Elektronika va sxemotexnika

kirish qarshiligi kattaligi kiritiladi 
Б
БЭ
БЭ
КИР
dI
dU
r
r


     U
KE
  = const  bo‗lganda. 
Kirish qarshiligi r
BE
 va tiklik S orasida quyidagi bog‗liqlik mavjud 
S
r
БЭ


, 
bu  yerda     

-  tok  uzatish  differensial  koeffisienti.  Amaliy  hisoblar  uchun 
quyidagi nisbatdan foydalanish  mumkin 
K
T
БЭ
I
r


                     (3.20). 
Kuchaytirgich  bosqichining  chiqish  yoki  ichki  qarshiligi  r
ChIQ
  bu  bosqichni 
yuklama  (keyingi  bosqich)  bilan  o‗zaro  ta‘sirlashuvida  katta  rol  o‗ynaydi. 
Kuchaytirgichning  chiqish  qarshiligi  yuklamadan  tok  oqib  o‗tayotganda  chiqish 
kuchlanishini  kamayishiga  olib  keladi  va  bu  holatni  kuchaytirish  koeffisientini 
hisoblayotganda hisobga olish kerak bo‗ladi. 
Yuklama qarshiligi R
Yu
 va chiqish qarshiligi r
ChIQ
 kuchaytirgich kuchaytirish 
koeffisientini 
)
/(
Ю
ЧИК
Ю
R
r
R

  martaga  kamaytiruvchi  kuchlanish  bo‗luvchisini 
hosil  qiladilar.  Chiqish  ichki  qarshiligi 
КЭ
K
ЧИК
r
R
r
//

.  Natijada  yuklamadagi 
kuchaytirish koeffisienti 
 

---

 
 
60 
60 
)
//
//
(
Ю
КЭ
K
UЮ
R
r
R
S
K


    (3.21) 
 
Kuchaytirish koeffisienti temperatura o‗zgarishiga bog‗liq, chunki 
T
K
dI
S


. 
Nihoyat,  tok  bo‗yicha  differensial  kuchaytirish  koeffisienti  quyidagi  ifoda 
yordamida aniqlanadi 
Б
K
dI
dI


     U
KE
 = const bo‗lganda. 
 
Bu  kattalik  statik  koeffisientdan  kollektor  tokining  keng  o‗zgarish 
diapazonida sezilarli farq qilmaydi va 
)
1
/(





ga teng. 
Nochiziqli  buzilishlarni  kamaytirish  va  kuchaytirish  koeffisientini 
temperaturaviy barqarorligini oshirish maqsadida kuchaytirgich bosqichiga manfiy 
teskari aloqa kiritiladi.  
Teskari aloqa deb chiqishdagi yoki biror oraliq zveno qurilmasi chiqishidagi 
energiyaning bir qismini uning kirishiga uzatishga aytiladi. Buning uchun sxemaga 
maxsus  zanjir  kiritiladi  va  u  teskari  aloqa  zanjiri  deb  ataladi.  Bu  zanjir 
kuchaytirgich chiqishidagi quvvatning bir qismini uning kirishiga uzatishga hizmat 
qiladi.  Bir  bosqichni  o‗z  ichiga  oladigan  teskari  aloqa  –  mahalliy,  ko‗pbosqichli 
kuchaytirgichning ba‘rini o‗z ichiga oladigan teskari aloqa  - umumiy deb ataladi. 
Teskari  aloqaning  mavjudligi  qurilma  chiqishidagi  signalning,  demak 
kuchaytirish  koeffisientining  ham    ortishi  yoki  kamayishiga  olib  kelishi  mumkin.  
Birinchi holatda kirish signali fazasi bilan teskari aloqa signali fazalari bir – biriga 
mos  keladi  va  ularning  amplitudalari  ko‗shiladi  –  bunday  teskari  aloqa  musbat