Fan: Mikroiqtisodiyotga kirish Guruh: mbn-91

Iste'molchining tanlovi bilan bog'liq holda estetik va vizual ravonlikning o'rni.
Iste'molchilar mahsulotni birinchi marta ko'rgandan keyin 90 soniya ichida yoqtirish yoki yoqmasligini hal qilishadi. Shu sababli, estetik jihatdan yoqimli mahsulotga ega bo'lish bozorda juda muhimdir. O'qish ravonlikni qayta ishlash va iste'molchilarning xatti-harakatlari "odamlar ishlov berish va tushunishni osonlashtiradigan vizual displeylarni afzal ko'rishlarini" aniqladilar va "Agar mahsulot foydalanuvchi assotsiatsiyasiga mos kelsa, u yanada jozibali deb hisoblanadi". Ko'rgazmali ravon mahsulotlar iste'molchilarning dizayndagi elementlari bilan ilgari mavjud bo'lgan uyushmalaridan foydalanadi, bu esa qo'l ostidagi mahsulot bilan tanishish va tushunishga hissa qo'shadi. Rang, kompozitsiya, tipografiya va tasvir kabi vizual belgilar ravonlik fenomeni bilan bog'liq.
Iste'molchinig tanlovi nazariyasi
Iste′molchi tanlovi va naflilik tushunchasi
Bozor talabining shakllanishi asosida shaxsiy (individual) talab yotadi, ya′ni alohida iste′molchining talabi, har bir shaxs o`zining fiziologik ehtiyojlarini qondirish uchun qandaydir mahsulotdan, qanchadir sotib olishi kerak, sotib olish uchun ma′lum miqdorda mablag`i bo`lishi kerak. Iste′molchining mablag`i cheklangan. Iste′molchi har doim tanlov oldida turadi va tanlov chog`ida quyidagi uchta savolga javob izlaydi:
1. Nimani xarid qilish?
2. Xarid qilinadigan ne′matning narxi qancha?
3. Ne′matni harid qilish uchun mablag` yetarlimi?
Birinchi savolga javob berish uchun ne′matning iste′molchi uchun naflilik darajasini aniqlash, ikkinchi savolga javob berish uchun -ne′matning narxini va uchinchi savolga javob berish uchun iste′molchining daromadini o`rganish lozim bo`ladi. Mana shu uchta element - naflilik, narx va daromad - iste′molchi tanlovining asosini tashkil etadi. Iste′mol nazariyasi ma′lum bir aksiomalarga asoslanadi. Iste′molchi qaror qabul qilishda, mavjud imkoniyat doirasida maksimal darajada o`z ehtiyojini qondirishga, turmushfarovonligi darajasini oshirishga harakat qiladi. Ushbu ehtiyojni qondirish darajasi naflilik (utility) deyiladi.
Ne′matning nafliligi - ne′matning insonning bir yoki bir nechta ehtiyojini qondira olish xususiyatidir. Iste′mol nazariyasida ne′mat - bu iste′molchining ehtiyojini qondira oladigan har qanday iste′mol ob′ektidir. Ko`p hollarda ne′matlar yakka tartibda emas, balki majmua tartibda yoki ―iste′mol savati‖ bilan iste′mol qilinadi. Iste′mol nazariyasida: iste′molchilar ma′lum didga, xohishga ega va ular bu xohish va didlarini qanoatlantirishda byudjetlari (daromadlari) bilan chegaralangan; ular ne′matlar majmualaridan, maksimal naf .