Fayllarni boshqaruvchi tizim maʼlumotlarni

Drayver bu

Kompyuter qurilmalarini ishlatish uchun mo‘ljallangan dastur

1. Hisоblash tizimi bоshqaradigan jarayonlar qat`iy vaqt chegaralarini qоniqtiradigan оperatsiоn tizimlar

real vaqt rejimida ishlaydigan оperatsiоn tizimlar

1. Qaysi prinsip hisoblashlar unumdorligini oshirish maqsadida, doimiy ravishda operativ xotirada bо‘lishi kerak bо‘lgan modullarni ajratishni nazarda tutadi?

Funksional tanlanish prinsipi.

1. Ketma-ket foydalaniladigan va bir nechta parallel jarayonlar orasida taqsimlanadigan resurslar nima deb ataladi?

kritik resurs

1. Operatsion tizim bu:

hamma javoblar toʼgʼri

1. Hardware - bu

apparat taʼminot

1. MsDos tizimining kamchiligi nimada bo‘lgan?

Ko‘p sondagi buyruqlarni yoddan bilish talab etilgan

1. NTFS necha bitli protsessorlar bilan ishlaydi.

16, 32,64

1. … yagona markazlashgan sxemadan foydalanib, tizim strukturasini,

jarayonlarni rejalashtiruvchilar va resurs taqsimlovchilari ma’lum majmuasi kо‘rinishida tasvirlashga imkon beradi.

Vittuallashtirish prinsipi

1. Multi dasturlash bu

Hisoblash tizimlari tarkibi quyidagi qismlardan iborat:	apparat va dasturiy taʼminot	qurilma va dasturlar	qurilmalardan	faqat dasturlardan
Dastur:	buyruqlarning tartiblangan ketma-ketligi	buyruqlar toʼplami	qurilmalar	Buyruqlarning istalgan ketma ketligi
Dasturiy taʼminot quyidagi boʼlimlardan iborat:	Аsos Dasturiy taʼminot, tizimli Dasturiy taʼminot, xizmatchi Dasturiy taʼminot, amaliy Dasturiy taʼminot	Аsos Dasturiy taʼminot, tizimli Dasturiy taʼminot	tizimli Dasturiy taʼminot	Аmaliy qismlardan
Аmaliy dasturiy taʼminot:	maʼlum ish joyida aniq masalalarni yechishga yordam beradigan dastur	qurilmalarni ishlatuvchi	hisoblash tizimini nazorat qiluvchi	hamma javoblar toʼgʼri
Tizimli dasturiy taʼminot bu:	kompyuter tizimining dasturlari va bevosita apparat taʼminoti bilan	kompyuter qurilmalarini ishishni taʼminlaydi	amaliy masalalarni yechimini taʼminlaydi	kompyuter ishini nazorat qiladi

hisоblash jarayonning tashkil qilish usuli bo‘lib, bitta prоtsessоrda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi

	oʼzaro bogʼlanishini taʼminlaydi
Matn redaktori Word bu:	amaliy Dasturiy taʼminotga kiradi	xizmatchi Dasturiy taʼminotga kiradi	asos Dasturiy taʼminotga kiradi	tizimli Dasturiy taʼminotga kiradi
Operatsion tizim bu:	tizimli Dasturiy taʼminotga kiradi	xizmatchi Dasturiy taʼminotga kiradi	amaliy Dasturiy taʼminotga kiradi	asos Dasturiy taʼminotga kiradi
Operatsion tizim kengaytirilgan mashina sifatida:	foydalanuvchiga real apparatura bilan ishlash oʼrniga qulay interfeys yaratadi	qurilmalar bilan toʼgʼridan-toʼgʼri ishlaydi	fayllar bilan toʼgʼridan-toʼgʼri ishlaydi	dastur bilan ishlaydi
Operatsion tizim 2 ta asosiy funktsiyani bajaradi:	foydalanuvchiga kengaytirilgan mashina sifatida va resurslarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi	foydalanuvchi uchun qulay interfeys va kodlarni yashirish	resurslarni kuzatish va taqsimlash	qurilmalar va fayllarni taqsimlaydi
Operatsion tizim resurslarni boshqaruvchi sifatida	resurslarni rejalashtiradi (kimga, qachon va qancha) va resurslarni kuzatadi (boʼsh yoki band)	resurslarni toʼgʼridan-toʼgʼri taqsimlaydi	resurslarni rejalashtiradi	resurslarni kuzatadi
Operatsion tizim bu:	hamma javoblar toʼgʼri	foydalanuvchi interfeysini bajaradi	dasturlar bilan dastur interfeysi	dasturlar bilan qurilmalar oʼrtasidagi interfeys
Operatsion tizim xali mavjud boʼlmagan davr:	rivojlanish 1-davri (1945-1955 y.)	rivojlanish 2-davri (1955-1965 y.)	rivojlanish 3-davri (1965-1980 y.)	rivojlanish 4-davri (1980-hozirgi vaqtgacha)
Operatsion tizimning asosiy funktsiyalari nechta?	6 ta	5 ta	3 ta	1 ta
Operatsion tizim-	foydalanuvchilar uchun interfeysni tashkil etadi,bajariluvchi dasturlar uchun interfeysni tashkil etadi	xizmatchi dasturlar uchun interfeysni tashkil etadi	dasturlar uchun interfeysni tashkil etadi	fayllar uchun interfeysni tashkil etadi

Dasturiy taʼminot deganda:	kompyuterning shu modelida bajarilishi mumkin boʼlgan dasturlarni va dasturiy xujjatlarni oʼz ichiga olgan majmuani (komplektni) tushunamiz	dasturlash tillarini tushunamiz	apparat taʼminotni tushunamiz	dasturiy modellarni tushunamiz
SOFTWARE-bu:	dasturiy taʼminot	apparat taʼminot	yordam tizimi	qoʼshimcha tizim
Hardware - bu	apparat taʼminot	dasturiy taʼminot	dasturiy modul	protsessor
Kompyuter resurslari-	apparat vositalari, dasturiy vositalar va turli maʼlumotlar toʼplamidan iboratdir	maʼlumotlar toʼplami	dasturlar toʼplami	kiritish qurilmalari
Hisoblash tizimi:	apparat taʼminot va dasturiy taʼminotga boʼlinadi	apparat taʼminotidan iborat	dasturiy taʼminotdan iborat	qurilmalardan iborat
Аssimetrik va simmetrik OT larga boʼlinish:	Hisoblash jarayonini tashkil etishda koʼprotsessorli ishlov berish usuli boʼyicha sinflarga ajratishga toʼgʼri keladi	Hisoblash koʼpoqimli tashkil etish boʼyicha sinflashga toʼgʼri keladi	Hisoblash jarayonini tashkil etish usuli boʼyicha sinflashga toʼgʼri keladi	Koʼpfoydalanuv chili rejimni quvvatlash boʼyicha sinflashga toʼgʼri keladi
MS Office ilovalari bu:	amaliy Dasturiy taʼminot dasturlaridir	xizmatchi Dasturiy taʼminot dasturlaridir	asos Dasturiy taʼminot dasturlaridir	tizimli Dasturiy taʼminot dasturlaridir
Operatsion qobiqlar bu:	tizimli Dasturiy taʼminot dasturidir	xizmatchi dasturdir	amaliy dasturdir	asos dasturiy taʼminot
Operatsion tizimlar:	kompyuterning (hisoblash tizimining) hamma apparat vositalarining ishini samarali va uning barcha resurslarini boshqarish imkonini beradi	faqat apparat vositalarini ishini taʼminlaydi	faqat maʼlumotlarni boshqaradi	faqat fayillarni boshqaradi
Operatsion qobiqlar:	operatsion tizim ishini boshqarish qulayligini oshiradigan	operatsion tizim himoyasini oshiradi	operatsion tizim ishini kuzatadi	kiritish-chiqaris hni boshqaradi

	qoʼshimcha dasturdir
Utilitalar bu shunday foydali dasturlarki:	xajmi kichik dasturlar boʼlib, apparat vositalar ishini boshqaradi, turli yordamchi funktsiyalarni, ishlovchanlik qobilyatini, sozlashni tekshiradi	faqat sozlaydi	xizmat qiladi, ishlovchanligini tekshiradi	apparat vositalar ishini kuzatadi.
Operatsion tizimning asosiy komponentalaridan biri buyruqlar protsessori quyidagi funktsiyalarni bajaradi	Tashqi qurilmalar yordamida kiritish va chiqarishni amalga oshiradi	Masala va resurslarni boshqaradi	Buyruqlarni qayta ishlaydi va bajaradi	Maʼlumotlarni mantiqiy darajasi bilan ishlaydi
Win NT, Win 2000 va Win XP operatsion tizimlar:	bitta oila hisoblanadi	bitta versiya hisoblanadi	bitta modifikatsiya hisoblanadi	turli oila hisoblanadi
Operatsion tizimning interfeysda milliy tillardan foydalanadigan versiyalari:	lokallashtirilgan versiya deb ataladi	milliy versiyasi deb ataladi	modifikatsiyalas htirilgan versiyasi deb ataladi	global versiyasi deb ataladi
Foydalanuvchi real apparatura bilan ish koʼrishda mashina tilidan foydalanmasdan, qulay interfeysda ishlashi uchun:	operatsion tizim kengaytirilgan mashina, virual mashina sifatida xizmat qiladi	operatsion tizim resurslarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi	dasturlarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi	qurilmalarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi
Operatsion tizim resurslarni samarali boshqarishi uchun:	resurslarni rejalashtirish va resurs xolatini kuzatishi zarur	dasturlarni boshqarishi	resurslarni taqsimlashi	resurs holatini kuzatadi
Hisoblash tizimi boshqaradigan jarayonlar qatʼiy vaqt chegaralarini qoniqtiradigan operatsion tizimlar:	real vaqt rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	paketli ishlov berish rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	taqsimlangan rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	monolit operatsion tizimlar
Monolit operatsion tizimlar:	operatsion tizimlar hamma qismlari oʼzaro mustaxkam bogʼlangan u yoki bu qismni oʼzgartirish mumkin emas	bir nechta mustaqil modullardan iborat	u yoki bu qismni oʼzgartirish mumkin	Tizimni barcha qismlarini oʼzgartirish mumkin

Koʼp satxli tizimlar satxlari orasida bogʼlanish quyidagicha boʼlgan	har bir satx oʼzidan yuqori va pastki sath bilan bogʼlanadi	hamma satxlar bir-biri bilan bogʼlangan	hamma satxlar faqat eng yuqori satx bilan bogʼlangan	xech qaysisi bogʼlanmagan
Koʼp satxli tizimlar kamchiligi	biror satx olib tashlansa, satxlar orasida bogʼlanishni yangidan tuzish kerak	OTni yangidan tuzish kerak	Tizimni bir sathini olib boʼlmaydi	Bir sathni olib boʼlmaydi
Mikroyadroli OT larda mikroyadroda quyidagi funktsiyalar joylashgan	minimal zaruriy funktsiyalar	OT ni yuklash funktsiyalari	xotirani taqsimlash funktsiyalari	kiritish-chiqaris h funktsiyalari
OT jarayonlar ustida quyidagi amallarni bajaradi:	hamma javoblar toʼgʼri	jarayon yaratish va tugallash	jarayonni toʼxtatib turish, jarayonni blokirovka qilish, blokirovkadan chiqarish	jarayon prioritetini oʼzgartirish
Quyidagi OT larning qaysi biri ochiq kodli tizim hisoblanadi	Linux	MS DOS	UNIX	WinXP
Zamonaviy OT larda resurs deb quyidagilardan qaysi biri tushuniladi:	protsessor vaqti xotira, kirish-chiqish kanallari, periferik qurilmalar dastur modullari axborot resurslari (operativ xotiradagi oʼzgaruvchilar, yoki fayllar) xabar va sinxrosignallar	dastur modullari	xabar va sinxrosignallar	axborot resurslari (operativ xotiradagi oʼzgaruvchilar, yoki fayllar)
Аlohida energiyaga, katta xajmga va samarali foydalanish imkoniga ega boʼgan xotira:	doimiy xotira deyiladi	tezkor xotira deyiladi	protsessor registrlari deyiladi	elektron disk
Xotiraning maʼlumotlar joylashadigan boʼlimi:	segment deyiladi	stek deyiladi	overley deyiladi	sahifa deyiladi
Xotiraning fiksirlangan boʼlimlarga boʼlishda:	xotira qatʼiy oʼlchamli boʼlaklarga oldindan boʼlingan boʼladi	maʼlumotlar-fayl lar boʼlaklarga boʼlinadi	maʼlumotlar xajmi boʼyicha joylashtirib boriladi	xotira sahifalarga boʼlinadi
Ochiq kodli OT larda:	tizim kodlari ochiq, ixtiyoriy foydalanuvchi uni	tizim kodlari ochiq, ammo ularni	Tizim kodlari faqat avtorlari uchun ochiq	dastur kodlari ochiq emas

	oʼzgartirishi mumkin	oʼzgartirish mumkin emas
Zamonaviy OT larda xotira:	segment sahifali boʼlinadi	oʼzgaruvchan boʼlimlarga boʼlinadi	segmentlarga boʼlinadi	qatʼiy boʼlimlarga boʼlinadi
Fayl tizimi orqali:	maʼlumotlarga ishlov beruvchi dasturlar bilan bogʼlaniladi va disk makoni markazlashgan holda taqsimlanadi	disk makoni taqsimlanadi	maʼlumotlar bazasi bilan bogʼlaniladi	Fayl tizimi orqali fayl taqsimlanadi
Zamonaviy fayllarni boshqaruv tizimi bu- :	NTFS	FAT	Super FAT	HPFS
Fayllar bilan ishlashni amalga oshiruvchi dasturiy taʼminot:	fayl menedjeri	dastur menedjeri	xotira mennedjeri	qurilma menedjeri
Fayllarni boshqaruvchi tizim maʼlumotlarni	Doimiy xotiraga (diskka) joylashtiradi	tezkor xotiraga joylashtiradi	fizik xotiraga joylashtiradi	svopingni bajaradi
Maʼlumotlarni kataloglar koʼrinishida tuzilishi	ierarxik koʼrinishda deyiladi	sahifali koʼrinish deyiladi	ketma-ket koʼrinishda deyiladi	mantiqiy koʼrinishda deyiladi
FAT fayl tizimi oʼz ichiga quyidagi maʼlumotlarni oladi:	hamma javoblar toʼgʼri	fayl yoki uning fragmentlari uchun ajratilgan mantiqiy diskning adreslanuvchi qismlari	disk makoni boʼsh sohalari	diskning defekt sohalari
FAT fayl tizimida, mantiqiy disk:	tizimli soxa va maʼlumotlar soxasiga boʼlinadi	maʼlumotlar soxasi va kataloglarga boʼlinadi	kataloglar soxasi va tizimli soxa	yuklanish qismlari
NTFS fayl tizimi bu:	yangi texnologiya fayl tizimi	yuqori unumdorlikka ega boʼlgan tizim	ishonchlilikka ega boʼlgan tizim	disk makonidan samarali foydalanadi
Operatsion tizim qanday asosiy qismlardan tashkil topgan	yadro, komanda interpritatori, tarjimon	yadro	qobiq, boshqaruvchi maxsus dasturlar	dastur qobigi, integrallashgan foydalanuvchi interfeysi
Operatsion tizim kengaytirilgan mashina sifatida	foydalanuvchiga real apparatura bilan ishlash o'rniga qulay interfeys yaratadi	qurilmalar bilan to'gridan-to'gri ishlaydi	fayllar bilan to'gridan-to'gri ishlaydi	dasturlar bilan ishlaydi

Fragmentattsiya deb nimaga aytiladi	xotira bo'limlarga ajratilganda qoladigan bo'l joyi	xotiraning bo'limlarga ajralmay qolishi	ma`lumotlarning bo'limlarga sigmay qolishi	xotiraning bir turi
Qanday texnologiya standart qurilmalarni avtommatlashgan rejimda o'rnatish imkonini beradi	plug and play	active install	master	object linking
Operatsion tizim 2 ta asosiy funktsiyani bajaradi	foydalanuvchi uchun qulay interfeys va kodlarni yashirish	resurslarni kuzatish va taqsimlash	dasturlarni nazorat qiladi	foydalanuvchiga kengaytirilgan mashina sifatida va resurslarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi
Fayllar tuzilishining asosiy birligi nimalar	ma`lumotlar	kataloglar	xotira	grafiklar
Operatsion tizim xali mavjud bo'lmagan davr	rivojlanish 1-davri (1945-1955 y.)	rivojlanish 3-davri (1965-1980 y.)	rivojlanish 2-davri (1955-1965 y.)	rivojlanish 4-davri (1980-hozirgi vaqtgacha)
Mul tidasturlash rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	rivojlanish 3-davriga yuzaga keldi	rivojlanish 1-davriga yuzaga keldi	rivojlanish 2-davriga yuzaga keldi	rivojlanish 4-davriga yuzaga keldi
Mul tidasturli, ko'pfoydalanuvchili operatsion tizimlar bu	UNIX operatsion tizimlar	Ms Dos	Windows 3x	Solaris
Birinchi paketli ishlov berish tizimlari paydo bo'lgan	rivojlanish 2-davri (1955-1965 y.)	rivojlanish 3-davri (1965-1980 y.)	rivojlanish 1-davri (1945-1955 y.)	rivojlanish 4-davri (1980-hozirgi vaqtgacha)
4-rivojlanish bosqichiad quyidagi operatsion tizim yuzaga keldi	taqsimlangan (resurslarni taqsimlovchi) tizimlar, ya`ni tarmoqda ishlaydigan tizim tizimi	paketli ishlov berish tizimi	ajratilgan vaqt tizimi	avtonom rejimda ishlaydigan tizim
Tizimning tarmoq funktsiyalari asosiy modullariga o'rnatilgan tarmoq operatsion tizimini ayting	Windows NT	Ms Dos	Lantastic	Lan manager
Windows XP operatsion tizimning qaysi turida NTFS fayllarni shifrlash imkoniyatisha ega emas	home edition	standart edition	professional	portable

Multidasturlash bu hisoblash jarayonini tashkil qilish usuli bo'lib, bitta protsessorda	bir necha dastur navbat bilan bajariladi	bitta dastur bajariladi	bitta dastur ham bajarilmaydi	bir necha dastur parallel bajariladi
Multi dasturlash bu	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bitta protsessorda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bir necha protsessorda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bitta protsessorda bir vaqtning o'zida bir nechta dastur bajariladi	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bir nechta protsessorda bitta dastur bajariladi
Windows OT larining boshqa ot lardan printsipial farqi	grafik interfeysi va bir nechta ilovalar bilan birgalikda ishlash	hisoblashlar ishonchliligi	dialogli ish rejimi	Komanda tili yo'qligi
Quyidagi tariflardan qay biri operatsion tizimning modullik printsipiga mos keladi	OT asosiy tarkibiy qismlarini, mustaqil, alohida qismlar modullarga bo'linishi	Aniq resurslardan alohida bo'lib, abstraktsiyalanis hi	ot ni boshqa apparat platformaga ko'chish osonligi	boshqa tizimlarga yozilgan dasturlarni bajara olish xususiyati
Modullilik printsipi asosida qurilgan OT larda dastur	aloxida mustaqil bo'laklardan iborat bo'ladi	bitta monolit bo'lakdan	mustaqil bo'lmagan boglangan bo'laklardan iborat bo'ladi	bir techta sathdan iborat bo'ladi
Yechiladigan masala va hisoblash tizimining konfiguratsiyasida kelib chiqqan holda, ot ni sozlashga imkon beradigan ot yadrosini arxitekturasini tashkil etish	OT ni generatsiya qilish printsipi deyiladi	modullilik printsipi	standart xolatlar printsipi	chastota printsipi
OT larinng rivojlanishi birinchi davriga quyidagi xususiyatlarning qaysi punktda ko'rsatilganlari xos (1945-1955y)	hisoblash tizimi, operatsion tizimi mavjud emas; bir guruh mutaxassislar ham ht larni loyihalashda, ekspluotatsiya qilishda va dasturlashda qatanashadilar; faqat	birinchi kompliyator versiyalari yuzaga keldi	OT boshlangich versiyalari yuzaga keldi	hisoblash jarayonini boshqarish avtomatlashtiril di

	matematik va xizmatchi dasturlar kutubxonasi mavjud
OT ni qurish asosiy printsiplaridan biri bu modullilik printsipidir. Bu printsip modullilikka qaysi ta`rif mos keladi:	OT asosiy tarkibiy qismlarini, mustaqil, alohida qismlar modullarga bo'linishi	aniq resurslardan alohida bo'lib, abstraktsiyalanis h	OT ni boshqa apparat platformaga ko'chish osonligi	boshqa tizimlarga yozilgan dasturlarni bajara olish xususiyati
Aynan bir amalni, xar xil vositalar yordamida bajarish, bu	funktsional ortiqchalik printsipi deyiladi	standart xolatlar printsipi deyiladi	generatsiya printsipi deyiladi	modullilik printsipi deyiladi
Dastur algoritmlarda, ishlov beriladigan massivlarda amal va kattaliklardan foydalanish chastotasiga qarab, funktsiyalarni ajratishga asoslangan printsip	chastota printsipi	modullilik printsipi	xavfsizlik printsipi	generatsiya printsipi
OT larni o'rnatish dasturi foydalanuvchiga tizim konfiguratsiyasin o'zi tanlaydigan o'rnatish stsenariysi quyidagicha ataladi.	foydalanuvchi	ixcham (kompakt	Tipik	mobil komp yuterlar uchun
Klient-server modelining ustunligi nimada	taqsimlangan tizimlarga qulay moslashadi	imtiyozli rejimda ishlaydi	eksplutatsiya xossallari samarali ishlaydi	bir xil tizimlarda samarali ishlaydi
Modullilik printsipi asosida tuzilgan OT larda ixtiyoriy modulni	ixtiyoriy boshqa modulga, mos interfeys mavjud bo'lsa almashtirish mumkin	imtiyozli modullarga almashtirish mumkin	hech qanday modulga almashtirish mumkin emas	boshqa interfeysga almashtirish
Foydalanuvchi tizim bilan ishlayotgan vaqtda, u o'rnatadigan parametrlarni qisqartirish, parametrlarni o'rnatish vaqtini tejashga imkon beradigan printsip	standart xolatlar (po umolchaniyu) printsipi	chastota printsipi	generatsiya printsipi	funktsional tanlanish printsipi
Ko'p sathli tizim bu:	N ta sath (qatlam)dan iborat bo'lib, ular orasida bog‘lanish juda yaxshi yo'lga qo'yilgan	tizim katta dasturdan iborat bo'lib, tarkibiy qismlari mustaqil emas	tarkibiy qismlari mustaqil modullardan iborat tizim	tarkibiy qismlarga ega bo'lmagan yaxlit tizim

Birinchi ko'p satxli tizimlarda nechta satx bo'lgan	6 ta	3 ta	4 ta	5 ta
Ko'p satxli tizimlar kamchiligi	biror satx olib tashlansa, satxlar orasida boglanishni yangidan tuzish kerak	satxlarni boglab bo'lmaydi	otni yangidan tuzish kerak	biror satx olib tashlansa, yangi sath tuzish kerak bo'ladi
Operatsion qobiqlar	operatsion tizim ishini boshqarish qulayligini oshiradigan qo'shimcha dasturdir	operatsion tizim himoyasini oshiradi	operatsion tizim ishini kuzatadi	kiritish-chiqaris hni boshqaradi
Ko'p satxli tizimlar satxlari orasida boglanish quyidagicha bo'lgan	har bir satx o'zidan yuqori va past sath bilan boglangan	hamma satxlar bir-biri bilan boglangan	hamma satxlar faqat eng yuqori satx bilan boglangan (protsessorni taqsimlash va ko'p masalaning satxi-0 chi satx bilan)	faqat o'zidan yuqori sath bilan qoplangan
Monolit OT larda tuzilishi	2 ta bo'lakdan iborat (bosh dastur va protseduralar)	3 ta satxdan iborat (bosh dastur, protsedura va servis dasturlari)	6 ta satxdan iborat (ko'p satxli dastur)	5 ta satxdan iborat
Hamma qismlari bitta dastur tarkibiga kirib, ma`lumotlarning umumiy strukturalaridan foydalanadigan va bir-biri bilan bevosita protseduralarni chaqirish bilan bog‘lanuvchi yaxlit tuzilishga ega bo'lgan tizim:	monolit tizim	ko'p sathli tizim	makroyadroli tizim	mikroyadroli tizim
Monolit operatsion tizimlar	operatsion tizimlar hamma qismlari o'zaro mustaxkam boglangan u yoki bu qismni o'zgartirish mumkin emas	bir nechta mustaqil modullardan iborat	u yoki bu qismni o'zgartirish mumkin	biror qismini olib tashlash mumkin
Mikroyadroli OT larda mikroyadroda quyidagi funktsiyalar joylashgan	minimal zaruriy funktsiyalar	ot ni yuklash funktsiyalari	xotirani taqsimlash funktsiyalari	kiritish-chiqaris h funktsiyalari

Operatsion tizim resurslarni samarali boshqarishi uchun	resurslarni rejalashtirish va resurs xolatini kuzatishi zarur	dasturlarni boshqarishi	qurilmalarni boshqarish	resurslarni taqsimlashi
Resurs mavjudligi, xaqiqiyligiga qarab	fizik va virtual	moslanuvchan va qat`iy	sun`iy va xaqiqiy	vaqtinchalik va doimiy
Iste`mol qilinadigan va iste`molchi uchun ma`lum qiymatga ega bo'lgan ob`ekt	resurs deyiladi	dastur vositasi deyiladi	apparat vositasi deyiladi	printsip deyiladi
Resurslarni ajratilishi va bo'shashi bilan bogliq amallar	ko'p martalik amallar	bir martalik amallar	jarayon prioritetini o'zgartiruvchi amallar	tayyor holatga o'tkazuvchi amallar
Operatsion tizim resurslarni boshqaruvchi sifatida	resurslarni rejalashtiradi (kimga, qachon va qancha) va resurslarni kuzatadi (bo'sh yoki band)	resurslarni to'gridan-to'gri taqsimlaydi	resurslarni rejalashtiradi	resurslarni kuzatadi
Matn redaktori Word bu	amaliy dasturiy ta`minotga kiradi	xizmatchi dasturiy ta`minotga kiradi	asos dasturiy ta`minotga kiradi	tizimli dasturiy ta`minotga kiradi
Jarayon vaqt kvanti tugaganda	jarayon tayyor holatga o'tadi	jarayon tugatiladi	jarayon kutish xolatiga o'tadi	jarayon uziladi
Jarayonni rejalashtirish darajalari	uzoq muddatli, o'rta muddatli va qisqa muddatli	cheksiz va chekli muddatli	aniq va aniq emas muddatli	faqat uzoq muddatli
Energiya manbasiga bogliq xotira	tezkor xotira deyiladi	doimiy xotira deyiladi	ikkilamchi xotira deyiladi	asosiy xotira deyiladi
Xotira ierarxiyasi bo'yicha, eng qimmat tezkor va qimmat xotira	protsessor registrlari	elektron disklar	asosiy xotira	tashqi xotira
Tizimda paydo bo'lgan har bir yangi jarayon	tayyor xolatga o'tadi	kutish holatiga o'tadi	bajarilish holatiga o'tadi	to'xtatiladi
Kutish holatidagi jarayonlar xodisa ro'y bergandan so'ng	bajarilish holatiga o'tadi	kutish holatiga o'tadi	tugatiladi	tayor holatga o'tadi

1.