«favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi» fanidan (MA’ruzalar
Vazirliklar va idoralarning fuqaro muhofazasi sohasidagi vakolatlari. Vazirliklar va idoralar:
-fuqaro muhofazasining tegishli rejalarini ishlab chiqaradilar va ularning amalga oshirilishiga rahbarlik qiladilar;
-xodimlarni zamonaviy qirg‘in vositalaridan himoyalanish usullariga va urush davri sharoitidagi harakatlariga tayyorlanishi usullarini o‘rgatilishini tashkil etadilar;
-zamonaviy qirg‘in vositalari tahdid solganda va qo‘llanilganda tarmoq xodimlarini muhofaza qilish tadbirlarini amalga oshiradilar;
-urush davrida tarmoq va iqtisodiyot ob’ektlarini barqaror ishlashini ta’minlash tadbirlarini ishlab chiqadilar va amalga oshiradilar;
-tashkilotlarni xavfsiz zonalarga evakuatsiya qilish rejalarini ishlab chiqilishi va amalga oshirilishini tashkil etadilar;
-fuqaro muhofazasi moddiy – texnika, tibbiy va boshqa vositalar zahiralarini yaratadilar hamda ularning to‘planishi, saqlanishi, yangilab borilishi va qo‘llanishga shay holatda saqlab turilishi ustidan nazoratni amalga oshiradilar;
-tarmoq fuqaro muhofazasi sohasida mahalliy davlat hokimiyati organlari bilan o‘zaro hamkorlik qiladilar;
-ob’ektning fuqaro muhofazasi ahvoli bo‘yicha belgilangan tartibda axborot taqdim etadilar;
-xabar berish tizimini, umumiy va yakka tartibda muhofazalanish vositalarini vujudga keltiradilar hamda ularni doimiy shay holatda saqlaydilar;
-fuqaro muhofazasi holatini nazorat qilib boradilar;
-qonun hujjatlariga muvofiq boshqa tegishli vakolatlarni amalga oshiradilar.
Mahalliy davlat hokimiyati organlarining fuqaro muhofazasi sohasidagi vakolatlari. Mahalliy davlat hokimiyati organlari:
-fuqaro muhofazasi rejalarini ishlab chiqadilar va ularning tegishli hududda amalga oshirilishiga rahbarlik qiladilar;
-tegishli hududdagi tashkilotlar, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari tomonidan fuqaro muhofazasi tadbirlarining bajarilishini tashkil etadilar va nazorat qilib boradilar;
-fuqaro muhofazasi kuchlari va vositalari tayyorlanishini hamda shay holatda saqlab turilishini ta’minlaydilar;
-tashkilotlar rahbarlari va aholining zamonaviy qirg‘in vositalari qo‘llanilgan paytdagi himoyalanish usullariga o‘rgatilishini tashkil etadilar;
-zamonaviy qirg‘in qurollari qo‘llanilgan sharoitda aholi hayot faoliyatining ta’minlanishini kafolatlovchi fuqaro muhofazasiga oid mol-mulk, moddiy-texnika, oziq-ovqat, tibbiy va boshqa xil zahiralar hajmlarini belgilaydilar hamda ularning to‘planishi, saqlanishi, yangilab borilishi va shay holatda saqlab turilishi uchun javob beradilar;
-urush davrida, idoraviy bo‘ysinishidan qat’iy nazar, tashkilotlarning barqaror ishlashini ta’minlash tadbirlarini tashkil etadilar amalga oshiradilar;
-fuqaro muhofazasi sohasida axborot yig‘ish va almashinishi, shuningdek zamonaviy qirg‘in vositalarining qo‘llanilish tahdid yoki qo‘llanilganligi to‘g‘risida aholini o‘z vaqtida xabardor qilinishini ta’minlaydilar;
-aholini evakuatsiya qilish va bo‘lib-bo‘lib joylashtirishga, uning xavfsiz zonalarga o‘rnashib olinishiga tayyorgarlik ko‘rish hamda shu ishlarni tashkil etish, davolash muassasalari va boshqa tashkilotlar ishini yo‘lga qo‘yish tadbirlarini amalga oshiradilar;
-qutqaruv va boshqa kechiktirib bo‘lmaydigan ishlarni tashkil etadilar va amalga oshiradilar, o‘z tasarrufidagi hududdda jamoat tartibini saqlanishini ta’minlaydilar;
-qonun hujatlariga muvofiq boshqa tegishli vakolatlarni amalga oshiradilar.
Tashkilotlar fuqaro muhofazasi sohasidagi vakolatlar. Tashkilotlar o‘z vakolatlari doirasida:
-fuqaro muhofazasi tadbirlarini rejalashtiradilar va amalga oshiradilar;
-urush davrida barqaror ishlashni ta’minlash tadbirlarini amalga oshiradilar;
-o‘z xodimlarini harbiy harakatlar olib borish paytida yoki shu harakatlar oqibatida vujudga keladigan xavflardan himoyalanish usullariga o‘rgatishni amalga oshiradilar;
-xabar berish mahalliy tizimlarini yaratadilar va ulardan foydalanishga doimo shay holatda saqlab turadilar;
-xodimlarga fuqaro muhofazasi sohasidagi o‘z majburiyatlarini bajarishlari uchun zarur sharoit yaratib beradilar;
-moddiy – texnika, tibbiyot va boshqa xil vositalarning zahiralarini yaratadilar.
Potensial xavfli ishlab chiqarish ob’ektlariga ega bo‘lgan, shuningdek muhim mudofaa va iqtisodiy ahamiyatga molik tashkilotlar fuqaro muhofazasi tuzilmalarini yaratadilar va ularni doimo shay holatda saqlab turadilar. Bunday tashkilotlarni belgilash tartibi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan joriy qilinadi.