Evolyutsiya nazariyasi fanidan tayyorlagan



Yüklə 489,5 Kb.
səhifə5/6
tarix03.04.2023
ölçüsü489,5 Kb.
#92729
1   2   3   4   5   6
Evolyutsiya M

Xulosa
1.Fotosintez jarayonida hosil bo‘lgan energiya biosferadagi tiriklik manbayining
asosi hisoblanadi. Boshqacha qilib aytganda yashil o‘simliklar yerdagi
hayotning manbasi bo‘lib xizmat qiladi.
2.Fotosintez jarayonida Yer sharimizga yetib kelayotgan quyosh energiyasining 45:1013 megakaloriya qismi fotosintezning turli ko’rinishdagi mahsulotlari sifatida jamlanadi. Ushbu jarayonda yashil o‘simliklar tomonidan 130 mlrd. tonna CO2 va 130 mlrd. tonna suv qayta ishlanadi.
3. Fototrof organizmlarga xlorofill pigmentiga ega organizmlar, yashil o‘simliklar, lishayniklar va ayrim bakteriyalar kiradi. Yashil o‘simliklar hujayrasidagi xloroplastlarda to‘plangan xlorofill pigmenti yordamida yorug‘lik energiyasi kimyoviy energiyaga aylanadi.Yorug‘lik energiyasi hisobiga organik birikmalar sintezlanishi fotosintez deyiladi .
4.Fotosintez jarayoni hujayraning fotosintez qiluvchi tuzilmalarida ikki bosqichda o‘tadi: yorug‘lik va qorong‘ilik bosqichlari . Yorug‘lik bosqichi xloroplastlarning tilakoidlarida kechadi.Bunda boshlang‘ich mahsulotlar sifatida yorug‘lik energiyasi, suv, ADF, xlorofill ishtirok etadi.
5.Fotosintezning qorong‘ilik bosqichi xloroplastlarning stroma qismida amalga oshadi, bunda boshlang‘ich mahsulotlar sifatida CO2, ATF, NADFH qatnashadi. NADF molekulasi tarkibidagi H atomlari va CO2 molekulalari ATF energiyasi hisobiga birikib, birlamchi uglevod - glukoza sintezlanadi.
6.Mashhur ingliz kimyogari Jozef Pristli (u kislorodni kashf etganlardan biri edi) yonish va nafas olish bo'yicha bir qator tajribalar o'tkazdi va yashil o'simliklarda mavjud bo'lgan barcha nafas olish jarayonlarini amalga oshirishga qodir degan xulosaga keldi.
7.Gollandiyalik shifokor Ingenhaus o'simliklar faqat quyosh nurida kislorodni oksidlashini va faqat yashil qismlari kislorod bilan ta'minlashini aniqladi. Vazir bo'lib ishlagan Jan Senebe Ingenhausning xulosalarini tasdiqladi va tadqiqotni davom ettirdi va o'simliklar ozuqa sifatida suvda erigan karbonat angidriddan foydalanishini ko'rsatdi.
8.Kalvin va uning hamkasbi karbonat angidridning shakarlarga qaytarilishi qorong'u fermentativ jarayonlar natijasida sodir bo'lishini va bir molekula karbonat angidridni kamaytirish uchun ADF ning ikki molekulasi va uchta ATF molekulasi kerakligini aniqladilar. Bu vaqtga kelib, to'qimalarning nafas olishida ATF va piridin nukleotidlarining roli aniqlangan.
9.1875-yilda Sankt-Peterburg universitetida Timiryazev "Nurni o'simlik tomonidan o'zlashtirilishi to'g'risida" mavzusida doktorlik dissertatsiyasini himoya qildi. Xlorofillning yashil donalariga etib boradigan quyoshning nurli energiyasining barcha to'lqinlari ichida qizil nur to'lqinlari eng yuqori energiyaga ega: ularning ta'siri ostida fotosintez jarayoni eng qizg'in, chunki ular yashil bargga eng katta quvvatni yetkazadilar. Bu Kliment Arkadiyevich Timiryazevning doktorlik dissertatsiyasidan eng muhim xulosa edi.
10. Fotosintezning muhim natijasi organik birikmalarning hosil bo'lishidir. O'simliklar uglevodlarni, oqsillarni, yog'larni juda ko'p turlarda sintez qiladi. Bu moddalar odamlar va hayvonlar uchun oziq-ovqat, sanoat uchun xom ashyo sifatida xizmat qiladi. Oʻsimliklar kauchuk, guttapercha, efir moylari, smolalar, taninlar, alkaloidlar va boshqalar hosil qiladi.Oʻsimlik xomashyosidan gazlamalar, qogʻozlar, boʻyoqlar, dorivor va portlovchi moddalar, sunʼiy tolalar, qurilish materiallari va boshqalar kiradi.


Yüklə 489,5 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin