FəNNİN ŞİFRƏSİ İF-2427y FƏNNİn adi “FİZİkanin əsaslari” P. e d., professor N. Səfərov


Dalğa tənliyinə t və x-ə görə simmetrik şəkil verməkdən ötrü dalğa ədədi (k) anlayışından istifadə edək



Yüklə 1,26 Mb.
səhifə4/7
tarix19.05.2023
ölçüsü1,26 Mb.
#118116
1   2   3   4   5   6   7
532a FƏ 10

Dalğa tənliyinə t və x-ə görə simmetrik şəkil verməkdən ötrü dalğa ədədi (k) anlayışından istifadə edək


kimi təyin olunur. Dalğa ədədi 2 metr uzunluğundakı dalğaların sayıdır. Bunu nəzərə alsaq, dalğanın faza sürətini
müstəvi dalğa funksiyası

2. Qaçan dalğalar. Müstəvi dalğa funksiyası. Faza sürəti. Sferik dalğa funksiyası.

rəqsin başlanğıc fazasıdır. Koordinat başlanğıcından x1 və x2 məsafələrində olan iki nöqtə üçün fazalar fərqi


olur. Buradan görünür ki, x= olan, iki nöqtə
fazalar fərqinə malikdir, yəni belə nöqtələr eyni fazada rəqs edir. Bir-birindən qədər aralı olan iki
nöqtənin fazalar fərqi qədər olur. Belə nöqtələr əks fazada rəqs edirlər, yəni bir nöqtə yuxarı
qalxdıqda, digər nöqtə aşağı enir. Əgər dalğa sferik səthə malikdirsə onun tənliyi
sferik dalğa funksiyası

2. Qaçan dalğalar. Müstəvi dalğa funksiyası. Faza sürəti. Sferik dalğa funksiyası.

3. Dalğa tənliyi. Qrup sürəti. Mexaniki dalğanın enerjisi.

  • Dalğa tənliyini

şəklində yaza bilərik. Burada operatoru
kimi təyin olunur. Bu tənliyin həllini
şəklində axtarmaq olar.
Reley göstərmişdir ki, faza sürəti anlayışı ilə yanaşı qrup sürəti anlayışı da mövcuddur. Qrup sürəti dedikdə ayrı-ayrı monoxromatik dalğalardan ibarət mürəkkəb dalğa qrupunun yayılma sürəti başa düşülür.

3. Dalğa tənliyi. Qrup sürəti. Mexaniki dalğanın enerjisi.

  • Faza və qrup sürətləri arasında

kimi əlaqə vardır. Bu Reley düsturu adlanır. Reley düsturundan göründüyü kimi
Göründüyü kimi, faza və qrup sürətləri arasındakı fərq dispersiyadan asılıdır. Dispersiya böyuk olduqca bu fərq də böyuk olur.

3. Dalğa tənliyi. Qrup sürəti. Mexaniki dalğanın enerjisi.

Mühitdə dalğa yayılarkən mühit deformasiya olunur və onun hissəcikləri rəqsə gələrək müəyyən sürətlə tarazlıq vəziyyəti ətrafında dövri hərəkət edir. Bu baxımdan mühitin dalğa yayılan hissəsi əlavə enerjiyə malik olur. Mühitin əldə etdiyi əlavə enerji həmin mühitdə yayılan elastiki dalğanın enerjisi ilə elastik deformasiyaya uğramış mühitin potensial enerjiləri cəminə bərabərdir. Müəyyən sürətilə yayılan müstəvi dalğanın tənliyinin


olduğunu bilərək müstəvi mexaniki dalğanın enerjisini hesablayaq. Dalğa yayılan mühitdə elementar V həcmi götürək ki, o həcmin bütün nöqtələrində hissəciklərin sürətini və rəqsi hərəkətinin kinetik enerjisini təyin edək. Rəqsin yayılma sürəti
olduğundan dalğanın kinetik enerjisi üçün

Yüklə 1,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin