Elşən Misir oğlu Nəsibov

ə
razisi  və    əhalisi.  Ə
halinin  demoqrafiyası,  miqrasiyası,  tərkibi,  elmi 
potensialı,  əmək  qabiliyyətliliyi,  təhsil  səviyyəsi  və  digər  fiziki  və  sosial 
kriteriyalar və onların əks olunduğu məkanlar  strateji sahələrin tərkibini təşkil 
edir; 
-dövlətin  fəaliyyətini  həyata  keçirən  subyektlər  və  onların  fəaliyyət 
sahələri
-bura  hakimiyyətin  qolları  və  qollarında  olan  strukturlar  və  onların 
fəaliyyət  spektləri,  sahələri  aid  olur.  Dövlətin  subyektləri,  onun  fəaliyyətini 
təmin edən subyektlər dövlətin marağını güdürlər. Dövlətin baza strategiyasını 
qoruyurlar.  Dövlətin bütün sahələrdə  müdafiəsini həyata  keçirirlər. Dövlətin 
müdafiəsi  də  özlüyündə  məzmun  etibarilə    xalqın  və  cəmiyyətin  müdafiəsinə 
söykənir.    Dövlət  siyasəti  onların  fəaliyyəti  sayəsində  büruzə  verir.  Bu 
strukturlar  ölkənin  daxilində  (dövlət  rəhbərinin  administrasiyası,  mərkəzi  icra 
hakimiyyəti  orqanları,  yerli  icra  hakimiyyəti  orqanları,  qanunverici  qurum, 
məhkəmə  qurumları  )  və  xaricində  (diplomatik  qurumlar)  mövcud  olur. 
Deməli,  dövlətin  daxildə  və  xaricdə  fəaliyyət  sahələri  cəm  halda  (makro 
olaraq)  strateji sahələrdir. Bu baxımdan dövlət siyasəti və onun xarici siyasət 

---

104 
 
qolunda olan diplomatiya da dövlətin strateji sahələri hesab olunur. Makro 
siyasət sahələri elə strateji sahələrdir;  
Qeyd:
  diplomatiya  özü  xarici  siyasəti  həyata  keçirmə  üsulu  vasitəsi  və 
yoludur.  Diplomatiya  ilə  ölkələrin  strateji  sahələri  arasında  bağlılıq  yarana 
bilir.  Diplomatiya  ölkələrin  daxili  strateji  sahələri  arasında  bağlılıq  meydana 
gətirir.  Diplomatiya  ona  görə  stratejidir  ki,  “bağlayıcı-  infrastruktur” 
strategiyasını təmin edir. Beynəlxalq əlaqələr sisteminin ünsürlərini,  sistemin 
tərkib  elementlərini  (məsələn,  dövlətlərin  iqtisadi  strukturlarını)  koordinativ 
şə
kildə  bir-biri  ilə  əlaqələndirir.  Diplomatiya  üsul  olaraq  dövlətin  ölkələr  və 
təşkilatlar üzrə xarici siyasət strategiyasının icrasında mühüm rol oynayır.