3 ta: tushuncha, mulohaza(hukm), xulosa
Mulohaza(hukm)ning tarkibiy tuzilishini aniqlang. Ikki qismdan iborat: 1. Predmet, ya'ni subyekt (S) . 2. Predmetga tegishli bo'lgan belgi (obyekt) (P)
«Hamma С–Пdir». Ushbu formula hukmning qaysi turiga tegishli ekanligini aniqlang. Umumiy tasdiq hukmlar
«Hech bir С–П emas». Ushbu formula hukmning qaysi turiga tegishli ekanligini aniqlang. Umumiy inkor hukmlar
«Ba’zi С–Пdir». Ushbu formula hukmning qaysi turiga tegishli ekanligini aniqlang. Juz'iy tasdiq hukmlar
«Ba’zi С–П emas ». Ushbu formula hukmning qaysi turiga tegishli ekanligini aniqlang. Juz'iy inkor hukmlar
Tushunchaning hajmi ... Shu tushunchada ifodalanayotgan barcha narsa va hodisalarning yig'indisi
Tushunchani chegaralash ...hajmi keng tushunchadan hajmi tor tushunchaga tomon harakatlanishdir. Masalan, “telefon” tushunchasidan “Samsung” telefoni tushunchasiga oʻtsak, telefon tushunchasining hajmini chegaralagan boʻlamiz
Tushunchani umumlashtirish ... tushunchani chegaralashning aksi boʻlib, hajmi tor tushunchadan hajmi keng tushunchaga qarab harakatlanadi. Masalan, “Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti” tushunchasi mazmunidan faqat ungagina xos boʻlgan tur belgilarni chiqarib tashlasak, “universitet” tushunchasini hosil qilamiz.
Taqqoslanadigan tushunchalarning o`ziga xos xususiyatini aniqlang. Ular umumiy belgilarga ega boʻlib, hajmi va mazmuni jihatidan bir-biriga yaqin boʻladilar. Masalan, “oʻqituvchi” va “oʻquvchi” tushunchalari taqqoslanadigan tushunchalar hisoblanadi.
Taqqoslanmaydigan tushunchalarning o`ziga xos xususiyatini aniqlang. Bir-biri bilan uzoq aloqada boʻladi va koʻp hollarda moddiy boʻlishdan boshqa umumiy belgiga ega boʻlmagan predmetlarni aks ettiradi. Masalan, “Malibu avtomobili” va “olma daraxti” tushunchalari taqqoslanmaydigan tushunchalar hisoblanadi.
Sig`ishadigan tushunchalar o`rtasidagi munosabatlarni aniqlang.
Dostları ilə paylaş: |