Эритмалар. Эритмалар назарияси. Эритмаларнинг хоссалари. Электролит эритмалари

Suyuq eritmalar. Idеal eritmalar

MAVZUNING MAQSADI:

• Eritmalar nazariyasi bilan tanishtirib, gazlarning suyuqlikda erishi qanday omillarga bog’liqligini ko’rsatish va shu bog’liqliklarni ifodalash uchun qanday qonunlarga asoslanish kerakligini tushinib yetish. Eritmalar ahamiyatini biologik eritmalar misolida ko’rib chiqish.

KO’RILADIGAN MASALALAR

• Eritmalar va eritmalarning umumiy xossalari
• Eruvchanlik va eruvchanlikka ta’sir etuvchi omillar
• Kuchli va kuchsiz elektrolitlarning hossalari
• Eritmalarning kolligativ hossalari
• Diffuziya hodisasi

KO’RILADIGAN MASALALAR

• Diffuziya hodisasi
• Osmos va osmotik bosim
• Ideal eritmalarning osmotik bosimini Mendeleyev-Klayperon tenglamasidan foydalanib hisoblash
• Onkotik bosim
• Eritma ustidagi bug’ bosimi va Raul qonunlari
• Kislota va asoslarning protolitik nazariyasi
• Suvning ionli ko’paytmasi, vodorod va gidroksid ko’rsatkichlari

• Osmos hodisasi va osmotik bosim

• Osmotik bosim quyidagi omillarga bog’liq:

• - o’zgarmas temperaturada osmotik bosim erigan modda konsentratsiyasiga © to’g’ri proporsianal ya’ni T=const , Posm=k∙c

• - Konsentratsiya o’zgarmas bo’lganda osmotik bosim absolut temperaturaga to’g’ri proporsianal c=const, Posm=k∙T

Shu ikki holat (ya'ni Pasm temperatura va konsetratsiyaga bog'liqligiga) asoslangan holda Vant-Goff 1887-yilda o'z qonunini kashf etdi: Eritmaning osmotik bosimi eritmada erigan moddaning gaz holatida bo'lgan va eritma hajmiga teng bo'lgan hajmni egallagan holatda ko'rsatadigan bosim qiymatiga teng bo'ladi.

Demak, ideal eritmaning osmotik bosimini Mendeleyev-Klapeyron tenglamasi bo'yicha hisoblab topish mumkin: PV = nRT Posm ∙ V = nRT bu yerda: V- eritma egallagan hajm; R – gaz doimiysi 8,311 l∙ kPa ⁄ mol∙ K; T – absalut temperatura (273 K); n – erigan moddaning mollar soni.