Əl-Mİzan fi TƏFSİr-el quran içindekiler c: 4 : Al İmran Surəsi

Mən deyərəm ki: Bu rəvayət, İbni Əsirin Məscid-ul Üsul (c. 16, s. 135), İbni Sürüşümün Zad-ul Mead (c. 2, s. 205), İbni Həcərin Fəth-ul Heç olmasa (c. 9, s. 166-167) və Muttakinin Kenz-ül Ümmal (c. 16, s. 523) adlı əsərlərində nəql edilmişdir.

et-Dürr-ül Mensur təfsirində Malik və Abdurrezzak, Urve b. Zu-beyrdən belə rəvayət edərlər: "Hule binti Hakim adında bir qadın Ö-merin yanına girərək Rəbiyə b. Ümeyyenin doğurganlık çağında bir ka idinlə mütə etdiyini və qadının ondan hamilə qaldığını xəbər verdi. Ömər, hirsindən əbası yerlərdə süründürülərək çölə çıxdı və 'Bu o mütadır. Əgər daha əvvəl xəbər versəydin onu recmettirirdim' dedi." (c. 2, s. 141)

Mən deyərəm ki: Bu rəvayəti, Şafis(n)i əl-Ümm adlı əsərdə və Beyhaki Təqdim edəni Kübra (c. 7, s. 206) adlı əsərdə nəql etmişlər.

Kenz-ül Ümmal adlı əsərdə Süleyman b. Yesəyərdən o da Haysemenin qızı Ümmü Abdullahdan belə rəvayət edilər: "Bir adam Şamdan Mədinəyə gəldi və mənə qonaq oldu. Bir gün mənə 'Subaylıqdan sıxıldım. Mənə bir qadın tap, onunla mütə nikahı edim' dedi. Mən də ona bir qadın tapdım. Aralarında şərtləşdilər və ədalətli şahidlər hüzurunda razılaşdılar. Adam qadınla Allahın istədiyi bir müddət birlikdə oldu. Sonra Mədinədən ayrıldı. Ömər bu hadisədən xəbərdar olunca birini göndərərək mənə bu hadisənin əsli olub olmadığını soruşdu. Mən də 'bəli' dedim. 'Bir daha gəldiyində mənə xəbər ver' dedi. Adam təkrar gəlincə Ömərə xəbər verdim. O da birini göndərərək adama 'Nə üçün bu işi etdin?' deyə soruşdu. Adam Ömərə bu cavabı verdi: 'Mən bu işi Peyğəmbərimizin (s. a. a) zamanında etdim. O vəfat edənə qədər bunu bizə qadağan etmədi. Arxasından Əbu Bəkirin dövründə eyni şeyi etdim. O da ölənə qədər bizə bunu qadağan etmədi. Sonra sənin zamanında eyni işi etdim. Bizə bunu qadağan etmə mövzusunda bir söz söyləmədin.' Bunun üzərinə Ömər adama belə dedi: Nəfsimi qüdrət əlində tutan Allaha and içirəm ki, əgər bu işi qadağan etdiyimi bilərək etmiş olsaydın səni recmederdim. Nikah ilə fahişəliyin bir-birindən ayırt edilməsini təmin edəcək şəkildə açıq bir tutum geyinin." [Yəni müt'anın fahişəliklə açıq bir fərqi yoxdur.] (c. 16, s. 522)

Səhihi Müslimdə və Müsnedi Əhməddə Atadan belə rəvayət edilər: "Cabir b. Abdullah ümrədən dönmüşdü. Ziyarət üçün evinə getdik. Xalq ona müxtəlif suallar soruşdu. Sonra sözü mütə nikahına gətirdilər. Cabir 'Biz Peyğəmbərimiz, Əbu Bəkir və Ömər zamanında mütə nikahı etdik' dedi." Əhmədi Hənbəlin rəvayətində onun bu sözlərinə də yer verilmişdir: "Ömərin (r.ə) xəlifəliyinin sonlarına qədər bu belə davam etdi." (Müslim, c. 9, s. 183. Müsned, c. 3, s. 380)

Süneni Beyhakidən Nafinin Abdullah b. Ömərdən belə rəvayət etdiyi nəql edilər: "Abdullah b. Ömərə mütə nikahı məsələsini soruşdular. O da belə dedi: Bu haramdır. Ömər b. Hattab (r.ə) əgər belə bir nikah etmiş birini ələ keçərmiş olsa onu daşlarla recmederdi." (c. 2, s. 206)

İbni Cevzinin Miratıq Zaman adlı əsərindən belə nəql edilər: "Ömər belə deyir: Vallah, əgər müt'ayı mübah görən biri mənə gətirilsəydi, onu recmederdim."

İbni Rüşdün Bidayet-ül Müctəhid adlı əsərində Cabir b. Abdullahdan belə rəvayət edilər: "Biz Rəsulullahın (s. a. a) zamanında, Əbu Bəkirin dövründə və Ömərin xəlifəlik dövrünün ilk yarısında mütə nikahını tətbiq etdik. Sonra Ömər bunu xalqa/halqa qadağan etdi." (c. 2, s. 63)

əl-İsabət adlı əsərdə İbni Kelbi belə rəvayət edər: "Sələmə b. Ümeyye b. Xələf Cumahi, Hakim b. Ümeyye b. Avkası Esleminin azat edilmiş nökəri Selma ilə mütə evliliyi etdi. Selma, Sələməyə uşaq verdi. Lakin Sələmə uşağın atası olduğunu qəbul etmədi. Ö-mer bu hadisədən xəbərdar olunca mütə nikahını qadağan etdi." (c. 2, s. 63)

Zad-ul Mead adlı əsərdə Eyyubdan belə rəvayət edilər: "Urve, İbni Abbasa 'Allahdan qorxmursanmu da mütə nikahını mübah elan edirsən?' dedi. İbni Abbas: 'Ey Urvecik, anana soruş' dedi. Urve, 'Amma Əbu Bəkir və Ömər mütə nikahı etmədilər.' dedi. İbni Abbas bu cavabı verdi: Vallah, Allahın əzabına uğramadıqca bu tutumu buraxmayacağınızı görürəm. Mən sizə Peyğəmbərdən (s. a. a) danışıram. Siz mənə Əbu Bəkirdən və Ömərdən bəhs edirsiniz." (c. 1, s. 257)