Fanidan 1-laboratoriya ishi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI

“Infokommunikatsiya injiniringi” kafedrasi

“Tarmoqni dasturlash asoslari”

fanidan
1-laboratoriya ishi

Bajardi: Abdusattorova Mukarramxon

417-20 guruh
Toshkent 2023
1. LABORATORIYA ISHI
Mavzu: TCP kliyent-server tarmoq dasturini yaratish


Ishning maqsadi:
Java dasturlash tili java.net.* va java.io.* paketlari klasslaridan foydalanib
TCP klient-server tarmoq dasturini yaratish.


Topshiriq:
Talaba laboratoriya ishi uchun shaxsiy topshiriq oladi. Bu topshiriq bo‘yicha talaba TCP klient-server tarmoq dasturini yaratadi. Har bir talaba uchun shaxsiy topshiriq 1.1- jadvalda berilgan.


Nazariy qism:
TCP klientini yaratish
Klientning birinchi o‘rinda bajaradigan vazifasi server bilan aloqa o‘rnatishdan iborat. Server va klient o‘rtasida aloqa o‘rnatish uchun Socket obyekti yaratiladi. TCP soketi klientining ilovasini yaratish uchun quyidagi vazifalarni bajaradi:
1. Socket obyektidan foydalanib, klient soketini yaratish.
2. Soketga yozish va undan o‘qish.
3. Ulanishni tugallash.
Klient soketini yaratish
Klient soketining obykti server tomonidan eshitiladigan ikki parametr (IP adres va port raqami)ni qabul qiluvchi Socket klassining konstruktori yordamida yaratiladi.
Socket clientSocket = new Socket("127.0.0.1", 1001);
Avvalgi kod fragmentida 127.0.01 ga teng bo‘lgan IP adres va 1001-port
shunday soketni aniqlaydiki, ushbu soketda server klient so‘rovlarini eshitadi.
Soketdan o‘qish va yozish
Klient va server o‘rtasida ulanish o‘rnatilganidan so‘ng klient serverga soket orqali so‘rov yuboradi. Soketdan o‘qish va yozish fayldan o‘qish va yozishga o‘xshash. Klientga server bilan o‘zaro aloqada ishlashni ta’minlash uchun
quyidashilarni bajarish zarur:
PrintStream va BufferedReader klasslari har biri uchun ikkita obyekt e’lon
qilinadi. Ushbu obyektlar soketdan o‘qish va yozish uchun ishlatiladi.
DataOutputStream outToServer = new DataOutputStream(clientSocket.getOutputStream()); BufferedReader inFromServer = new BufferedReader(new InputStreamReader(clientSocket.getInputStream()));
Socket klassining getInputStream() va getOutputStream() metodlari klientga
server bilan o‘zaro aloqada ishlash imkonini beradi. getInputStream() metodi BufferedReader obyektiga soketdan o‘qish, getOutputStream() metodi esa DataOutputStream obyektiga soketga yozish imkonini beradi.
Klient ilovasida kiritilgan ma’lumotlar serverga uzatilishi uchun standart kirish bilan aloqa o‘rnatish uchun BufferdReader klassining yana bir obyekti e’lon qilinadi.