FəNNİN ŞİFRƏSİ İF-2427y FƏNNİn adi “FİZİkanin əsaslari” P. e d., professor N. Səfərov


Dalğa prosesləri. Elastiklik dalğaları. Harmonik elastiklik dalğaları



Yüklə 1,26 Mb.
səhifə3/7
tarix19.05.2023
ölçüsü1,26 Mb.
#118116
1   2   3   4   5   6   7
532a FƏ 10

1. Dalğa prosesləri. Elastiklik dalğaları. Harmonik elastiklik dalğaları

1. Dalğa prosesləri. Elastiklik dalğaları. Harmonik elastiklik dalğaları

2. Qaçan dalğalar. Müstəvi dalğa funksiyası. Faza sürəti. Sferik dalğa funksiyası.

Dalğa, rəqsin mühitdə yayılma prosesi olduğundan, onun yayıldığı düz xətt üzərindəki hər bir nöqtənin verilmiş anda tarazlıq vəziyyətindən meylini müəyyən etsək, dalğanı analitik olaraq təsvir etmək olar. Bu məsələnin həllini mühitdə yayılan müstəvi eninə dalğa üçün həll edək (uzununa dalğa üçün də bu həll eyni olacaqdır). Eninə dalğa yayılarkən, mühit hissəcikləri yayılma istiqamətinə perpendikulyar müstəvilər üzrə rəqs edirlər. Mühitin hər bir nöqtəsində baş verən rəqslər harmonikdirsə, belə rəqslərin mühitdə yayılması nəticəsində yaranan dalğa müstəvi dalğa olacaqdır


Fərz edək ki, dalğa x oxu boyunca yayılır (şəkil). Dalğanın yerdəyişməsinin qiyməti onun fəzadakı koordinatlarından (x,y,z) və zamandan (t) asılılığını müəyyən edən tənliyə dalğa funksiyası deyilir
funksiyası həm koordinatların, həm də zamanın periodik funksiyasıdır. Rəqsin harmonik olduğunu qəbul edərək funksiyasının analitik şəklini müəyyən edək. Sadəlik üçün rəqsin x oxu
boyunca yayıldığını qəbul edək. Onda dalğa səthi x oxuna perpendikulyar olacaqdır. Rəqsin O nöqtəsində başladığını qəbul edək. Bu nöqtədə rəqsin tənliyi

2. Qaçan dalğalar. Müstəvi dalğa funksiyası. Faza sürəti. Sferik dalğa funksiyası.


kimi olduğunu qəbul edək.
Burada A – rəqsin amplitudu, – dairəvi tezlik, t –rəqsin başladığı andan hesablanan
zamandır. Ox oxu üzərindəki C nöqtəsinə, O nöqtəsində başlayan rəqslər
müddətindən sonra çatır. Burada dalğanın faza sürətidir. Deməli, C nöqtəsinin rəqsi qədər gec başlayır. Ox oxu istiqamətində rəqslər sönməyən olarsa, onda C nöqtəsində də rəqs həmin amplitud və həmin tezliklə baş verər. Onda dalğanın yerdəyişməsi
müstəvi dalğa funksiyası

2. Qaçan dalğalar. Müstəvi dalğa funksiyası. Faza sürəti. Sferik dalğa funksiyası.


Yüklə 1,26 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin