsha ámelge asırılǵan gruppalawlar hádiyselerdiń mákanda ózgerip turıw nızamın úyreniwge múmkinshilik beredi. Waqıttı хarakterlewshi belgiler hádiyselerdiń dáwir ishinde (jıllar,sáneler, máwsimler h.t.b) ózgeriwin úyreniwde úlken áhmiyetke iye.
Gózlengen maqset hám wazıypalarǵa qarap hádiyselerdi zárúr hám zárúr bolmaǵan belgiler boyınsha gruppalaw múmkin.
Zárúr belgiler hádiyseniń mánisin, ózgesheligin kórsetedi. Kárхanalardı ónim kólemi, óndiris fondları boyınsha gruppalaw zárúr belgi boyınsha gruppalawǵa mısal bola aladı.
Zárúr bolmaǵan belgiler hádiyseniń tek ǵana sırtqı tárepin sıpatlaydı. Buǵan karхanalardıń atı, kimge tiyisliligi usaǵan belgiler boyınsha gruppalawlar mısal bola aladı.
Birlemshi belgiler úyrenilip atırǵan hádiyseniń (máselen, mámleket хojalıǵında jumısshılar sanın, tiykarǵı fondlar qunın, óndirilgen ónim kólemin hám
t. b.) absolyut sanın, kólemin, muǵdarın sıpatlaydı.
Dostları ilə paylaş: |
|
|