Fərhad Əhmədov prokariotlar

OBLİQAT ANAEROBLAR
 Ancaq oksigensiz mühitdə yaşayirlar
 Anaeroblarda katalaza fermenti olmur
 Obliqat anaeroblar 2 qrupa bölünür
1) Ciddi anaeroblar-bunlara molekulyar oksigen məhvedici təsir edir
2) Aerotolerant anaeroblar—enerji almaq üçün oskigendən istifadə etməsələrdə ,oksigenli 
atmosferdə yaşaya bilirlər (süd turşusu bakteriyalari)
FAKULTATİV ANAEROBLAR
 Həm oksigenli həmdə oksigensiz mühitdə yaşayirlar
 Superoksiddismutaza fermentləri olur
 SOD-superoksiddismutaza fermenti—aerob və aerotolerant anaeroblarda superoksid 
ionunun toplanmasina mane olur
 Katalaza fermenti-hidrogen peroksidi oksigen və suya parçalayir
 Anaeroblarda katalaza fermenti olmadiginda onlar oksigenli tənəffüs nəticəsində əmələ 
gəlmiş hidrogen peroksidi parçalaya bilmir və sonuncunun təsirindən məhv olurlar
 Aerotolerant olan süd turşusu bakteriyalari da katalaza fermentinə malik deyillər,lakin 
buna baxmayaraq onlarda Peroksidaza fermenti vardir ki bu da hidrogen peroksidin 
toplanmasinin qarşisini alir
MİKROORQANİZMLƏRİN PİQMENTLƏRİ
 Piqmentlər—mikroblari ultrabənövşəyi şüalardan müdafiə edir
 İdentifikasiyada istifadə edilir
1) Karotinoid piqmentlər

Mikobakteriyalarda,Aktinomisetlərdə və Sarsinlərdə
2) Xinon təbiətli piqmentlər

Mikobakteriyalar əmələ gətirir
3) Melanin təbiətli piqmentlər

Bacteroides-lər əmələ gətirir
4) Pirrol təbiətli piqmentlər

Serratia marcescens əmələ gətirir
5) Fenazin təbiətli piqmentlər

Göy-yaşil irin çöplərinin əmələ gətirdiyi-Piosin piqmenti

---

MİKROORQANİZMLƏRİN ÇOXALMASİ
 Bakteriyalar sadə-2 yə bölünmə (binar) yolla çoxalirlar
 Helikaza (DNT-topoizomeraza) fermenti DNT-in qoşa spiralini bir birindən ayirir
 DNT-polimeraza fermentinin təsirindən komplementarliq prinsipi üzrə yeni DNT zənciri sintez 
olunur,DNT-in sintezin kataliz edir
 Restriktaza fermenti—DNT-ni fraqmentlərə parçalayir-restriktlərə, 2sapli DNT nukleotidlərin 
spesifik ardicilligin müəyyən edir
 Endonukleaza—hüceyrəyə xaricdən daxil olan DNT-ni parçalayir
 DNT-liqaza—restriktləri birləşdirir
 Replikon—DNT parçalaridir
 İzomorf bölünmə- bölünmə prosesində əmələ gəlmiş qiz hüceyrələrin ölçüləri eyni olur
 Heteromorf bölünmə -- ölçüləri müxtəlif olur
 Generasiya müddəti—bakteriyalarin çoxalma sürətini qiymətləndirmək üçün istifadə edilir və bu 
müddət bakteriya hüceyrəsinin ikiləşməsi üçün lazim olan vaxti ifadə edir
 Bakteriyalar 15-30 dəq-dən bir bölünürlər, vərəm mikobakteriyalari isə 20-24 saatdan bir 
bölünürlər
 Bakteriyalarin sayi həndəsi silsilə ilə artir və 2
n
-lə hesablanir
KULTURA
 optimal şəraitdə bakteriyalarin özünəməxsus populyasiya formalaşdirmasidir
 Bakteriyalarin Kultural əlamətləri sabitdir və identifikasiyada istifadə edilir
 Koloniya-bərk qidali mühitin səthində bakteriyalarin əmələ gətirdiyi populyasiyadir