Фирузя мяммядли

 
deyil. Çünki kalka üsulu 
ilə sözyaratma dilin daxıli imkanları hesabına 
əmələ gəlır. 
Professor
 
N.Xudiyev kalkaları 
a)
 sözyaratma 
üsullarından biril kimi yaranan, 
b)
semantik 
kalkalar
olmaqla iki istiqamətdə tədqiq edir. Onun
 
qənaətinə görə, semantik kalkaların yaranma 
imkanları daha genişdir. 

---

557 
Сечилмиш ясярляри 
lX 
Söz yaradıcılığı üsulu ilə düzələn kalkalarda 
sözdüzəldici şəkilçilərin kalka edilən dildəki 
qarşılığı verilir. Kalka yolu ilə sözyaratma dilimizdə 
ötən əsrin 30-40-cı illərindən özünü göstərməyə 
başlamışdır. Bu dövrdə nəşr olunmuş lüğətlərdə 
«beşillik», 
«tozsoran», 
«maşınqayırma», 
«özünütənqid» kimi kalkalar görünməyə başladı.
 
Sonrakı dövrlərdə kalkaların miqdarında sürətli ar-
tım müşahidə olundu: «Qəbuledici», «əməkgün», 
«yarımfabrikat», «dalğaölçən» və s. kimi mürəkkəb 
söz modelində olan kalkalar 1951-ci ildən sonra 
nəşr olunan lüğətlərdə öz ifadəsini tapdı. 
Dilimizdə kalka yolu ilə söz yaratmanın iki 
üsulu vardır,
a) qrammatik üsulla yaranan 
kalkalar. b) semantik üsulla 
yaranan kalkalar.
A). Qrammatik üsulla yaranan kalkalar
Qrammatik üsulla yaranan kalkaların özləri də 1) 
morfoloji üsul, 2) sintaktik üsul olmaqla iki yerə 
bölünür, 
a). Morfoloji
üsulla yaranan kalkalar 
«kök+şəkılçı» modeli ilə, dilimizdə morfoloji 
üsulla yaranan sözlərə uyğun formalardır. 
Azərbaycan dilində kalkaların morfolojı üsulla 
yaranmasında başlıca
 
olaraq,
-çı, -çi,
-