4. Varlığın universal əlaqələri haqqında təlim (Dialek- tika). Dialektikanın mahiyyəti. Dialektikanın prinsipləri. İnkişaf
anlayışı. İnkişafın modelləri.
Qanun anlayışı. Qanunların təsnifatı. Ziddiyyətin növləri.
Ayrıca-təkcə, xüsusi və ümumi. Mahiyyət və hadisə. Struktur əla-
qələr. Sistemlilik prinsipi. Tam və hissə. Element və struktur. Sis-
temli təhlil üsulu. Sinergetika. Məzmun və forma. Səbəb və nəti-
cə. Determinizm prinsipi. Zərurət və təsadüf. İmkan və gerçəklik
5. İdrak nəzəriyyəsi (Qnoseologiya). Idrakın obyekti və
subyekti. Biliyin strukturu. Bilik və informasiya. Idrak prosesinin
strukturu. Praktika anlayışı. Həqiqət problemi. Həqiqətin obyek-
tivliyi və konkretliyi. Mütləq və nisbi həqiqət. Həqiqətin yanılma
və yalan ilə əlaqəsi.
Elmi idrakın spesifik cəhətləri. Elmi biliyin strukturu. Empi-
rik və nəzəri bilik. Elmi idrakın əsas forma və vasitələri. Elmi
idrakın üsulları anlayışı. Metod və metodologiya. Elmi idrakın
metodlarının təsnifatı. Nəzəri tədqiqatın metodları.