Esse haqida tushuncha. Esse turlari. 10 Mavzu o‘zbek va rus tillari kafedrasi Essening tuzilishi

Esse-ta’rif ta’rifi berilgan tushunchani tahlil qilish zarurligini ko‘rsatadi.
Esse-taqqoslash tahlil qilinayotgan tushunchalar taqqoslanganda yoziladi, ular o‘rtasida parallelliklar o‘tkaziladi, o‘xshashliklar va farqlar qayd etiladi.
Bunda muallif misollarga o‘z munosa-
batini ifodalashi kerak. Agar bu hikoya bo‘lsa, u illyustratsiyalar (test misollar) bilan
mustahkamlanadi, u holda esse illyustratsiya-
ga o‘tadi.
Esse turlari
Essening prinsiplari

• Bayon qilish erkinligi;
• to‘g‘ri yozish qoidasiga rioya qilish;
• ta’riflangan yoki tahlil qilinadigan mavzularning sabab-natija munosabatlarini hisobga olish;
• qoidalarning dalillarga asoslanishi;
• yozma nutq qoidalariga rioya qilishning aniqligi;
• bayonning qisqaligi va aniqligi;
• obyekt-subyekt munosabatlaridagi aloqa.

Essega talablar
• shaxsiy munosabatning bildirilishi;
• tezis – kalit so‘zni to‘g‘ri aniqlash;
• faktli dalillar (argumentlar); • nazariyaga asoslanish; • atamalarni o‘z o‘rnida qo‘llash; • sitatalar keltirish;
• mantiqiy qonuniyatning saqlanishi; • taqqoslash va xulosalash usullaridan foydalanish; • savodlilik (uslubiy, imlo, tinish belgilari); • yumor, o‘tkir hajv; • foydalanilgan ilmiy manbalarga havolalar.
1. N. Jiyanova, O. Mo‘ydinova. Nutq madaniyati. – T.: “Ilm ziyo zakovat”, 2019. 221 b 2. Xolmonova Z. Adabiy tildan ma’ruzalar umumlashmasi-T.: «O‘zbekiston», 2013, 250 b. 3. Qo‘ng‘urov R., Begmatov E., Tojiyev Yo. Nutq madaniyati va uslubiyat asoslari, - T.: “Fan”, 1992, 254b. 4. Husanov.N., Rasulov, Mo‘ydinov Q. Nutq madaniyati va notiqlik san`ati .-T.: “IQTISOD-MOLIYA”, 2006. 5. М. Ахмедова. Нутқ маданияти ва профессионал нотиқлик. ТАТУ, 2017, 114б.
6. М. Аминов, А. Мадвалиев, Н.Махкамов, Н Маҳмудов. Иш юритиш (амалий қўлланма). Тошкент, 2017 й . - 440 б.
7. X.S. Muhiddinova, N. A. Abdullayeva. Rasmiy uslubning diplomatik turlari.T; 1997 y.
8. M.Abdurahmanova. O‘zbek tili fanidan uslubiy qo‘llanma. Ish yuritish tili va uslubi.
T., 2018.
Foydalanilgan adabiyotlar
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!
O‘zbek va rus tillari kafedrasi
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!