Qorqudşünaslıq .......................................................................165
“Dədə Qorqud” dünyasına bitib-tükənməz səyahət............ 165
“Dədə Qorqud kitabı”nın leksikası...................................... 170
“Kitabi-Dədə Qorqud”da heyvan, quş və
həşərat adları bildirən sözlər............................................... 175
“Dədə Qorqud kitabı”nın dilində fitonimlər......................... 177
“Dədə Qorqud kitabı”nın dilində feli birləşmələr................. 178
“Dədə Qorqud”un möcüzələr dünyası
532
Oğuz epik ənənəsində Qazan xan obrazı............................... 180
“Kitabi-Dədə Qorqud” dastanında mənəvi
tərbiyə məsələləri...................................................................182
“Dədə Qorqud kitabı” və müasir Azərbaycan
ədəbi düşüncəsi.......................................................................187
II HİSSƏ
“Kitab” zaman anlayışı müstəvisində ………………...........192
“Kitab”ın dilində zaman-məkan vəhdətinin ifadəsi..............196
Temporallığın leksik vahidlərdə ifadəsi………………......... 205
temporal zərflər (zaman zərfləri) ………….....................…..206
temporal isimlər .....................................................................214
temporal sifətlər .....................................................................261
temporal qoşmalar ................................................................ 262
zaman məzmunlu bağlayıcı sözlər ........................................264
zaman anlayışlı frazeoloji vahidlər ........................................265
Temporallığın qrammatik şəkilçilərlə ifadəsi .......................270
keçmiş zamanın əsas morfoloji göstəriciləri..........................271
keçmiş zamanın ikinci dərəcəli morfoloji göstəriciləri ........ 282
indiki zamanın əsas morfoloji göstəriciləri ..........................291
indiki zamanın ikinci dərəcəli morfoloji göstəriciləri ......... 299
gələcək zamanın əsas morfoloji göstəriciləri ........................303
gələcək zamanın ikinci dərəcəli morfoloji göstəriciləri ........304
Temporallığın sintaktik vahidlərlə ifadəsi ...........................310
Zaman anlayışı ismi birləşmələr müstəvisində...................... 313
zaman anlayışının I növ təyini söz birləşmələri ilə ifadəsi....314
zaman anlayışının II növ təyini söz birləşmələri ilə ifadəsi...320
zaman anlayışının III növ təyini söz birləşmələri ilə ifadəsi..324
Zaman anlayışı feli birləşmələr müstəvisində .......................325
zaman anlayışının feli sifət tərkibləri ilə ifadəsi ...................326
zaman anlayışının feli bağlama tərkibləri ilə ifadəsi .............329
“Dədə Qorqud”un möcüzələr dünyası
533
Zaman anlayışının xəbərdə ifadəsi ........................................ 335
Zaman anlayışının zaman zərfliyində ifadəsi ....................... 338
Təktərkibli cümlələrdə zaman anlayışının ifadəsi............... 339
qeyri-müəyyən şəxsli cümlələrdə zaman anlayışının ifadəsi
.....339
ümumi şəxsli cümlələrdə zaman anlayışınınifadəsi ..............340
şəxssiz cümlələrdə zaman anlayışının ifadəsi....................... 340
adlıq cümlələrdə zaman anlayışının ifadəsi...........................341
Mürəkkəb cümlələrdə zaman anlayışının ifadəsi .................343
zaman əlaqəli tabesiz mürəkkəb cümlələr.............................343
zaman budaq cümləsi ............................................................344
mübtəda budaq cümləsi .........................................................345
şərt budaq cümləsi .................................................................346
Bəzi feillərin semantikasına dair ............................................346
“Kitab” və müasir Azərbaycan ədəbi dilinin orfoepiyası ....359
III HİSSƏ
“Dədə Qorqud kitab”ı Azərbaycan dilindədir......................366
“Dədə Qorqud kitab”ında silah adlarının tədqiqi tarixi ......376
“Dədə Qorqud kitab”ında silahla bağlı işlədilmiş bəzi
sözlərin transkripsiyası və semantikası struktur-semiotik
müstəvidə....................................................................................383
Siηirləmək, Qorqud siηirli, qurt siηirli.................................383
Sadaqda oxum kişin dələr......................................................387
Tarıyanda bir oxla nəmlərdim...............................................393
Belik, yoxsa yelək...................................................................397
Qınlu qılıc, qınsuz qılıc..........................................................401
Gəz çıxarmaq..........................................................................404
Sur cida...................................................................................407
Fərqli oxunuşlar, oxşar yozumlar:
yayası//yiyəsi, babası...............................................................409
Üç yüz say cidalu yigit...........................................................412
“Dədə Qorqud”un möcüzələr dünyası
534
On yelək..................................................................................414
Sirri açılmayan, yaxud qorqudşünasları
düşündürən cümlə...................................................................416
“Dədə Qorqud kitab”ında silah və silah hissələrinin
adları tarixi-linqvistik müstəvidə ...........................................428
yaraq........................................................................................430
qılıc .........................................................................................431
yay...........................................................................................445
oq//ox.......................................................................................453
sadaq........................................................................................460
tirkeş........................................................................................461
dəmrən.....................................................................................463
sapan.......................................................................................466
cida..........................................................................................470
sügü.........................................................................................474
köndər......................................................................................475
gürz..........................................................................................476
çomaq......................................................................................478
çovkan.....................................................................................479
dəpər........................................................................................480
mancılaq.................................................................................481
taraqa.......................................................................................481
xəncər......................................................................................482
“Dədə Qorqud kitab”ında döyüş geyimləri və digər döyüş
ləvazimatlarının adları tarixi linqvistik müstəvidə.............484
qalqan .....................................................................................484
işıq...........................................................................................486
tuğulğa.....................................................................................488
dizcik.......................................................................................489
qarucıq.................................................................................... 489
yaqa.........................................................................................490
cövşən.....................................................................................491
dəmir don.................................................................................492
“Dədə Qorqud”un möcüzələr dünyası
535
geyim......................................................................................492
“Dədə Qorqud kitab”ında silaha münasibət, yaxud
türk-Oğuz cəmiyyətində silah .................................................494
Silah və döyüş geyimi istehsalı...............................................496
Silahlanma, silahlandırılma, silahla tanınma...........................501
“Ox”dan uzunluq ölçüsü (ox məsafəsi) kimi istifadə,
ox yarışı, ox düşən yerdə gəlin otağı qurma............................506
Ovda və döyüşdə silahdan istifadə..........................................512
Silah adları türk poetik təfəkküründə......................................517
İstifadə olunmuş ədəbiyyat.......................................................520
“Dədə Qorqud”un möcüzələr dünyası
536
Filologiya üzrə elmlər doktoru, profes-
sor Əzizxan Vəli oğlu Tanrıverdinin «Də-
də Qorqud kitabı»nın dilinə həsr olunmuş
monoqrafiyaları:
«Kitabi-Dədə Qorqud»da şəxs adları (1999),
«Kitabi-Dədə Qorqud» və qərb ləhcəsi (2002),
«Kitabi-Dədə Qorqud»un obrazlı dili (2006),
«Китаби-Дядя Горгуд»ун сюз дцнйасы (2007),
«Dədə Qorqud kitabı»nın dil möcüzəsi (2008),
«Dədə Qorqud kitabı»nda at kultu (2012),
«Dədə Qorqud kitabı»nda dağ kultu (2013),
«Dədə Qorqud kitabı»nın obrazlar aləmi (2013),
Dədə sözü işığında (2014),
Çal qılıncını, xan Qazan (2015),
«Dədəm Qorqud»un zamanı (2015)...
Dostları ilə paylaş: |