Erkin iqtisodiy hududlarda imtiyozlarni tabaqalashtirilgan holda qo‟llash
EIH turlari
Erkin
savdo
hududlari
Sanoat-ishlab
chiqarish
hududlari
Erkin
tadbirkorlik
hududlari
Kompleks
EIHlar
Bojxona
imtiyozlari
Soliq
imtiyozlari
Soliq,
moliyaviy va
ma‟muriy
imtiyozlar
Bojxona, soliq,
moliyaviy va
ma‟muriy imtiyozlar
EIHda asosiy
(birlamchi) imtiyoz
turlari
EIHda qo‟shimcha
(ikkilamchi) imtiyoz
Soliq,
moliyaviy va
ma‟muriy
imtiyozlar
Bojxona,
moliyaviy,
ma‟muriy
imtiyozlar
Bojxona
imtiyozlarii
126
EIHlarda eksport va import faoliyati bilan shug„ullanish amaliyotining
mavjudligi ularga bog„liq imtiyozlarni ham joriy etish zaruriyatini keltirib chiqaradi.
Shunga ko„ra, mazkur maqsadlarda tashkil etilgan EIHlardagi imtiyozlarni quyidagi
4.4-jadval orqali ifodalash mumkin.
4.4-jadval.
EIHlarda ishlab chiqarishni rag„batlantirishda eksport va importni qo„llab-
quvvatlash bo„yicha imtiyozlar
51
№
Eksport-ishlab chiqarish
hududlaridagi imtiyozlar
Import-ishlab chikarish
hududlaridagi imtiyozlar
1 Eksport
mahsulotini
ishlab
chiqarishda qo„llaniladigan xomashyo
yarim tayyor mahsulotlar va tayyor
mahsultlar import bojlaridan ozod
etiladi.
Hududdan
mamlakat
ichiga
kiritilayotgan tovarlar uchun bojlar va
kvotalarni beqor qilish.
2 Eksport
qilinayotgan
mahsulotni
sotishshdan hamda mamlakat ichida
mahsulot ishlab chiqarish uchun xard
qilingan
tovarlar
va
xizmatlar
bo„yicha
to„lanadigan
soliqlardan
ozod qilinadi.
Mamlakat
ichiga
yo„naltiriladigan
tovarlar va xizmatlarni soliqlar orqali
ragbatlantirish. Hududdan tashqaridagi
korxonlar bilan aloqasini moliyaviy
rag„batlantirish.
3 Eksport
ishlab
chiqarishida
qatnashayotgan korxonalarda soliq
ta‟tili
berish
yoki
foydadan
to„lanadigan soliqdan qisman ozod
etish.
Mahaliy xomashyo va materiallardan
ishlab
chiqarishda
foydalanishni
ma‟muriy
yo„l
bilan
majburan
ta‟minlash.
4 Komunal xizmatlar, idora xonalari, er
ijarasi bo„yicha to„lovlarga subsidiya
berish va boshqalar.
4.5-jadvalda
esa
turli
davlatlarda
tashkil
etilgan
EIHlarda
xorijiy
investitsiyalarni jalb qilishda qo„llaniladigan imtiyozlar to„g„risidagi ma‟lumotlar
keltirilgan.
Erkin savdo hududlarida asosiy imtiyozlar bojxona sohasiga taalluqli bo„ladi.
EIHga kiritilgan chet el mahsuloti hudud teritoriyasida sakalanish davomida (ularning
reesporti yoki ichki bozorga import qilinguncha) bojxona to„lovlariga tortilmaydi
hamda import ustidan mavjud bo„lgan boshqa nazorat turlaridan ham ozod qilinadi.
holati va istiqbollari. – T.: “Extremum-press” nashriyoti, 2013. – B. 34.
51
Raimjonova M.A. O„zbekistonda erkin iqtisodiy hududlarga investitsiyalarni jalb qilish: nazariy asoslari, hozirgi
holati va istiqbollari. – T.: “Extremum-press” nashriyoti, 2013. – B. 153.
|
