Fan va innovatsiyalar vazirligi guliston davlat universiteti

TURON ZAMINIDA TIB ILMI VA UNING TARAQQIYOT 
BOSQICHLARI
Egamqulova Husnora Davlatbek qizi, 
talaba, Guliston Davlat Universiteti
Qisqacha mazmuni:
Maqolada keltirilgan o‘rta asr olimlarining aksariyati 
qomusiy bilimga ega bo‘lgan. Ular ko‘plab fanlarni, jumladan, tibbiyotni ham 
yaxshi bilishgan. Qoraxoniylar davri tibbiyot fani namoyandalari Muhammad al-
Kaloniysiy, al-Marvaziy, Najibuddin Samarqandiy, ar-Roziy va bu soha vakillarining 
asarlarida boy tarixga ega boʻlgan tibbiyot sohasiga oid koʻplab maʼlumotlarning 
tahlili, usullari. davolash, dorivor o‘simliklardan tayyorlangan turli kasalliklarni 
tashxislash, jarrohlik va davolash bo‘yicha ma’lumotlarni tahlil qilishga e’tibor 
beriladi. Bundan tashqari, tibbiyot fani tarixining turli bosqichlariga oid ko‘plab 
manbalar va ma’lumotlar, ilmiy tahlillar mavjud. Chunki ilk tabobat va uning 
rivojlanish bosqichlari insoniyatning ko‘p asrlik tafakkuri va tajribasining mahsuli 
bo‘lgani bilan birga, malakalar uyg‘unligidir. Xulosa qilib aytganda, yuqorida qayd 
etilgan mulohazalar va tahlillar shuni ko‘rsatadiki, zamonaviy tibbiyotning paydo 
bo‘lishi, rivojlanish bosqichi qadimgi tibbiyot zaruratidan kelib chiqqan holda, 
qadimgi tarixni, ya’ni insoniyatning ibtidoiy tabiatini kuzatish orqali. 
Kalit so‘zlar
: Tibbiyot qonunlari, ilmiy maktablar, aniq va tabiiy fanlar, 
bukish, ta’lim, parvarish, farmatsevt.
 Abstract:
Most of the medieval scholars in the article had encyclopedic 
knowledge. They were well versed in many sciences, including medicine. Analysis 
of many data in the field of medicine, which has a rich history, in the works of 

---

329
MA’RUZALARNING QISQACHA MAZMUNI BİLDİRİ ÖZETLERİ KİTABI
representatives of medical science of the Karakhanid period Muhammad al-
Kaloniysi, al-Marwazi, Najibuddin Samarkandi, al-Razi and representatives of this 
field, methods of treatment, attention is paid to the analysis of data on the diagnosis, 
surgery and treatment of various diseases prepared from medicinal plants. In 
addition, there are many sources and data on various stages in the history of medical 
science, as well as scientific analysis. Because early medicine and its stages of 
development are the product of centuries of human thinking and experience, as well 
as a combination of skills. In short, the above-mentioned comments and analyzes 
show that the origin of modern medicine, the stage of development of which is due 
to the necessity of early medicine, through the observation of ancient history, that is, 
the primordial nature of mankind. 
Keywords: 
Canons of medicine, scientific schools, exact and natural sciences, 
bending, education, look after, pharmacist.