FəNN: vergiLƏr və vergitutma mühaziRƏ MÜƏLLİMİ: İ. E. D. M. C. HÜseynov

KitabYurdu.az 
58

---

Səyyar 
vergi  yoxlamasına  hazırlıq 
mərhələsi  yoxlama 
proqramının  tərtib  edilməsi  ilə  başa  çatır.  Yoxlamanın  aparılması 
proqramı  qarşıdakı  yoxlamanın  gedişində  aydınlaşdırılmalı  olan 
məsələlərin siyahısıdır. 
Bir qayda olaraq kompleks yoxlama proqramına aşağıdakılar daxil 
edilirlər: 
-  mühasibat  uçotu  sənədlərində  və  hesabatlarda  satışdan  daxil 
olan  vəsaitin  əks  olunmasının  tamlığı  və  düzgünlüyünün 
yoxlanılması; 
-  məhsul  istehsalı  və  satışına  çəkilən  faktiki  xərclərin  mühasibat 
uçotu sənədlərində əks etdirilməsinin düzgünlüyü və tamlığının 
yoxlanılması; 
-  qiymətli kağızlarla əməliyyatların sənədlərində əks olunmasının 
düzgünlüyünün yoxlanılması; 
-  əsa  vəsaitlərin  və  digər  aktivlərin  satışından  əldə  olunan 
mənfəətin 
(zərərin) 
mühasibat 
uçotu 
sənədlərində 
və 
hesabatlarda əks olunmasının düzgünlüyünün yoxlanılması; 
-  satışdankənar  əməliyyatlarla  bağlı  gəlir  və  xərclərin  mühasibat 
sənədlərində  və  hesabatlarda  əks  olunmasının  düzgünlüyünün 
yoxlanılması; 
-  məcmu  mənfəətin  həcmin  düzgün  müəyyənləşdirilməsinin 
yoxlanılması; 
-  ƏDV – nin hesablanmasının və büdcəyə vaxtında ödənilməsinin 
düzgünlüyünün yoxlanılması; 
-  əmlak vergisinin düzgün hesablanmasının yoxlanılması; 
-  müəssisənin  ödəyicisi 
olduğu  digər  vergilərin  düzgün 
hesablanmasının və büdcəyə ödənilməsinin yoxlanılması; 
-  vergi  güzəştlərindən  istifadə  edilibsə,  buna  müəssisənin 
hüququnun olub-olmamasının yoxlanılması; 
-  nağd  pul  vəsaitlərindən  istifadə  ilə  bağlı  hesablamaların 
aparılmasının yoxlanılması; 
-  əgər  fəaliyyət  üçün  lisenziya  tələb  olunursa,  lisenziyanın  olub-
olmamasının yoxlanılması və s. 
Yoxlanılan  təşkilatın  fəaliyyətinin  xüsusiyyətlərindən  asılı  olaraq 
yoxlama proqramına digər məsələlər də daxil edilə bilər. 
Səyyar  vergi  yoxlaması  vergi  orqanın  qərarıan  əsasən  həyata 
keçirilir.  Növbəti  səyyar  vergi  yoxlaması  keçirildikdə,  vergi  orqanı 
tərəfindən  vergi  ödəyicisinə  vergi  yoxlamasının  başlanmasından  azı  15