Internet tarmoqlarida adreslashning asosiy mohiyati IP-adres - tarmoqdagi TCP/IP protokoldan foydalanuvchi xostni aniqlovchi unikal identifikator.
Tugun (node) yoki xost (host) - tarmoqqa ulangan va boshqa qurilmalar bilan o‘zaro aloqada ishlay oladigan qurilma.
Tarmoq raqami va tarmoqdagi xost raqamidan iborat bo‘lgan tarmoq adresi yirik tarmoqdagi har bir xostni unikal tarzda identifikatsiya qilish imkonini beradi. TCP/IP texnologiyasida tarmoq adresi IP-adres deyiladi.
IPv4 adreslashi
IPv4 adresi uzunligi 4 baytdan iborat va odatda to’rtta raqam ko’rinishida yoziladi. Bunda har bir baytning qiymati o’nli formatda va nuqta bilan ajratilgan, misol uchun: 128.10.2.30 adresning an’anaviy o’nlik formatda aks ettirilishi. 10000000 00001010 00000010 00011110 — yuqoridagi adresning ikkilik koddagi ko’rinishi. IPv4 adres - 32 razryadli ikkilik son. Qulaylik uchun maxsus formatda yoziladi - o‘nlik ko‘rinishda nuqtalar bilan (dotted decimal).
W.X.Y.Z - nuqtalar bilan ajratilgan o‘nlik raqamlar.
181.252.30.115 Internet tarmog‘ida har bir kompyuter unikal IP-adresga ega. U 4 raqamdan iborat bo‘lib, har bir raqam 0 dan 255 gacha diapazon chegarasida bo‘ladi. B utun adres tarmoq identifikatori va xost identifikatoridan tashkil topadi. IP-adreslarning sinflari mavjud bo‘lib, ular tarmoq nomeri va xost nomeridagi bitlar soni bilan farqlanadi.
IP adres har bir qurilmaga internet tarmog‘iga ulanish uchun beriladigan maxsus 0 va 1 ketma-ketligidagi manzil. IP adreslar oktetlardan tashkil topadi. IP adreslarning uzunligi uning turiga qarab 32 bit yoki 64 bit bo‘lishi mumkin. 12.1- rasmda IPv4 adresining strukturasi ko’rsatilgan.
IPv4 adresi strukturasi: