Elmi redaktorlar amea-nın müxbir üzvləri

Farmakoloji xassələri. Eksperimental və kliniki məlumatlar.  
Çobanyastığının  efır  yağını  heyvanlar  üzərində  təcrübədən  keçirərək  belə  nəticəyə 
gəlmiĢdilər  ki,  reflektor  fəaliyyəti  gücləndirir,  uzunsov  beyini  oyandırır,  ürək  ritmini  tezləĢdirir, 
tənəffüsü  dərinləĢdirir,  beyin  damarlarını  geniĢləndirir,  böyük  dozalarda  mərkəzi  sinir  sistemini 
sakitləĢdirir və əzələlərin tonusunu aĢağı salır. 
Çobanyastığı  çiçəklərinin  sulu  ekstraktı, dəmləməsi  və  efır  yağı  kliniki  təcrübələrdə  nazik 
bağırsağın  izolyasiya  edilmiĢ  bir  hissəsinin  yığılmasının  intensivliyini,  tonusunu  azaldır, 
asetilxolinin və barium xloridin yaratdığı spazmanı aradan qaldırır. Sulu ekstrakt və efır  yağı həm 
də ödqovucu təsirə malikdir. 
Çobanyastığı  çiçəkləri  preparatlarının  bədənə  təsiri  tərkibindəki  fızioloji-aktiv  maddələrin 
kompleks farmakoloji xassələri ilə bağlıdır. 
Çobanyastığı  preparatları  spazmolitik,  antiiltihab,  antiseptik  (dezinfeksiyaedici), 
sakitləĢdirici, ödqovucu, tərlədici, sedativ, zəif ağrıkəsici və s. təsir göstərir. Bağırsaqlarda qıcqırma 
və  çürümə  prosesini  azaldır.  Qeyd  edilmiĢdir  ki,  çobanyastığının  sulu  ekstraktı  ultrabənövĢəyi 
Ģüalar tərəflndən törədilən iltihaba qarĢı zəif ağrıkəsici və güclü antiiltihab təsir göstərir. 
Çobanyastığının antiiltihab, dezinfeksiyaedici xassələri efır yağının tərkibindəki xamazulen 
ilə bağlıdır. Xamazulen bir çox tədqiqatçıların flkrincə, həm də spazmolitik və antiallergetik təsirə 
malikdir. 
Çobanyastığının  qlikozidləri  zəif  atropinsayağı  təsir  göstərərək  saya  əzələlərin  tonusunu 
boĢaldır,  qarın  boĢluğu  orqanlarının  spazmasını  aradan  götürür.  Qlikozidlərin  təsirindən  mədə-
bağırsaq Ģirələrinin, ödün ifrazı güclənir, iĢtah artır. 
Çiçəklərin  sulu  ekstraktı  qazlı  stafılokokkların  və  hemolitik  streptokkların  inkiĢafını 
dayandırır. Ədəbiyyatda çobanyastığının qazqovucu xassələri barədə də məlumat vardır. 
Çobanyastığının efır yağının heyvanlara yeridilmiĢ 0,05-1,0 ml/kq dozası ümumi vəziyyətə, 
hemolitik  göstəricilərə  və  daxili  orqanlara  zəhərli  təsir  göstərmir,  mədə-bağırsaq  sistemi 
orqanlarının  selikli  qiĢalarını  qıcıqlandırmır.  Efır  yağının  yüksək  dozaları  isə  baĢ  ağrıları,  ümumi 
zəiflik yaradır.