«fazoda dekart koordinatalar sistemasi mavzusini o’qitishda interfaol usullar»
Yüklə 1,27 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Adabiyotlar tahlili.
[1] maqolada oliy o‘quv yurtlarida oliy matematika fanini o‘qitishda zamonaviy ta’limning interfaol usullaridan biri bo‘lgan “Kichik guruhlarda ishlash metodikasi”dan foydalanish bo‘yicha fikr-mulohazalar bayon etilgan. Bu metodning tuzilishi va qo‘llanilishi “Matritsalar va ular ustida amallar” mavzusini o‘qitish misolida bayon etilgan. Shuningdek, matritsalar nazariyasining ilmiy yangiligi ko‘rib chiqilgan, bu mavzuning boshqa fanlar uchun dolzarbligini asoslash uchun ishlatilishi ko‘rsatib berilgan. Usulni qo‘llashning afzalliklari va kamchiliklari ham muhokama qilingan. [2] maqola matematika darslarida buyuk allomalar merosidan foydalanish muammolarini o‘rganishga bag‘ishlangan. Zamonaviy maktablarda matematika darslarining turli shakllarini tashkil etishda buyuk ajdodlarimizning boy merosidan foydalanish bo‘yicha tavsiyalar berilgan. Al-Xorazmiy, Umar Xayyom, Al-Farg‘oniy asarlaridan misollar keltirilib, ular faoliyati haqida ma’lumotlar keltirilgan. Beruniy, Umar Xayyom, At-Tusiy asarlaridan foydalanish va ularning hisoblash ishlaridan geometriya fanini o‘qitishda foydalanish haqida ham ma’lumotlar berilgan. [3] maqolada bir qator nazariy va mantiqiy asoslarni beradi, ularsiz ko‘rsatkichli tenglamalar va tengsizliklarni to‘g‘ri yechish mumkin emasligi qayd qilingan. Ko‘rsatkichli tenglamalar va tengsizliklarning tipik variantlari, shuningdek, bunday muammolarni hal qilish bo‘yicha ko‘rsatmalar berilgan. Bunday tenglamalar va tengsizliklarni to‘g‘ri o‘zgartirish va hal qilish imkonini beradigan foydali uslubiy maslahatlar bilan birga ko‘plab muammolarning yechimlari ko‘rsatilgan. Muayyan tenglamani (tengsizlikni) yechish uchun zarur bo‘lgan minimal nazariy bilimlar berilgan. [4] maqolada kombinatorika chekli to’plam elementlaridan hosil qilish mumkin bo‘lgan har xil turdagi birikmalar bilan shug‘ullanishi aytib o‘tilgan. Hayotimizda ko‘pincha bir nechta turli xil yechimlarga ega bo‘lgan masalalar mavjud va bizning oldimizda yechimlarning barcha mumkin bo‘lgan hollarini ko‘rib chiqish muammosi turishi qayd qilingan. Bunda barcha mumkin bo‘lgan takrorlanmaydigan hollar ko‘rib chiqiladi va masalani yechishning qulay usulini topish kerakligi eslatib o‘tilgan. 563 [5] matematika fanini o‘rganish davomida ta’lim oluvchilarda ijodiy aktivlikni tarbiyalash jarayoni zamonaviy maktab matematika o‘qituvchilari oldida turgan dolzarb muammolarni bartaraf etish masalalari ko‘rib chiqilgan. O‘quvchilarda tarbiya va matematik qobiliyatlarni rivojlantirishda muhim vositalardan biri bu masalalar ekanligini inobatga olib, maqolada matematika fani olimpiadalarida tayyorlash bo‘yicha uslubiy ko‘rsatmalar, darslarni interaktiv metodlar yordamida tashkil etishga doir ba’zi namunalar keltirilgan. [6] maqola 3 qismdan iborat bo‘lib, o‘rta arifmetik va o‘rta geometrik qiymatlar bilan bog‘liq tengsizliklar muhokama qilingan. e sonining ta’rifi va u bilan bog‘liq tengsizliklar keltirilgan. Bunda monoton o‘suvchi va chegaralangan ketma- ketliklarning xossalaridan foydalanilgan. Shuningdek, limitlarni hisoblashda tengsizliklarning ba’zi tatbiqlari bayon qilingan. [7] maqolada algebraik ifodalarni qo‘shish, ayirish va ko‘paytirishni interfaol usullarni qo‘llash orqali o‘rgatish usullari berilgan. Ikkinchi darajali tenglamalar va ularni yechish metodlari, ularning geometrik tasviri, kvadrat tenglamalarga keltiriladigan masalalarni yechish bayon etilgan. G‘iyosiddin Abulfath Umar ibn Ibrohim Xayyomning fan sohasiga qo‘shgan hissasi haqida ma’lumotlar keltirilgan. [8] maqolada to‘garakning doimiy a’zolari soni va to‘garak mashg‘ulotlari tashkil qilish yo‘llari haqida tavsiyalar berilgan. Parallel sinf o‘quvchilari uchun to‘garaklar tashkil etilishi natijalari, mashg‘ulotlar davomiyligi haqida fikrlar qayd qilingan. Mashhur Eyler formulasining ajoyib tatbiqi bayon qilingan. Mukammal sonlar va sonning butun qismi hamda uning xossalari haqida ma’lumotlar keltirilgan. [9] maqolada matematika fanidan o‘quv mashg‘ulotlarini samarali tashkil etish bo‘yicha ayrim metodik tavsiyalar keltirilgan. Funksional analiz fanining “Chiziqli operatorning spektri va rezolventasi” mavzusini o‘qitishda ayrim interfaol usullarning qo‘llanilishi tadqiq qilingan. [10-50] maqolalar ta’lim muassasalarida matematika fanlarini interfaol usullar va ta’lim texnologiyalaridan foydalanib o‘qitish metodikasiga bag‘ishlangan. Qo‘llanilgan medodlarning tavsifi, ularning yutuq va kamchiliklari ochib berilgan hamda mavzuga mos metodlarni tanlash orqali asoslab berilgan. |