Farg’ona davlat universiteti Tabiiy fanlar fakulteti Biologiya yonalishi 22. 60 guruh talabasi moydinov dostonbekning biokimyo fanidan tayyorlagan mustaqil ta’lim ishlanmasi. Mavzu: Noorganik ionlar funksiyasi va ularning ahamiyati reja


m olekular tarkibli birikmalar daltonidlar deb ataladigan b o ‘ldi



Yüklə 1,69 Mb.
səhifə9/13
tarix01.12.2023
ölçüsü1,69 Mb.
#170944
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
biokimyo 2 — копия

m olekular tarkibli birikmalar daltonidlar deb ataladigan b o ‘ldi.
Hoziigi paytda tarkibning doim iylik qonuni quyidagicha yangi
ta ’rifga ega: olinish usulidan q a t’i nazar molekular tuzulishga ega
bo‘lgan m oddalar o'zgarmas sifat va miqdoriy tarkibga ega.
Karrali nisbatlar qonuni. 1804-yilda ingliz olimi D.D alton
m odda tuzilishi to‘g‘risidagi atomistik tasavvurlarga asoslanib, karrali
nisbatlar qonunini ta ’rifladi:
«Agar ikki element bir-biri bilan bir necha birikma hosil qilsa,
elementlardan birining shu birikmalardagi ikkinchi elementning
bir xil massa miqdoriga to ‘g‘ri keladigan massa miqdorlari o‘zaro
kichik va butun sonlar kabi nisbatda bo‘ladi».
Karrali nisbatlar qonuni juda ko‘p misollar bilan isbotlandi.
Masalan: azot bilan kislorod bir-biri bilan bir necha
quyidagi birikmalami hosil qiladi. Bir qism azotga to ‘g ‘ri keladigan
kislorod massasi kichik butun sonlar kabi bo‘ladi.

1834 YILda ingliz olimi M.FARADEY birinchi bolib tatbiq etgan .U ishqorlar ,kislotalar, tuzlarning suvdagi eritmalari elektr otkazuvchanligi IONLAR harakatiga bogliq deb hisoblanadi. Eritmalarning manfiy qutb [katod]ga harakatlanadigan musbat zaryadli ionlar kationlar musbat qutb [anod]ga harakatlanadigan zaryadli IONLAR ANIONLAR deyiladi.


Hujayra tarkibiga jonsiz tabiatda uchraydigan 70 ta kimyoviy element kiradi .Ular kopincha biogen elementlar deb ataladi. Tirik organzmlar tarkibiga kiruvchi kimyoviy elementlar makroelementlar[C,O,H,N,P,S,Na,Ca,Mg,Cl,Fe.]va mikroelementlar[Zn,Cu,J,F,Co,Mo,Cr,Mn,B]dir.
Hujayra massasining 98 foizi vododrod ,kislorod,uglerod,va azot tashkil etadi.ULAR hujayra tarkibida uchraydi;kaliy,natriy,kalsiy,magniy,temir va xlor ham mavjud.
Natriy.Na organizmda xususan hujayralarda otkauvchanlik funksiyasini boshqaradi .Nerv sistemasining faoliyati ham shu element orqali boshqariladi .

Yüklə 1,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin