Farg‘ona davlat universiteti sirtqi bo‘lim texnologik ta’lim yo‘nalishi 2-bosqich 22. 26-guruh talabasi Salimjonova Bibixonimning Texnologik ta’lim praktikmi fanidan tayyorlagan mustaqil ishi
FARG‘ONA DAVLAT UNIVERSITETI SIRTQI BO‘LIM TEXNOLOGIK TA’LIM yo‘nalishi 2-bosqich 22.26-guruh talabasi XASHIMova MAFTUNANIng Texnologik ta’lim praktikumi fanidan tayyorlagan MUSTAQIL ISHI
Metallarga kesib (qirqib) ishlov berish — zagotovka yuzasidan zarur geometrik shakl, o‘lcham va sifatli yuza hosil qilish maqsadida ma’lum qatlamni qirqib olib tashlashdan iborat.
Metallarga kesib (qirqib) ishlov berish — zagotovka yuzasidan zarur geometrik shakl, o‘lcham va sifatli yuza hosil qilish maqsadida ma’lum qatlamni qirqib olib tashlashdan iborat.
Zagotovkaning ishlov berish uchun mo’ljallangan qatlami qo‘yim deb ataladi. Kesish jarayonida zagotovkadan olib tashlangan metall plastik deformatsiyaga uchraydi va shaklini o ‘zgai1iradi. Qirqib tashlangan qatlam o‘ziga xos shaklga ega bo‘ladi va u qirindi deb ataladi. Metallarga ishlov berish jarayonida zagotovkada qoldirilgan qo‘yinmi kesish va qirindi holida olib tashlashga asoslangan barcha usullar “metallarni kesish” deb ataladigan jarayonning turli ko‘rinishidir.
bo’lib
Kesish jarayoni amalga oshishi uchun zagotovka va kesuvchi asbob bir-biriga nisbatan muvoliq holatda harakatlanishi lozim. Metall kesish dastgohlari qismlarining harakatlari kesish harakati va yordamchi harakatlarga bo‘linadi. Kesuvchi asbob zagotovkaga beriladigan kesish harakati asosiy harakat hisoblanadi. Asbob tig‘ining metallning yangi qatlamlarini uzluksiz kesib borishini ta’minlaydigan harakat uzatish (surish) harakati deyiladi.
Kesish jarayoni amalga oshishi uchun zagotovka va kesuvchi asbob bir-biriga nisbatan muvoliq holatda harakatlanishi lozim. Metall kesish dastgohlari qismlarining harakatlari kesish harakati va yordamchi harakatlarga bo‘linadi. Kesuvchi asbob zagotovkaga beriladigan kesish harakati asosiy harakat hisoblanadi. Asbob tig‘ining metallning yangi qatlamlarini uzluksiz kesib borishini ta’minlaydigan harakat uzatish (surish) harakati deyiladi.
Old va orqa yuzalar, asosiy va yordamchi tig’larning asbob tanasiga nisbatan holati asbobning geometrik parametrlari deb atalib, bu parametrlar turli burchak o’lchamlari bilan belgilanadi.
Asbob kesuvchi qismi tig‘ini charxlash va yuzalarini nazoratqilishda koordinala tekisliklaridan foydalaniladi. Bo‘ylama va ko’ndalang surilishlarning yo’nalishiga parallel bo’lgan tekislik asosiy tekislik deyiladi (1.3-rasm)
bo’lib
Asbobning geometrik parametrlarini asbob tayyorlashda kerak bo'ladigan (statik burchaklar yoki charxlash burchaklari) kesish jarayonining borish sharoitlarini belgilovchi va asbob kesish jarayonidagi parametrlar (ish burchaklar yoki harakat burchaklari) ga bo’lish qabul qilingan. Ba'zi asboblarning ish burchaklari, kattaligiga ko'ra, ma’lum ishlov berish sharoitlarida charxlash burchaklaridan
Asbobning geometrik parametrlarini asbob tayyorlashda kerak bo'ladigan (statik burchaklar yoki charxlash burchaklari) kesish jarayonining borish sharoitlarini belgilovchi va asbob kesish jarayonidagi parametrlar (ish burchaklar yoki harakat burchaklari) ga bo’lish qabul qilingan. Ba'zi asboblarning ish burchaklari, kattaligiga ko'ra, ma’lum ishlov berish sharoitlarida charxlash burchaklaridan
keskin farq qilishi mumkin.
Keskich burchaklarini statikada ко 'rib chiqib, kesishda quyidagi xulosalarga asoslaniladi: geometrik jism sifatida qaralganda keskich
Keskich burchaklarini statikada ко 'rib chiqib, kesishda quyidagi xulosalarga asoslaniladi: geometrik jism sifatida qaralganda keskich
o'qi tokarlik dastgohi markazlari chiziqlariga perpendikulardir;
keskich cho'qqisi dastgoh markazlari chiziqlarida joylashgan; faqat asosiy kesish harakati bajariladi, surish harakati mavjud emas.
Keskichning statikadagi burchaklari 1.4-rasmda tasvirlangan.
