Elektrotexnika va elektronika asoslari

Generator chulg‘amlarini uchburchak shaklida ulash
Agar uch fazali tok generatorlari birinchi fazasining oxirgi uchi ikkinchi fazasining boshi bilan, ikkinchi fazasining oxirgi uchi uchinchi fazaning boshi bilan, uchinchi fazaning oxirgi uchi birinchi fazaning boshi bilan ulansa, bunday ulash uchburchak shaklida ulash deb yuritiladi.A. V. S - chulg‘amlarning boshi; x, u, z - chulg‘amlarning oxiri.

Uchburchak shaklida ulashda liniya kuchlanishlari, ya’ni liniya kuchlanishlari orasidagi kuchlanish faza kuchlanishga teng bo‘ladi:

U_AB = U_A; U_BC = U_Bва U_CA = U_C
Uchta simmetrik e.yu.k. larning yig‘indisi nolga teng, chunki fazalardagi e.yu.k. larning ikki vektorini, masalan,bilan ni kushganimizda kattaligi jihatidan uchinchi vektorga teng, birok ishorasi teskari bo’lgan vektor hosil bo‘ladi:
;
Shunday usul bilan generator va iste’molchilar ulanadi .


Chulg’amlar uchburchak shaklida ulanganda liniya va faza kuchlanishlari o‘zaro teng bo‘ladi, ya’ni
U_Л = U_Ф
Liniya va faza toklari orasidagi munosabatni aniqlash uchun toklar strelkalar bilan ko‘rsatilgan.
Liniya toklarining generatoridan iste’molchiga karab yo‘nalishini musbat yo’nalish deb qabo’l kilamiz. Faza toklarining yo‘nalishini ham musbat deb olamiz.
Kirxgofning birinchi koidasiga ko’ra A, V, S tugunchalarda toklarning oniy qiymatlarini quyidagicha yozish mumkin:
А tugun uchun i_A+i_CA = i_AB
В tugun uchun i_B+i_AB = i_BC
С tugun uchun i_C+i_CB = i_CA
Bundan
i_AB= i_A+i_CA
i_BC= i_B+i_AB
i_CA= i_C+i_CB
Demak, liniya toklarining oniy qiymati fazalardagi toklar oniy qiymatlarining algebraik ayirmasiga teng ekan.
Toklar oniy qiymatlarining algebraik yig‘indisi ularning effektiv qiymatlarining geometrik yig‘indisiga mos keladi. Shuning uchun quyidagicha yoza olamiz:
I_AB = I_A+I_CAI_BC = I_B+I_ABI_CA = I_C+I_CB
tenglamalar sistemasi quyidagi xulosalarni chiqarish mumkin:
xar bir liniya toki faza toklari vektorlarining ayirmasiga teng;
faza toklarining xar qanday qiymatida ham liniya toklarining geometrik yig‘indisi nolga teng bo‘ladi, ya’ni

simmetrik nagruzkada faza va liniya toklarining vektor diagrammasi ko‘rsatilgan.

Bu diagrammada liniya toklari simmetrik diagramma hosil qilgan bo’lib, u faza toklarining diagrammasiga nisbatan 300 siljigan. Diagrammadan

= I_ABcos30yokiI_A = I_AB3I_B = I_BC3I_C = I_CA3
Shuning uchun
I_A = I_B = I_C =I_ЛLekinI_AB = I_BC = I_CA =I_Ф
Demak, I_Л = 3 I_Ф
Shunday qilib, generator chulg‘amlarini uchburchak shaklida ulanganda liniya toklari faza toklaridan 3 marta katta bo’lar ekan.
Uch fazali tok quvvati Nagruzkalardagi uch fazali tokning aktiv quvvati zanjirning ayrim qismlaridagi aktiv quvvatlarning yig‘indisiga teng, ya’ni
yoki
<sub>Nagruzkalar simmetrik bo‘lganda fazalarning aktiv quvvatini quyidagicha yozish mumkin.

Agar iste’molchilar yulduz shaklida ulangan bo‘lib nagruzkalar simmetrik ya’ni</sub> и
Iste’molchilar uchburchak shaklida ulangan bo‘lsa simmetrik nagruzkada uch fazali tok quvvati quyidagicha yoziladi: и ,
Uchfazali tokning aktiv quvvati:

O’QUVCHILARNING O’ZLASHTIRISHINI BAHOLASH MYEZONLARI

Mavzu: Bir vа uch fаzаli o'zgаruvchi tоk elektr zаnjirlаri. 1. Genyerаtоr vа iste'mоlchi chulg'аmlаrni yulduz usulidа ulаsh. 2. Fаzа vа liniya kuchlаnishlаri, pоl sim, reli genyerаtоr vа iste'mоlchi chulg'аmlаrni uchburchаk usulidа ulаsh.