Fayl intechstudioS tomonidan yaratildi htttps//intechstudioS uz t. me

2.2 Neyronning biologik asoslari
Asab hujayrasi, yoki qisqartirib neyron deyiladi, asab tizimining asosiy
elementi hisoblanadi. Alohida neyronlarning ishlash mexanizmlarini va ularning
o'zaro ta'sirini o'rganish asab tizimida yuzaga keladigan ma'lumotlarni qidirish,
uzatish va qayta ishlash jarayonlarini bilish uchun juda muhimdir. Shu nuqtai
nazardan, biologik neyron modelini yaratish va o'rganish zarur ko'rinadi. Biologik
neyron - bu strukturaviy ravishda yadro, hujayra tanasi va jarayonlardan tashkil
topgan maxsus hujayra. Neyronning asosiy vazifalaridan biri bu boshqa neyronlar
bilan mavjud aloqalar orqali butun neyron tarmog'i bo'ylab elektrokimyoviy
impulsni uzatishdir. Bundan tashqari, har bir bog'lanish sinaptik bog'lanish kuchi
deb ataladigan ma'lum bir miqdor bilan tavsiflanadi. Ushbu qiymat
elektrokimyoviy impulsni boshqa neyronga o'tkazishda nima bo'lishini aniqlaydi:
yoki u kuchayadi, yoki zaiflashadi, yoki o'zgarishsiz qoladi. Biologik neyron
tarmog'i yuqori darajadagi aloqaga ega: bitta neyron boshqa neyronlar bilan bir
necha ming aloqani tashkil qilishi mumkin. Ammo, bu taxminiy qiymat va har bir
alohida holatda u boshqacha. Impulslarning bir neyrondan ikkinchisiga uzatilishi
butun neyron tarmog'ining ma'lum bir qo'zg'alishini keltirib chiqaradi. Ushbu
qo'zg'alishning kattaligi neyron tarmog'ining ba'zi kirish signallariga javobini
aniqlaydi.
2-rasmda
biologik
neyronlarning
tuzilishi
ko'rsatilgan.
Dendritlar
asab
hujayrasi tanasidan boshqa neyronlarga
o'tadi, u yerda sinaps deb ataladigan ulanish
nuqtalarida signallarni qabul qiladi. Sinaps
tomonidan qabul qilingan kirish signallari
neyron tanasiga yetkaziladi. Bu yerda ular
umumlashtiriladi va ba'zi kirishlar neyronni
qo'zg'atishga intiladi, boshqalari uning
2 - Rasm. Biologik neyron
qo'zg'alishini oldini oladi. Neyron tanasidagi

---

Fayl INTECHStudioS tomonidan yaratildi htttps//INTECHStudioS_uz.t.me/
12
umumiy qo'zg'alish ma'lum chegaradan oshib ketganda, neyron faollashib, akson
orqali boshqa neyronlarga signal yuboradi. Ushbu asosiy funktsional sxemada juda
ko'p asoratlar va istisnolar mavjud, ammo aksariyat sun'iy neyron tarmoqlari faqat
ushbu oddiy xususiyatlarni modellashtiradi.

---

Fayl INTECHStudioS tomonidan yaratildi htttps//INTECHStudioS_uz.t.me/
13