FƏnn sillabusu
Yüklə 70,18 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
1
BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ FƏNN SİLLABUSU Təsdiq edirəm prof.S.R.Hacıyeva (kafedra müdiri) 14 .02. 2016 il
Fakültə: Ekologiya və torpaqşünaslıq
Fənn haqqında məlumat Fənnin adı: Su, hava və torpaqda zəhərli maddələrin təyini Tədris yükü (saat) cəmi: 30 mühazirə 30 saat məşğələ Tədris ili 2014 Semestr VII Bölmə azərb. Kredit sayı (hər 30 saata 1 kredit) 1,5
Məsləhət günləri və saatları: E-mail ünvanı: ahuseyinli@yahoo.com İş telefonu: 050 543 33 25 I. Tələb olunan dərsliklər və dərs vəsaitləri: Əsas: 1. Əliyeva R.Ə., Hacıyeva S.R., Hüseyinli A.Q. Ətraf mühit kimyası. Bakı 2013, 280 s. 2. Bokris O.M. Ximiya okrujayuşey sredı. M.Ximiya, 1982, 670 s.
Kursun q ı sa t ə sviri:
Azərbaycan Respublikası, sənayenin yüksək dərəcədə istifadə edildiyi bölgələrdən biri kimi səciyələnir. Respublikamızın ərazisi 7 dövlətin ahətəsində yerləşdiyindən, bu dövlətlərin beşinin neft-qaz sənaye ölkəsi olmasına görə, regionun ekologiyasının ürəkaçan olması haqqında tələbələrə izah etmək. Bununla əlaqədar olaraq regionda o cümlədən respublikamızda ekoloji tarazliğin pozulmasina zəmin yaradan obyektiv amilləri və bütün biosferi əhatə edən ekoloji vəziyyətin gərginləşməsinə səbəb olan subyektiv amilləri də nəzərdən keçirməsini izah etmək. Xəzər dənizi neft və qaz ehtiyatlarına görə dünyada ilkin yerlərdən birinə sahibdir. Təkcə Azərbaycan sektorunda karbohidrogen ehtiyatı 10 milyard tondan çox olmasını izah etmək. Xəzər dənizinin əsas çirklənmə mənbəyi onun hövzəsində, sahillərində və akvatoriyalarında yerləşən şəhərlərin və sənaye onbeyktlərinin çirkab suları, dəniz nəqliyyatından və neft mədənlərindən daxil olan müxtəlif çirkləndiricilər və atmosfer və su vasitəsilə çirkli maddələrin gəlməsidir. Yuxarıda qeyd edilənlərin regionun ekologiyasına neqativ təsir göstərməsini izah etmək. Kursun m ə qs ə di: Tələbələr bu kursu mənimsəməklə su, hava və torpaqda olan, o cümlədən neft və neft- kimya sənayeləri tərəfindən ətraf mühitə atılan toksiki və kansoregen maddələr litosfer, hidrosfer və atmosferin çirklənməsinə səbəb olur. Bunun nəticəsində bəzi toksiki maddələrin insan orqanizmasına verdiyi zərərlər bilinməkdədir. Əkin sahələrində torpağın, 2
suyun, havanın ilkin analizlərinin aparılmasını tələbələrə öyrətdikdən sonra, tələbələrdə su, hava və torpağın çirklənmələri haqqında bilgi olacaqdır. Fənnin təqvim planı: Həftə Mövzunun adı və qısa icmalı Müha. Lab. Saat Tarix
1
Su, hava və torpağın zəhərli maddələrlə çirklənmə mənbələri Ətraf mühitə atılan sənaye və məişət tullantılarının suyu, havanı və torpağı müxtəlif zəhərli maddələr və qazlarla çirklənməsini və onların canlı orqanizmalara təsirini tələbələrə izah etmək.
2 17.02.16
2
Tullantı suların təmizlənməsində müasir metodların istifadəsi Tullantı suların təmizlənməsində fiziki- kimyəvi və bioloji təmizlənmə metodlarını, absorbsiya və iondəyişmə metodlarını, aerob təmizlənmə metodlarını tələbələrə izah etmək.
Müh.
2
24.03.16
3 Mövzu 3. Ətraf mühitdə zəhərli maddələrin təyini Suda, havada və torpaqda toplanan və orqanizmə mənfi təsir göstərən zəhərli maddələrin növlərinin və miqdarının təyin edilmə metodlarını tələbələrə izah etmək.
2 02.03.16
4
Tullantı suların neft və digər çirkləndirici maddələrdən təmizlənməsi Neft və digər çirkləndirici maddələrlə çirklənmə nəticəsində alınan sənaye və məişət tullantı sullarının müasir və klassik metodlarla təmizlənməsini tələbələrə izah etmək. tələbələrə izah etmək.
Müh.
2 09.03.16
5
Tullantıların azaldılması metodları Ətraf mühitin müxtəlif komponentlərində toplanan tullantıların istehsalının azaldılması, istehsalatda təmiz və effektiv metodlardan istifadəyə başlanmasını tələbələrə izah etmək.
Müh.
2 16.03.16
3
6
Su, hava və torpağın çirklənməsinin əsas mənbələri Su, hava və torpağın çirklənmə mənbələri region ölkələrinin sənaye və məişət tullantıları ilə yaranmasını tələbələrə izah etmək.
2 23.03.16
7
Mövzu 7. Kimyəvi gübrələrdən istifadə edilməsi problemləri Torpağın münbitliyini saxlamaq və məhsuldarlığı yüksəltmək üçün istifadə edilən gübrələrin yaratdığı problemləri tələbələrə izah etmək.
Müh.
2 30.03.16
8
Torpaqda toksiki maddələrin təyini metodları Torpaqların kimyəvi maddələrlə, o cümlədən peptisid və neft məhsulları ilə çirklənmə mənbələrini, torpaqda yaranan ekoloji pozuntular və onların təyini metodlarını tələbələrə izah etmək.
2 06.04.16
9
Torpağın tərkibində olan kanserogen maddələrin analizi Torpağın tərkibi, torpağa müxtəlif mənbələrdən atılan zərərli maddələrin və pollutantların müəyyənləşdirilməsi, torpaqdan nümunə götürülərək analiz olunması haqqında tələbələrə məlumat vermək.
Müh.
2 13.04.16
10
Mövzu 10. Radioaktiv maddələrdən istifadənin ekoloji problemləri Radioaktiv maddələr haqqında anlayış, təbii və süni radioaktiv maddələr və onların mənbəyi, radioaktiv çirklənmə və canlılara təsir mexanizmlərini tələbələrə izah etmək.
Müh.
2 20.04.16
11
Mövzu 11. DYM-nin atmosferə atılan zəhərli maddələrin
Müh.
2 27.04.16
4
Daxili yanma mühərrikləri yanacaqlarının yanma məhsulları ilə atmosferin çirklənməsində nəqliyyatın rolu, işlənmiş qazların kimyəvi tərkibi və onların mühərrikin tipindən asılı olması, işlənmiş qazların bərk hissəcikləri və çirklənmənin dərəcəsinin azaltma yollarını, zərərli maddələrin azaldılma üsullarını tələbələrə izah etmək.
12 Mövzu 12. Tullantı sularının fiziki-kimyəvi təmizlənmə üsulları Tullantı suları və onların yaranma mənbələri haqqında məlumat, tullantı sularının müxtəlif metodlarla təmizlənməsinin təsnifatı, fiziki- kimyəvi təmizlənmə metodları haqqında tələbələrə məlumat vermək.
2 04.05.16
13
Mövzu 13. Neft emalı zavodlarının atdığı zərərli qazlar və tullantılar Neft emalı müəssisələrinin iş prinsipi, yanacağın istifadəsindən asılı olaraq ətraf mühitə buraxdığı tullantı qazlarının təsnifatı, qazların təmizlənmə və tutulma üsulları haqqında tələbələrə məlumat vermək.
Müh.
2 11.05.16
14
Mövzu 14. Suda polidispers sistemlərin parçalanması və çökməsi prosesi Suda çirkləndirici maddələr və onların mənbələri haqqında məlumat, su çirkləndiricilərinin təsnifatı, çirkləndirici maddələrin insan orqanizminə və digər canlılara təsiri, polidispers sistemlərin parçalanması və çökməsi haqqında məlumat vermək.
Müh.
2 18.05.16
15
Mövzu 15. Neft emalı sənayesindən ətraf mühitə atılan zərərli qazlar və tullantılar
Müh.
2 25.05.16
5
Neft emalı zavodlarının ətraf mühitə atdığı zərərli tullantıların ətraf mühitə verdiyi mənfi təsirlər və onların tullantısız və ya az tullantılı texnologiya ilə əvəz edilməsini tələbələrə izah etmək.
1 Iş NO 1. Laboratoriya ilə tanışlıq. Ətraf mühit obyektlərindən nümunələrin götürülməsi
lab. 2
17.02.16
2
Ətraf mühit nümunələrinin analizi.
Lab.
2
02.03.16
3
Müasir texnologiya ilə tullantı sularının təmizlənməsində ekoloji problemlər
Lab. 2
16.03.16
4
Daxili yanma mühərriklərinin işlənmiş qazlarının azaldılma medodları
Lab. 2
30.03.16
5
Ətraf mühit nümunələrində neft məhsulları və təhlükəli maddələrin təyini
Lab. 2
13.04.16
6
DYM-nin tüstü qazlarında zərərli maddələrinin təyini
Lab. 2
27.04.16
7
Torpaqda ağır metalların, nitrit və nitratların təyini
Lab. 2
11.05.16
8
Iş NO 8. Torpağın neft məhsulları ilə çirklənməsi. Kollekvium
Lab. 1
25.05.16
İmtahanın keçirilməsi forması -yazılı, şifahi, dialoq və ya test. II. Semestr ərzində qiymətləndirmə və bal bölgüsü: Balların maksimum miqdarı – 100 bal. A) Semestr ə rzind ə toplanan maksimum bal – 50 (imtahana keçid bal – 17) Dərsə davamiyyətə görə 10 bal Mühazirə mətnlərinin tərtibatına görə - Tələbələrin sərbəst işinə (referat, prezentasiya, tədqiqat işi və s.) görə Qeyd: Plagiat halları qəti qadağandır! Sərbəst işlə əlaqədar bütün tapşırıqların qısa təsviri, təqdim olunma şərtləri, vaxtı və qiymətləndirmə 10 bal
6
üsulu dəqiq göstərilir. Seminar (məşğələ) və ya laboratoriya dərslərinin nəticələrinə görə (eyni fəndən həm seminar (məşğələ), həm də laboratoriya dərsləri nəzərdə tutulduğu halda onların hər birinə 10 bal ayrılır). 20 bal
Kurs işinin hazırlanmasına və müdafiəsinə görə (fənn üzrə kurs işi (layihəsi) nəzərdə tutulmayıbsa, ona ayrılan 10 bal seminar (məşğələ) və ya laboratoriya dərslərinə əlavə olunur). 10 bal
B) Semestr imtahan ı n ə tic ə sin ə g ö r ə - maksimum 50 bal Hər biletdə – 5 sual, hər suala – 10 bal verilir Qeyd: Tələbənin imtahandan topladığı balın miqdarı 17-dən az olmamalıdır. C) Semestr n ə tic ə sin ə g ö r ə qiym ə tl ə ndirm ə (imtahan v ə imtahana q ə d ə r toplanan ballar ə sas ı nda): 91 – 100 bal əla A 81 – 90 bal çox yaxşı B 71 – 80 bal yaxşı C 61 – 70 bal kafi D 51 – 60 bal qənaətbəxş E 51 baldan aşağı qeyri-kafi F Müəllim: Dosent Hüseyinli A.Q. Yüklə 70,18 Kb. Dostları ilə paylaş:
|